Եթե այսպես շարունակվեց, հանձնվելու է նաև Բարխուդարլուն, վտանգավոր գոտում են Վազաշենը, Այգեհովիտը, Գետավանը, Ազատամուտը

«Հրապարակի» զրուցակիցը Իջևանի նախկին քաղաքապետ Վարուժան Ներսիսյանն է:

- Պարոն Ներսիսյան, իջևանցի վարչապետը Տավուշից հողեր է հանձնում` ասելով, որ դրանք հայկական գյուղեր չեն` ադրբեջանական են: Ի դեպ` այդ ամենն անում է հենց տեղացիների ձեռքով` Ղալումյան եղբայրներ, Վահե Ղազարյան և այլն: Դուք ի՞նչ եք կարծում` այդ գյուղերն ո՞ւմ են պատկանում, ի վերջո: Դրանք ադրբեջանական կողմին հանձնելով՝ ի՞նչ խնդիր ենք լուծում, ի՞նչ իրավիճակում կարող է հայտնվել Տավուշի մարզը:

- Այդ գյուղերը հանձնելուց հետո անվտանգային առումով Հայաստանն առհասարակ հայտնվելու է շատ ծանր վիճակում: Շատ ավելի ծանր, քան այսօր է: Գյուղերը հանձնելով, թշնամուն անմիջապես մոտեցնում ենք մեր սահմաններին, և եթե նույնիսկ ինչ-որ սանտիմետր հող Հայաստանից չի տրվում թշնամուն, դա չի նշանակում, որ դրանով մեր անվտանգությունը չենք թուլացնում, դեռ մի բան էլ ամրացնում ենք, կամ վտանգները չեզոքացնում ենք: Հակառակը` ադրբեջանցիներին մեզ մոտեցնելով բազմաթիվ խնդիրներ են առաջանալու Հայաստանի համար: Խոսքը կոմունիկացիաների մասին է` Իջևան-Վրաստան միջպետական ավտոճանապարհի մասին, ինչպես նաև գազամուղի: Բացի այդ, շատ կարևոր է, թե պրոցեսներն ինչպես են իրականացվում: Երբեք չի կարելի սահմանազատում և սահմանագծում իրականացնել` մաս-մաս: Պետք է ողջ սահմանագծի երկայնքով գալ ընդհանուր հայտարարի, եթե խոսվում է սահմանազատման մասին: Ինչպե՞ս կարելի է առանց կանոնակարգ հաստատելու սկսել սահմանագծման պրոցեսները: Նույնիսկ իրավական առումով են այս պրոցեսները օրենքից դուրս: 2017 թվականին կա ԵԱՀԿ-ի որոշում և այդ որոշմամբ, որը սահմանների, սահմանազատման և սահմանագծման մասին է, հիմք է դառնում ԱՊՀ երկրների համար սահմանազատման և սահմանագծման աշխատանքներ սկսելու: Այնտեղ հստակ նշված է, թե ինչպես պետք է այդ պրոցեսները սկսել: Ասվում է, որ այն իրականացնելիս շատ կարևոր է առաջնորդվել մարդկանց անվտանգության խնդիրներով: Այսինքն` եթե մարդը բնակվում է այնտեղ, ունի երեխաներ, երեխաները գնում են դպրոց ու մանկապարտեզ, ապա պետք է նախ և առաջ անվտանգ պայմաններ լինեն: Թշնամու հարևանությամբ չի կարող մարդկանց անվտանգությունն ապահովվել: Հիմա մենք թշնամուն բերում ենք մարդկանց քթի տակ, և ո՞նց ենք պատկերացնում մարդկանց անվտանգությունը: Նման կարևոր որոշումները մի կողմ թողած՝ մենք առաջ ենք քաշում ինչ-որ Ալմա-Աթիի հռչակագիր և մեր արարքներն արդարացնում ենք հռչակագրի դրույթներով, թե իբրև ինչ անում ենք, անում ենք հռչակագրի համաձայն: Դա շատ վատ հետևանքներ է ունենալու մեր երկրի, պետականության համար, էլ չեմ ասում` Կիրանցի, Ոսկեպարի, Բաղանիսի, Բերքաբերի մասին: Չգիտես ինչու, այսօր խոսում ենք միայն այս գյուղերի մասին, մոռանալով, որ եթե այսպես շարունակվեց, վաղը հանձնվելու է նաև Բարխուդարլուն, արդյունքում վտանգավոր գոտի է ստեղծվելու Վազաշենում, Այգեհովտում, Գետավանում և Ազատամուտում: Այդ պրոցեսները տանելու են նրան, որ նշածս գյուղերը լրիվ դատարկվեն:

- Նիկոլ Փաշինյանը չի՞ գիտակցում այս ամենը, թե՞ հստակ ծրագիր է իրականացնում:

- Թե չի ուզում, թե չի կարողանում, չգիտեմ, բայց մենք նման ոչ իրավաչափ քայլերով մեր անվտանգությունը դարձնում ենք խոցելի: Այս եղանակով Հայաստանի համար լրջագույն խնդիրներ ենք ստեղծում, մեր պետականությունը վտանգվում է: Շատ կարևոր է նաև այն հանձնաժողովը, որը ստեղծվել է: Այն նախ և առաջ բանակցություններ պետք է սկսեր: Այսօրվա դրությամբ այդ հանձնաժողովը համարում եմ ոչ կոմպետենտ: Ինչո՞ւ եմ այդպես կարծում, որովհետև սկզբից այդ հանձնաժողովն իբր թե աշխատում էր, թե ինչ իրավասություններով՝ չգիտենք: Խոսքը Մհեր Գրիգորյանի հանձնաժողովի մասին է: Երբ սկսեցին առաջարկներ անել, ոչ մի արձագանք չեղավ: Այս մարդիկ մասնագետներ չեն, չեն տիրապետում ոլորտին: Մեր երկիրը պետք է իր հմուտ մասնագետներին ասպարեզ բերի: Մի՞թե աշխարհում չկան այնպիսի հայեր, ովքեր բանակցություններ վարելու գործում փորձառու են ու կիրթ: Այսօր ամեն ինչ բարդվել է գյուղացու ուսերին: Եվ հետո, եթե կանոնակարգը հաստատված չէ, ինչպե՞ս, ի՞նչ իրավական հիմքերով են իրականացվում բանակցություններ: Ինչպե՞ս են ասում` հարգելի գյուղացիներ, մի քանի օր հետո Կառավարությունում միասին քննարկելու ենք գյուղերի հարցերը, բայց այդ ընթացքում, պարզվում է արդեն ականազերծման աշխատանքներ են իրականացվում և կան որոշակի պայմանավորվածություններ: Պիլոտային ծրագրեր են իրականացվում, բայց ի՞նչ պիլոտային ծրագրի մասին կարող է խոսք լինել, եթե խնդիրն ուղիղ կերպով մեր երկրի անվտանգությանն է վերաբերում: Ես եղել եմ շրջխորհրդի նախագահի առաջին տեղակալը և իմ անմիջական պատասխանատվության տակ են եղել տարածաշրջանում ինքնապաշտպանության կազմակերպման, մարտերի, թիկունքային ապահովման հարցերը: Ուստի այսօր շատ հստակ է, թե վաղը ինչ կարող է տեղի ունենալ, եթե շարունակենք այս մակարդակով գործել:

- Եկեղեցու դերն է բավականին մեծացել: Տավուշի թեմի առաջնորդ Բագրատ սրբազանն է ղեկավարում պայքարը: Ի՞նչ կարծիք ունեք եկեղեցու ներգրավվածության մասին:

- Նախկին-ներկա, սև-սպիտակ, դրանք ինձ համար ընդունելի չեն: Կիրանց, Ոսկեպար գյուղերի բնակիչները 2021 թվականի արտահերթ ընտրություններում իրենց քվեն տվել են գործող իշխանություններին: Այն ժամանակ մարդիկ ոչ մի ազդեցության տակ չեն եղել` ոչ ռուսամետ էին, ոչ արևմտամետ, մարդիկ արդար ընտրություն կատարեցին և հիմա այդ ի՞նչ պատահեց, որ 2-3 տարի անց նույն մարդկանց սկսեցին պիտակներ կպցնել, նրանք դարձան նախկին, սև, ռուսամետ և այլն: Իրականում սա անթույլատրելի ու աններելի դիսկուրս է մեր գյուղացիների նկատմամբ: Նրանք պաշտպանում են իրենց անվտանգ ապրելու իրավունքը, իրենց հայրենիքը, հողը, նաև մեր բոլորիս անվտանգությունը: Ինչ վերաբերում է եկեղեցուն, ապա ասեմ` բոլոր այն ժամանակներում, երբ պետությունը չի կարողացել իր ֆունկցիան կատարել, Առաքելական եկեղեցին կարողացել է, պարտավորվել է ողջ բեռն իր ուսերին վերցնել: Ինչ վերաբերում է սրբազանին, ես նրան շատ վաղուց եմ ճանաչել, նա արդարամիտ, հայրենասեր, նվիրված ու անկաշառ անձնավորություն է: Այսօր բոլոր նրանք, ովքեր մեր սրբազանի վրա փորձում են ցեխ շպրտել, մնալու են այդ ցեխի տակ: