Մոցարտի մեծ սերը

Կոնստանցիա Վեբերը Մոցարտի կյանքում հայտնվեց վերջինիս համար բարդ ժամանակաշրջանում եւ մնաց նրա կողքին մինչեւ վերջ… հանճարի լուռ ու խաղաղ մուսան, սիրելին, ընտանեկան օջախի պահապանն ու հավատարիմ ընկերը:

Ոսկի սրտով…

Երաժշտության պատմության մեջ Կոնստանցիա Վեբերի մասին ոչ բոլոր գրվածքներն են արդարացի: Շուրջ երկու հարյուր տարի է անցել նրա հանճարեղ ամուսնու` Մոցարտի մահից, սակայն ինչ մեղադրանքներ ասես, որ չեն հնչել Վեբերի հասցեին արվեստաբանների, գրականագետների, երաժիշտների կողմից: «Կոկետուհի», «հիմար հավ», «դատարկախոս», ում տեղը, ըստ նրանց, հանճարի կողքին չպիտի լիներ:

Մոցարտի արվեստի «հետազոտողներից» մեկը նույնիսկ նրան անվանել է «անկիրթ ու ոչ երաժշտական»: Սա ասված է մի կնոջ մասին, ում Մոցարտը վստահում էր համերգներին կատարել արիաներ իր օպերաներից, ում հետ քննարկում էր իր գաղափարները, ծրագրերը, եւ ում խորհուրդներին նա հետեւում էր: Իհարկե, Կոնստանցիան ուներ թերություններ, սակայն Մոցարտը կարողացավ նրա մեջ տեսնել այն, ինչն ինքը շատ էր գնահատում, փայփայում, եւ ինչը ջերմացնում էր նրան իր կյանքի 9 լավագույն տարիների ընթացքում… սերը:
Մոցարտը հանճարեղ էր: Ամբողջ Եվրոպան էր հիանում նրա «երկնային երաժշտությամբ»: Մշտապես գտնվելով ազնվականների գովասանքների ներքո, ֆլիրտներ անելով բազմաթիվ ազնվական կանանց հետ` ի վերջո Վոլֆգանգն ամուսնանում է չկրթված ու երաժշտությունից հեռու Կոնստանցիա Վեբերի հետ: 

Հորն ուղարկած նամակում Մոցարտը գրում է` Կոնստանցիան գեղեցիկ չէ, սակայն ոսկի սիրտ ունի եւ հրաշալի տնտեսուհի է: Ո՞վ կմտածեր, որ հենց այս կնոջ հետ է Մոցարտը երջանիկ լինելու:

Հանճարի ու նրա մուսայի` Կոնստանցիայի հանդիպումը

Դեռ մանկուց Մոցարտը շրջապատված էր կանանցով, եւ նա բազմիցս է ասել, որ եթե ինքն ստիպված լիներ ամուսնանալ այն բոլոր կանանց հետ, որոնց հետ շփվել է, ապա նրա ամուսնությունների թիվը 100-ից պակաս չէր լինի:

Իր հերթական համերգներից մեկի ժամանակ Մոցարտը լուրջ սիրահարվում է 16-ամյա Ալոիզա Վեբերին: Մոցարտի հայրը դեմ էր այդ ամուսնությանը, քանի որ Վեբերների ընտանիքն ավելի ցածր սոցիալական խավից էր, քան իրենց ընտանիքը: Նա Մոցարտին հրամայում է տուն վերադառնալ: 
Մի քանի ամիս անց Մոցարտը վերադառնում է սիրելիի մոտ` հարաբերությունները վերսկսելու առաջարկով, սակայն Ալոիզայի զգացմունքներն արդեն մարել էին, եւ նա մերժում է Մոցարտին: 25-ամյա Մոցարտը հիմա էլ աչքի տակ է առնում Ալոիզայի կրտսեր քրոջը` Կոնստանցիային: Այս անգամ արդեն խաղի մեջ է մտնում աղջկա մայրը: Նա գործի է դնում կանացի բոլոր խորամանկությունները` Մոցարտին ձեռքից բաց չթողնելու համար: Խորամանկ կինն ինքն է բամբասանքներ տարածում, թե Մոցարտը շատ մտերիմ է եղել իր աղջկա հետ: Հետո Մոցարտին ասում է, որ վերջինիս ու Կոնստանցիայի կապի մասին բոլորն են խոսում, եւ որ իր աղջկա համբավը վատաբանվել է: Խորամանկ կինն ուլտիմատում է դնում Մոցարտի առաջ եւ նույնիսկ վերջինիս ստիպում ստորագրել ամուսնական պայմանագիր. եթե չամուսնանա Կոնստանցիայի հետ, կպարտավորվի տարեկան վճարել 300 գուլդեն: Մոցարտը չէր էլ պատրաստվում թողնել Կոնստանցիային, եւ ի վերջո նրանք ամուսնանում են:

Իննամյա անչափելի երջանկություն…

Նրանց ամուսնությունը բարեհաջող էր, նրանք երջանիկ էին: Այն տեւում է 9 տարի եւ ընդհատվում Մոցարտի վաղաժամ մահով: Նրանք շատ համապատասխան զույգ էին. սիրում էին վայելել կյանքը եւ գումարի պակաս չունեին: 

Լարված աշխատանքը Մոցարտից մեծ էներգիա էր խլում: Եթե նա որեւէ տեղ էր մեկնում, կնոջը գրեթե ամեն օր ջերմ ու քնքուշ նամակներ էր գրում: Այս ամենից կարելի է եզրակացնել, որ Մոցարտը հավատարիմ ամուսին էր: 

Սա ամուսնություն էր սիրով լեցուն, հանճարեղ կոմպոզիտորի ու ոչ պակաս հանճարեղ մի կնոջ միջեւ, ով ամուսնուն երջանկացրեց ոչ թե իր արտաքին, այլ ներքին, հոգեկան գեղեցկությամբ:
Նրանց ամուսնությունը կրքերի փոթորիկ չէր, այն նման էր խորը, ջինջ ու լեցուն գետի, որտեղ նրանք 9 տարի լողում էին սիրո մեջ:

Մոցարտի մահից հետո Կոնստանցիան կրկին ամուսնանում է: Նրա երկրորդ ամուսինը` Նիսսանը, օգնում է Կոնստանցիային գրել Մոցարտի առաջին կենսագրականը:

Անահիտ ԳԵՎՈՐԳՅԱՆ
Նյութի աղբյուր` storyfiles.blogspot.com