Հերմինե Ավագյան. Նամակներ երկրին
Քո փողոցները դատարկ են հիմա.
ձյունը ոտնաձայների է սպասում,
որ երգի։
Այդքան դատարկություն
մեկ էլ իմ ներսում է,
որտեղ սառած փողոցներում
կարոտը բարձր շենքեր է կառուցում`
երկնքին մի քիչ մոտենալու համար...
Երբեք ես ու դու
այսքան նման չենք եղել...
Մենք նույն հեքիաթում ենք ծնվել,
ուղղակի դու մնացել ես հեքիաթում,
իսկ ինձ թողել են յոթը սարից այսկողմ։
Ես չգիտեի,
թե ինչ է երջանկությունը,
որովհետեւ երջանիկ էի։
Երջանկությունն այն էր,
երբ ձյունը երգում էր ոտքերիս տակ
ու ես գիտեի, որ այդ երգն իմն է։
Չգիտեմ՝
կհասցնե՞մ հանդիպել քեզ նորից,
բայց դու մի փակիր դուռդ...
Քամին գիտի քո հասցեն,
ես նրան խնդրել եմ շոյել
մեր խնձորենու ճյուղերը,
փաղաքշել այնքան,
մինչեւ ծաղկի.
Դա մեր հանդիպման վայրն է,
ես ու մանկությունս այդտեղ ենք
հանդիպել․․․
Քո փողոցները դատարկ են հիմա․
չգիտեմ երբ, բայց մի օր
մի խարտյաշ մանուկ նորից
կտրորի քո առաջին ձյունը
եւ իր առաջին քայլերը կանի,
ու դուք նորից միասին կքայլեք,
ու դուք միասին կտաքացնեք
ապագայի սառած ձեռքերը։
***
Ես լաց չեղա քեզ համար,
Երկի՛ր,
որովհետեւ
ինձ ասել են, որ դու երբեք չես մահանում,
այդ մենք ենք, որ
մահանում ենք քեզ լքելու պահին․․․
Քո գրկում հիմա հազարավոր կյանքեր են,
հողի տակ, ոչ թե հողի վրա,
Հողդ բաբախում է
լքված գյուղերի ու քաղաքների
սպասող մարմնում,
Ոչ ոք չի կարող սպանել սիրտը,
որը մեկինը չէ, այլ հազարներինը․․․
Քեզ խաչեցին
աշխարհը աշխարհից զատող կամրջին
ու ասացին, որ դու հարություն չես առնի․
երեւի նույնն էին մտածում
Աստծո որդուն խաչողները․․․
Երանի նրանց, որ չեն տեսնելու,
Բայց հավատում են քո հարությանը․․․
Սա քո կարապի երգը չէ,
Երկիր,
քո երգերը արծիվների մասին են եղել,
քո արագիլները դեռ հետ կգան,
որ պատմեն արծիվների երգը․․․
***
Ես ոչ մի տեղ
չկարողացա քեզ տեղավորել,
Երկի՛ր.
ո՛չ ճամպրուկներում,
ո՛չ քարտեզի վրա,
ո՛չ գլոբուսի։
Դրա համար սրտիս մեջ ես,
Էնտեղ դեպի քեզ տանող
բոլոր ճամփաները բաց են,
ձյուն ու բուք չկա,
Էնտեղ դու Երկիր ես իսկական,
եւ կապ չունի, թե աշխարհում
ով է քեզ ճանաչում, ով՝ ոչ։
Ես ու դու մենակ ենք այս աշխարհում,
Երկի՛ր,
դրա համար մենք ամեն օր
հանդիպում ենք իրար,
լռում ենք, որ իրար լավ հասկանանք։
Մենք գիտենք, որ լռությունը
ամենաերկար ժամանակն է
սխալ չխոսելու համար,
սխալը շտկելու համար։
Ես ամեն օր ամաչում եմ քեզնից,
Երկի՛ր,
որովհետեւ դու ինձ ամեն օր ներում ես,
որովհետեւ ես այդպես էլ չեմ փոխվում,
որովհետեւ ես այդպես էլ
չեմ կարողանում աչքերիդ մեջ նայել։
Բռնիր ձեռքս,
Երկի՛ր,
ես ուզում եմ առաջվա պես
քեզ հետ քայլել
եւ հիանալ փողոցների մաքրությամբ,
ուզում եմ քեզ հետ մտնել մեր տուն
եւ միասին զարդարել մեր տան մեծ
տոնածառը,
ախր Նոր տարի է, Երկի՛ր,
մոռացե՞լ ես...
Ո՞վ է հոտնկայս խմելու
զոհված տղերքի կենացը
ու հետո ասելու՝
թո՛ղ երեխաները խաղաղության
մեջ մեծանան.
Էնպես ասելու, որ լռությունը
չծանրանա շուրթերին,
որ երեխաները հավատան դրան։
Վառիր մեր գյուղի բոլոր վառարանները,
Երկի՛ր,
եւ տաքացիր ինչքան կարող ես.
մենակ մարդը մրսում է միշտ։
Շոյիր հոգնած գլուխս,
մի բան պատմիր՝ քնեմ.
ինձ քո մասին հեքիաթ պատմող չկա։
Հեքիաթ պատմիր,
Երկի՛ր,
մի կարգին հեքիաթ,
թե ինչպես է թագավորը
յոթ որդի ունենում
ու ինչպես են յոթն էլ վերադառնում,
ինչպես են յոթ օր ու գիշեր
հարսանիք անում լեռներում...
«Մշակութային Հրապարակ» ամսաթերթ
Կարծիքներ