Խորհրդարան գնալը որեւէ ձեւով չի հերքում նաեւ փողոցային պայքարը

Հարցազրույց «Պատիվ ունեմ» դաշինքի անդամ Տիգրան Աբրահամյանի հետ

- «Պատիվ ունեմ» դաշինքը, փաստորեն, ըստ ԿԸՀ տվյալների, ԱԺ-ում կունենա 7 պատգամավոր։ Ցուցակում 7-րդը Դուք եք։ Վերցնելո՞ւ եք մանդատը, որոշվե՞լ է՝ ցանկից ով է գնալու խորհրդարան, ով՝ ոչ։

- Սահմանադրական դատարանի քննարկումը եւ վերջնական որոշումը նաեւ նոր հնարավորություն կտա՝ շատ ավելի էֆեկտիվ քննարկման դաշտ բերել մանդատները վերցնելու կամ մանդատները վայր դնելու հարցը։ Երկրորդը․ այն մարդկանց մասով, թե ովքեր կլինեն խորհրդարանում, այս պահին դեռեւս քննարկումներ չկան, եւ կարծում եմ՝ առաջիկա օրերին դրա հետ կապված կունենանք վերջնական որոշում։ Այսինքն՝ առաջիկա 10-15 օրերը՝ այս գործընթացների առումով, կարծում եմ, մեծ թվով հարցերի պատասխան կտան։

- Օրինակ՝ Տարոն Մարգարյանը, Իշխան Զաքարյանը կվերցնե՞ն մանդատները։

- Անկեղծ ասած՝ ինքս չգիտեմ, նման քննարկումներ չեն եղել որեւէ ձեւաչափով։ Եվ կարծում եմ՝ նման քննարկումներից հետո պարզ կդառնա՝ ով եւ ինչ պատճառով կլինի խորհրդարանում։

- Դուք հակվա՞ծ եք վերցնել մանդատն ու գնալ խորհրդարան։

- Ես սպասում եմ դաշինքի որոշմանը, որի արդյունքում պարզ կլինի՝ գնո՞ւմ եմ, թե՞ չէ։ Ես կընդունեմ այն որոշումը, որը կունենա դաշինքը։

- Ձեր դաշինքն արդեն դիմե՞լ է ՍԴ, եթե այո՝ «Հայաստան» դաշինքի հետ միասին մեկ հայցո՞վ եք դիմելու, թե՞ առանձին։

- Կարծում եմ՝ դա տեխնիկական եւ մարտավարական խնդիր է, բոլորի նպատակը մեկն է՝ հասնել ընտրությունների չեղարկմանը՝ հաշվի առնելով կեղծիքների, քաղաքական ճնշումների, վարչական լծակների համատարած կիրառման եւ մի շարք այլ գործոններ։ Եվ այս տեսանկյունից կարծում եմ, որ այս ուժերի մարտավարությունից է կախված, թե որն է կարեւոր։ Այսինքն՝ գլխավորն արդյունքն է։

- Սահմանադրական դատարանը, մեղմ ասած, այն մարմինը չէ, որ կարող է չեղարկել ընտրությունների արդյունքները, որովհետեւ նախորդ իշխանությունների օրոք էլ բազմաթիվ ընտրակեղծիքներ են եղել, դարձյալ ընդդիմությունը դիմել է ու մերժվել։ Հիմա դուք հույս ունեք, որ ՍԴ-ն կչեղարկի՞ այս ընտրությունները։

- Տեսեք, 2 խնդիր կա․ առաջինը բնույթն է, թե որ ընտրությունների ժամանակ ինչ տիպի ընտրակեղծիքներ են եղել։ Եվ երկրորդը․ դրանց ազդեցությունն է հնարավոր քաղաքական գործընթացների վրա։ Բնականաբար, կան նաեւ ընտրակեղծիքներ, որոնք տեսանելի են եղել հանրությանը, նաեւ կան որոշակի տեսանյութեր եւ այլն, կան նաեւ բռնաճնշումների օրինակներ, այդ թվում՝ տարբեր անձանց կալանքի տակ գտնվելու առումով։ Այսինքն՝ խնդիրը հետեւյալն է․ պետք է քննել, հասկանալ դրանց ազդեցությունն ընտրական գործընթացների վրա։ Բնականաբար, վերջին 20-30 տարիների ընթացքում որեւէ մեկը չի կարող հերքել, որ եղել են որոշակի ծավալով տարբեր բնույթի ընտրակեղծիքներ, բայց գլխավոր խնդիրը մշտապես եղել է հետեւյալը՝ չափելի դարձնել դրանց  ազդեցությունն ընդհանուր քաղաքական գործընթացներում։ Եվ ՍԴ-ի վերջնական որոշումը հնարավորություն կտա ե՛ւ հանդես գալու համապատասխան քաղաքական գնահատականններով, ե՛ւ որոշում կայացնել, թե ստեղծված իրավիճակում ինչպես պետք է շարժվեն քաղաքական ուժերը։

- Իսկ ինչպե՞ս եք պատկերացնում ձեր աշխատանքը մի խորհրդարանում, որտեղ դուք ընդդիմություն եք լինելու, եւ ձեր թիվ մեկ ախոյանը նորից մեծամասնություն ունի։ 

- Գիտե՞ք, ինձնից սկսած, վերջացրած 2 քաղաքական դաշինքներով, կարծում եմ՝ կա մտածելու, խորը վերլուծությունների մեծ դաշտ, թե որն է ճիշտը՝ վերցնել մանդատները եւ վա՞յր դնել, թե՞ վերցնել մանդատները եւ առաջ շարժվել։ Իհարկե, ես արդեն ասացի, որ վարվելու եմ այնպես, ինչպես քաղաքական թիմն է որոշելու։ Բայց բնական է, որ յուրաքանչյուրս մեզ համար մտածում ենք, թե որն է այս պարագայում ճիշտը։ Կարծիքներ կային, որ մանդատները վայր դնելը ստեղծելու է սահմանադրական կամ քաղաքական ճգնաժամ՝ իր հետ բերելով որոշակի իրավական կամ քաղաքական հետեւանքներ։ Ես՝ ինքս, կարծում եմ, որ այս իշխանության պարագայում, որը որեւէ խնդիր չի ունեցել Սահմանադրություն կամ օրենքներ խախտելու, բռնաճնշումներ իրականացնելու, նրա համար որեւէ խնդիր չի լինելու։ Սա՝ մեկ։ Իրավական կամ քաղաքական տեսանկյունից ինչպես էլ դիտարկում ենք այս իշխանությունների գործողությունները, հաշվի առնելով վերջին երեք տարվա ժամանակահատվածը՝ մենք բազմիցս տեսել ենք, թե ինչպես են օգտագործում իրենց իշխանությունը՝ տարբեր հարցերում հակասահմանադրական որոշումներ կայացնելու համար։ Այսինքն՝ համարել, որ այս երկու դաշինքների կողմից մանդատները չվերցնելու պարագայում ճգնաժամ կլինի երկարատեւ, որը կբերի նոր գործընթացների կամ ընդդիմության համար կբերի քաղաքական նոր գործընթացների հնարավորության, ես կարծում եմ՝ այդքան էլ հիմնավորված չէ։ Ուստի, այս տեսանկյունից պետք է  հաշվի առնել՝ արդյոք կարո՞ղ են 36 պատգամավորներն օգտագործել ԱԺ հարթակը՝ ե՛ւ արտաքին հարթակներում, ե՛ւ ներսում էական խնդիրներ լուծելու համար։ 

- Նիկոլ Փաշինյանի կուսակցությունն ԱԺ-ում ունենալու է սահմանադրական մեծամասնություն, ինչը նշանակում է, որ եթե վաղը իշխանությունը, ասենք, Հայաստանն Ադրբեջանին նվիրելու նախագիծ բերի, դա հեշտությամբ կանցկացնի ԱԺ-ում, եւ մենք հաջորդ օրը կզարթնենք Ադրբեջանում։ Այս պարագայում ի՞նչ է անելու ընդդիմությունը՝ բացի ամբիոնից գոռալը։

- Կներեք, բայց նոյեմբերի 9-ին էլ, երբ հայտնի փաստաթուղթը ստորագրվեց, դրա մասին նույնիսկ հանրապետության նախագահը տեղյակ չէր, տեղյակ չէին նաեւ մեծ թվով պատգամավորներ։ Այսինքն՝ այս իշխանությունը որեւէ զիջումների, կորուստների գնալու ճանապարհին որեւէ արգելք այս ընթացքում չի տեսել։ Եվ նա մարսեց նոյեմբերի 9-ը, մարսեց նաեւ մայիսի 12-ին թշնամու ներխուժումը ՀՀ տարածք, եւ ընտրությունների այս պահի արդյունքները, որը ԿԸՀ-ն է հրապարակել, փաստացի նաեւ Ձեր ասածի հավաստիացումն է, որ, իրականում, մարսել է։ Հիմա խնդիրը հետեւյալն է․ պետք է հասկանալ՝ խորհրդարանական ամբիոնը մեզ հնարավորություն տալո՞ւ է ընդդիմության աշխատանքը դարձնել ավելի էֆեկտիվ։ Այն հիմնական ուժերը, որոնք պայքարում են, նրանց պայքարի միակ նպատակն այս իշխանության հեռացումն է։ Այսինքն՝ գլխավորն այդ քննարկման շուրջ պետք է լինի, թե սա մեր հնարավորությունները մեծացնելո՞ւ է, թե՞ ոչինչ չի տալու, եւ, այնուամենայնիվ, միակ ճանապարհը փողոցն է։ Իհարկե, խորհրդարան գնալը որեւէ ձեւով չի հերքում նաեւ փողոցային պայքարը։

- Դուք ինչո՞վ եք տարբերվելու ԲՀԿ-ից եւ ԼՀԿ-ից՝ որպես ընդդիմություն, ի՞նչ եք անելու, որը չէր անում, օրինակ, Էդմոն Մարուքյանը կամ Արման Աբովյանը։ Ո՞րն է լինելու ձեր եւ նրանց տարբերությունը՝ բացի հայհոյելուց։

- Կարծում եմ՝ Դուք երբեւէ ինձ չեք տեսել հայհոյելուց։

- Սերժ Սարգսյանին էլ չէինք տեսել, բայց տեսանք։

- Որեւէ մեկը չի համարում, որ դա այս պարագայում մեր գլխավոր գործիքն է լինելու խորհրդարանում։ Եվ, այս տեսանկյունից, ընդդիմության աշխատանքը գնահատելու համար պետք է հասկանալ, թե ինչ էին անում մյուսները, եւ այդ համեմատության մեջ հասկանալ՝ ինչ են անելու նրանք, որոնք այս պահին եկել են։ Ես չեմ ուզում որեւէ ձեւով նսեմացնել այն աշխատանքը, որ արել են Ձեր կողմից նշված անձինք։ Իհարկե, ընդդիմություն ասվածը շատ պայմանական է բոլորի համար։ Օրինակ՝ այս խորհրդարանական ընտրությունների ժամանակ էլ շատերն ասացին՝ մենք ընդդիմություն ենք եւ պայքարում ենք Նիկոլ Փաշինյանի հեռացման համար, բայց տեսանք, որ նույնիսկ ընտրությունների վերջնական արդյունքները չհրապարակած՝ ողջույնների, հանդիպումների բավականին մեծ շքերթ եղավ, ինչը բավականին տհաճ տեսարան ապահովեց բոլորի համար։

- Դուք շարունակելո՞ւ եք ԱԺ ամբիոնից էլ պնդել, որ Նիկոլ Փաշինյանը դավաճան է, հողատու, կապիտուլյանտ, ազգի թշնամի, թե՞, ինչպես Արթուր Վանեցյանն էր ասում, դուք երկրի ներսում թշնամիներ չունենք։

 - Այն, ինչ ես հնչեցրել եմ, եւ այն, ինչի համար ես պայքարել եմ, իմ պայքարը ոչ միայն որեւէ ձեւով տրանսֆորմացիայի չի ենթարկվելու, այլեւ դա փորձելու եմ անել շատ ավելի մեծ էֆեկտիվությամբ։ Ինչ վերաբերում է Արթուր Վանեցյանի հայտարարությանը, խնդիրն այստեղ ուրիշ բան է։ Խնդիրը ոչ թե այն է, որ այլեւս Նիկոլ Փաշինյանը երկրի նկատմամբ դավաճանություն կամ հանցագործություն չի կատարել, այլ խնդիրը հետագա մեր պայքարին է վերաբերում, որովհետեւ առաջին հերթին մենք թշնամիներ փնտրում ենք դրսում, եւ դրանք ընդգծված են, դրանք Ադրբեջանը եւ Թուրքիան են, ինչը որեւէ ձեւով չի իջեցնում այս իշխանությունների պատասխանատվությունը տեղի ունեցածի մասով։