Ներքին վախն արդեն հաղթահարված է

Հարցազրույց Երեւանի Հովհ. Թումանյանի անվան տիկնիկային թատրոնի տնօրեն, գեղարվեստական ղեկավար Ռուբեն Բաբայանի հետ

-Պարոն Բաբայան, տրանսպորտի սակագների թանկացման դեմ ուղղված ակցիաներն ի վերջո տվեցին իրենց արդյունքը: Կարելի՞ է ասել, որ արդեն ունենք ձեւավորված քաղաքացիական հասարակություն, Ձեզ համար որքանո՞վ էր սպասելի, որ քաղաքացիական անհնազանդությունը նման հաղթանակ կարձանագրի:

- Ձեւավորված` դեռ շուտ է ասել, բայց, կարծում եմ, ամենամեծ հաղթանակը հենց նա է, որ սկսել է ձեւավորվել քաղաքացիական հասարակություն, եւ ձեւավորում են դա երիտասարդները: Սա շատ կարեւոր է, որովհետեւ եկել է մի սերունդ, որն իր մեջ չի կրում այն վախը, որը տարիներ շարունակ ուներ մեր սերունդը, երբ ամեն մի հասարակական նախաձեռնություն միանգամից վերեւից ճնշվում էր: Դրա համար սա շատ մեծ հաղթանակ էր եւ հաղթանակ ոչ թե քաղաքապետի, պետության կամ բյուրոկրատիայի հանդեպ, այլ ներքին հաղթանակ, ինչը նշանակում է, որ ներքին վախն արդեն հաղթահարված է: Եկել է եւ ձեւավորվում է մի հասարակություն, որն իրեն զգում է այս երկրի տերը: Իսկապես շատ ուրախ եմ այդ ամեն ինչի համար եւ մեծ հույսեր եմ կապում: Այստեղ փոքրիկ ու անձնական մի հաղթանակ էլ ես եմ տոնում, որովհետեւ ակտիվիստների մեջ նաեւ իմ տղան էր, որի համար ես շատ հպարտ եմ: Սա իմ համար շատ կարեւոր էր, որովհետեւ տղաս 18 տարեկան է` ձեւավորման տարիքում, եւ ես շատ ուրախ եմ, որ նա այդպես է ձեւավորվում: Իսկ ինչքան ակտիվորեն ձեւավորվի քաղաքացիական հասարակությունը, այդքան ավելի լավ կլինի, հետո` պետք չի այդ ֆունկցիաները դնել կուսակցությունների վրա, նրանք ունեն շատ սահմանափակ ֆունկցիաներ, եւ իրենցից ավելին պահանջել չի էլ կարելի: Վերջիվերջո, կուսակցությունները չեն երկրի առաջընթացն ապահովողները, այլ ինքը` հասարակությունը, իսկ ինչքանով այդ հասարակությունը ձեւավորված է, ինչքանով իրեն երկրի տերն է զգում, այդքանով երկրի ապագան ավելի լավ է երեւում:

- Որոշումը քաղաքապետի կողմից դեռ կասեցված է, ի՞նչ եք կարծում` ի վերջո այն չեղյալ կհամարվի՞, թե՞ ուղեվարձի վերանայման վտանգը դեռ կա:

- Կարծում եմ, որ շատ ճիշտ ուղղություն ստացան այս ակցիաները, որոնք սկսվեցին 150 դրամի դեմ պայքարից, իսկ հետո տեղափոխվեցին ուրիշ դաշտ, երբ ասեցին` բերեք հիմնավորումները, թե ինչու կազմակերպված չէր լայն քննարկում, մրցույթ, սա շատ ավելի կարեւոր է, որովհետեւ եթե իսկապես լիներ քննարկում եւ տրամաբանություն ու հիմնավորում այս ամեն ինչի մեջ, կարող է ոչ թե 150, այլ 120 դրամ դառնար կամ ընդհանրապես 70 դրամ: Կարեւորն այն է, որ հասարակությունը եւ երիտասարդներն այլեւս չեն ընդունում իրենց թելադրվող եւ իրենց վզին փաթաթված որոշումները: Ես այսուհետ ուզում եմ իմանալ, թե իմ քաղաքում կամ իմ երկրում որոշումներն ինչպես են կայանում: Սա շատ ավելի կարեւոր է, քան եթե մենք սահմանափակվենք միայն այդ 150 դրամի պատմությունով: Ասենք, դարձրին 100 դրամ, ու մեր երկրում ոչինչ չփոխվեց, արդյոք դա հաղթանա՞կ է, կարծում եմ` ոչ, իսկ երբ փոխվում է մոտեցումն այս ամեն ինչի հանդեպ, երբ ես հասկանում եմ, որ ես եմ այս երկրի տերը, որ ի վերջո դատարանները, ոստիկանությունը, անվտանգությունը, կառավարությունը, Ազգային ժողովը, սրանք բոլորն այն կառույցներն են, որոնք ապրում են իմ վճարած հարկերով, եւ ես իրավունք ունեմ նրանցից պատասխան պահանջել իրենց կայացրած որոշումների վերաբերյալ: Սա արդեն ես համարում եմ հաղթանակ, երբ մենք սկսում ենք դառնալ մեր երկրի տերը:

- Արդեն 10 օր է` մի խումբ երիտասարդներ քաղաքապետարանի առաջ նստացույց են անում` պահանջելով տրանսպորտի վարչության պետ Հենրիկ Նավասարդյանի եւ «Երեւանտրանս» ՓԲԸ տնօրեն Միսակ Համբարձումյանի պաշտոնանկությունը: Բայց, շատերի կարծիքով, ամենաքիչը պետք էր քաղաքապետի հրաժարականը պահանջել: Ինչպե՞ս եք այս հարցին նայում:

- Եթե չեմ սխալվում` հրաժարականի պահանջն առաջին հերթին ուղղված է նրան, որ այդ վարչության պետն իրեն անվայել է պահել, իսկ պաշտոնյան իրավունք չունի իրեն այդպես պահել, ինչքան էլ որ դժվար լինի, հակառակ դեպքում պաշտոն մի զբաղեցրու, եթե չես կարողանում մարդկանց կամ մամուլի հետ նորմալ շփվել: Եթե անվայել ձեւով իրեն պահած պաշտոնյան ստիպված լինի հրաժարական տալ, ընդ որում ստիպված լինի հրաժարական տալ հասարակության պահանջով եւ ոչ թե «վերեւի» պահանջով, սա ապագայում կսթափեցնի շատ ու շատ պաշտոնյաների: Ես չեմ կարծում, որ քաղաքապետի հրաժարականն ինչ-որ բան փոխելու է, որովհետեւ նման հրաժարականի մենք արդեն ականատես եղել ենք, եւ չեմ կարծում, որ ինչ-որ փոփոխություններ են տեղի ունեցել: Ընդհանուր համակարգի մասին է խոսքը, որովհետեւ միայն անհատներ փոխելով` մեր երկրի կառավարման մոդելը չի փոխվի, ով էլ հայտնվի այս մոդելում, մենք վաղն էլի դժգոհելու ենք դրանից, կարող ենք շաբաթը մեկ փոխել, բայց որեւէ բան այս երկրում չփոխվի: Իսկ եթե մենք ստեղծենք այնպիսի մոդել, որ ուզած քաղաքապետը պարտավոր լինի իր բոլոր որոշումները կոլեգիալ, հրապարակային ձեւով կայացնելու, պատասխանատվություն կրելու դրանց համար, այդ պարագայում ինձ համար շատ քիչ նշանակություն կունենա, թե ով է քաղաքապետը: Եթե այդ ավագանին չլինի զուտ ձեւական մարմին, ինչպիսին այսօր է, այլ իսկապես արդարացնի այդ բարձր անունը` ավագանի, այդ ժամանակ շատ բան տեղից կշարժվի:

Սոնա ԱԴԱՄՅԱՆ