Բաքվի բռնապետի բարդույթները, ընտանիքի գաղտնի սիրային կապերը…

Ադրբեջանական խանությունում տեղի ունեցավ հերթական քաղաքական բեմադրությունը. արտահերթ ընտրություններում հինգերորդ անգամ նախագահ «ընտրված» Հեյդարի որդի Ալիեւի  երդմնակալության արարողությունը:  Նայում ես փքված հնդկահավի նման քայլող Ալիեւին ու հասկանում . այս մարդն ունի բարդույթներ, վախեր, որոնք թաքցնում է արտաքին շարժուձեւերով, խոսույթով: Հիմա կասեք՝ ինչից պետք է վախենա Արցախը գրաված եւ ուժեղ բանակ ունեցող, Թուրքիայի, Ռուսաստանի եւ Իսրայելի նման դաշնակիցներ ունեցող երկրի ղեկավարը, Հայաստանի վրա մատ թափ տվող ղեկավարը: Մի փոքր վերհիշենք Ալիեւի կենսագրությունը. նա ջերմոցային պայմաններում մեծացած մարդ է: Նրա մանկությունն անցել է իշխանական պալատներում, միշտ թիկանապահների ու դայակների հսկողությամբ: Խորհրդային հանրապետության կոմկուսի քարտուղարի որդի լինելը այդպիսի պայմաններ էին թելադրում: Նա չի ունեցել բնականոն մանկություն, բակի տղաների հետ ֆուտբոլ կամ քարկտիկ չի խաղացել, փողոցի տղաների հետ չի կռվել, չի ծեծել, չի ծեծվել: Որպես տղա Ալիեւը բնականոն չի աճել: Շատերս ենք հիշում, երբ նա առաջին անգամ դարձավ նախագահ, ավելի Ճիշտ՝ հորից ժառանգություն ստացավ երկրի գահը եւ դարձավ Ադրբեջանի ղեկավար, երկու հոդաբաշխ միտք իրար հետեւից չէր կարողանում արտաբերել,  բարդույթավորվում էր: Մինչ այդ նրա փոխարեն միշտ խոսել էին ուրիշները՝ հայրը, հոր շրջապատն ու ենթակաները: Իր հարցերը ուրիշներն են լուծել: Թեպետ, առանձանապես, լուծելու հարցեր էլ չի ունեցել: Իսկ ճանապարհ չանցած մարդու համար դժվար է միանգամից երկրի ղեկավար դառնալը: Հայաստանն, օրինակ,  ջերմոցներում աճեցրած այդպիսի ղեկավար երբեք չի ունեցել: Անգամ ամենաթույլ ղեկավարը՝ Փաշինյանը, կյանքի ինքնուրույն ճանապարհ է անցել, ծեծվել, ենթարկվել կտտանքների, ապրել փախուստի մեջ, նստել-դուրս եկել: Իսկ նախորդ երեք նախագահների կենասագրությունները լի են դարուփոսերով, հաղթականերով: Նրանք ունեցել են բնականոն մանկություն, ունեն մանկության ընկերներ: Անցել են տղա-տղամարդ դառնալու բոլոր ճանապարհներով: 

Ճիշտ է, Ալիեւը ղեկավարման տարիներին աճեց, սովորեց խոսել,  դիվանագիտություն, բայց մանկության բարդույթը մնացել է. նա  մնաց ջերմոցային պայմաններում աճած նույն երեխան՝ իր բարդույթներով, չկայացվածությամբ, ինչ էլ ուզում է թաքցնել իր ժեստիկուլիացիայով ու բքուն խոսույթով: 
                           

Ծեծվածի բարդույթը

Երեսուն տարի Ադրբեջանի ղեկավարներն ապրել են ծեծվածի բարդույթով: Արցախյան առաջին պատերազմը ցույց տվեց, թե ինչի է ընդունակ հայ զինվորը, զինվորականը, երբ վտանգվում է հայրենիքը: Փոքր Հայաստանի կամավորական ջոկատները ջախջախիչ պարտության մատնեցին մի քանի անգամ մեծ Ադրբեջանին: Կյանքն ապացուցել է, որ հայերը փայլուն զինվորականներ են, կռվի դաշտում՝ առյուծ: Դա եկել է մեր ոչ քաղցր կյանքից: Ինչը չի կարելի ասել կովկասի քոչվորների՝ ադրբեջանցիների մասին: Նրանց մոտ լավ է ստացվում ոչխարաբուծությունը, առեւտուրը, կանաչու, ձմերուկի արտադրությունը եւ փողոց մաքրելը: Խորհրդային տարիներին, երբ չկար որեւէ թշնամանք Հայատանում ապրող ադրբեջանցիների նկատմամբ, նրանք ունեին հնարավորթյուն՝ զբաղվելու գիտությամբ, արվեստով: Բայց, որպես կանոն, նրանք զբաղվում էին միայն կանաչի կամ ձմերուկ վաճառելով, Հայաստանի տարբեր քաղաքների փողոցները մաքրելով: Գիտությու՜ն, արվե՜ստ, նրանց խելքի բանը չէր: Այնպես, ինչպես զինվորական գործը չի իրենց խելքի բանը: Մի խոսքով, երեսուն տարի ծեծվածի հոգեբանությամբ ապրած երկրի ղեկավարին հանգիստ չեն տալիս ծեծվածի բարդույթները: Նա դեռ չի մոռացել, թե ինչպես էին իրեն փակ դռների ետեւում ստիպում ճանաչել Արցախը…Դժվար է այդ հոգեվիճակից դուրս գալ: Ուստի Ալիեւը, ինչ-որ տեղ չհավատալով, որ վերջապես հիմա էլ իր երկիրն է հաղթող, իհարկե, Թուրքիայի, Իսրայելի եւ մյուս գերտերությունների «շնորհիվ»: Ալիեւը վախենում է ռեւանշից, վախենում է մի օր կորցնել այդ հաղթանակները եւ նորից կանգնել կոտրած տաշտակի առաջ: Նա լավ գիտի, որ եթե ստացվի այնպես, որ ձեռնամարտի դուրս գա իր քաշային կարգի 18 ամյա հայ զինվորի հետ, հայ զինվորը իր ոսկորները տեղում փշուր-փշուր կանի…Ուստի շտապում է, շատ է շտապում Հեյդարիչը՝ լուծարել Հայաստանի Հանրապետությունը, որ հանկարծ մի օր ռեւանշ չլինի, որ հանկարծ Հայոց բանակը մեջքը չհասցնի ուղղել…

Ընտանիք, որտեղ բոլորը բոլորին դավաճանում են

Մարդու բնութագիրը ճիշտ կարող է տալ նրա ստեղծած ընտանիքը, այդ ընտանիքի բարոյական  եւ մյուս արժեքները: Երբեւէ Հեյդար Ալիեւի ընտանիքի, նրա կնոջ մասին որեւէ վարկաբեկիչ լուրեր չեն շրջանառվել, ինչպես՝ ՀՀ երկրորդ եւ երրորդ նախագահների: Որքան էլ այս մարդիկ ունեցել են իրենց չսիրողների մեծ բանակ, նրանց կանանց բարոյական կերպարը չի եղել քննարկման թեմա: Նույնը չի կարելի ասել  Ալիեւի կնոջ՝ Մեհրիբանի մասին: Միջազգային լրատվամիջոցները, ադրբեջանցի բլոգերները շատ են խոսումՄեհրիբանի եւ Բելոռուսի նախագահ Լուկաշենկոյի գաղտնի սիրավետի մասին: Իտալական Il Foglio թերթը, հղում անելով գերմանացի դիվանագետներին, գրել է, որ Ադրբեջանի նախագահի կինը՝ Մեհրիբան Ալիևան, հաճախ է Գերմանիայում թաքուն հանդիպում Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի հետ: Իսկ ադրբեջանցի քաղաքական բլոգեր Օրհան Աղաևն իր ֆեյսբուքյան էջում տեսանյութ է հրապարակել` ցուցադրելով այն հյուրանոցը, որտեղ հանդիպել են Բելառուսի նախագահն ու Ադրբեջանի նախագահի կինը: Աղաևը տեսանյութում մոտենում է Բեռլինում գտնվող ADLON հյուրանոցին: Նշում է, որ դա Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի և Մեհրիբան Ալիևայի սիրելի հյուրանոցներից մեկն է, որտեղ պարբերաբար հանդիպում են: Տեսանյութում երևում է, որ հյուրանոցը գտնվում է «Բեռլինի դարպասների», ԱՄՆ-ի և Ֆրանսիայի դեսպանատների մոտ: «ԻնֆոՖորում» ինտերնետ-կայքն էլ գրել է. «Լուրեր են շրջանառվում, որ Ալիևան իր այցելությունների ժամանակ բացառապես ոչ ֆորմալ հանդիպումներ է ունենում շատ ազդեցիկ մարդու՝ Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի հետ: Գեղեցկուհի Մեհրիբանի և բեղավոր Լուկաշենկոյի ռոմանտիկ կապը Բեռլինում բոլորի համար հայտնի «գաղտնիք» է»:

Դրսում աքլորացողը՝ տանը՝ «подкоблучник»

Որքան էլ Ալիեւը դրսում իրեն դրսեւորում է փքված հնդկահավի նման, տանը՝ Մեհրիբանի մոտ նա ենթակա է: Ըստ ադրբեջանական լրատվամիջոցների, Մեհրիբանի հարաբերությունները բարդ են Իլհամի հարազատների հետ: Անգամ բանը հասել է նրան, որ մեծ խնջույքների ժամանակ Ալիեւները հիմնականում չեն լինում: Միայն ներկա են լինում Մեհրիբանի հարազատնեը: Հյուրերի ցանկը կազմում է կինը: Մեհրիբանի  հայրը՝ օլիգարխ Արիֆ Փաշաևը,  բարեկամները, բավականին ազդեցիկ մարդիկ են: Փաշաեւների ընտանիքն է վերահսկում մի շարք կարեւորագույն ոլորտներ ` շինարարական բիզնեսը, հեռահաղորդակցության ոլորտի մի զգալի մաս եւ իրենց կլանով հաղթում են Ալիեւի հարազատների կլանին: Նրանց միջեւ անհաշտ պայքար է՝ հարստություն եւ իշխանություն կիսելու: Ըստ ադրբեջանցի որոշ փորձագետների, Մեհրիբանն Ադրբեջանում ավելի ազդեցիկ է, քան Ալիեւը:

Սերը գաղտնի չմնաց

euroasiainfo.com կայքէջում մի հետաքրքիր հոդված է հրապարակվել Ալիեւի անձնական գաղտնի կապերի մասին, որն ունեցել է «Ադրբեջանական ավիաուղիներ» (AzAl) ընկերության նախագահ Ջահանգիր Ասկերովի դուստեր՝ Ջամիլա Ասկերովայի հետ: Ըստ լրատվամիջոցի՝ Ալիեւի դստեր՝ Լեյլա Ալիևայի կողմից 2015թ․ հուլիսին որդեգրած փոքրիկ Ամինան իրականում Իլհամ Ալիևի եւ Լեյլայի ապօրինի դուստրն է: Հեղինակը գրում է, որ երկար ժամանակ երեխայի լուսանկարը որևէ տեղ չի հրապարակվել, միայն Ալիևի 55-ամյակին է հայտնվել նախագահի որդու՝ Հեյդար Ալիևի ինստագրամի էջում։ Հոր և դստեր լուսանկարը լայն տարածում է գտել համացանցում, չնայած որ քիչ անց այն հեռացվել էր Հեյդարի էջից։ 
Հավանաբար, Մեհրիբանն այն կանանցից է, որի մոտ ուժեղ է զարգացած դավաճանության հոտառությունը: Նա կասկածելի վարքագիծ է տեսել ամուսնու մոտ ու հրահանգել է  հեռախոսազանգերի գաղտնալսումներ և գաղտնի տեսանկարահանումներ են կազմակերպել։ Այդ միջոցառումները կազմակերպվել են Մեհրիբանի հայրական «Փաշաևյան կլանը» ՝ ազգային անվտանգության նախկին նախարար Էլդար Մահմուդովն ու կապի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների նախկին նախարար Ալի Աբասովը։ 

Չնայած, որ այդ ամենից հետո Մահմուդովի և Աբասովի հարազատներից շատերի նկատմամբ Ալիևի հրամանով ճնշումներ և քրեական հետապնդումներ իրականացվեցին, այնուամենայնիվ, նրանք մնացել են անպատիժ և մինչ օրս գտնվում են ազատության մեջ։ Պատճառն այն է, որ այդ գաղտնալսումների ընթացքում նրանց ձեռքերում ալիևյան կլանի մասին բավականին վարկաբեկիչ տեղեկություններ են հայտնվել։

Հոդվածում նշվում է նաև, որ Ադրբեջանի ազգային անվտանգության նախարարությունում իրականացված աղմկահարույց ձերբակալություններն ու «տոտալ մաքրումները» կապված են այդ գաղտնալսումների հետ։

Հ/Գ Իհարկե, գեղեցիկ չէ մարդու անձնական կյանքը փորփրելը եւ լրատվամիջոցներով հրապարակելը: Բայց, երբ այդ «մարդը» իրեն չի պահում մարդու նման եւ փորձում է այլ մարդկանց կյանքի, այլ երկրների ճակատագրի հաշվին ինքանահաստատվել, ապա նրա նկատմամբ կարելի է ամեն ինչ…