Օրհուսի համալսարանը ուշ անտիկ շրջանի քաղաքաշինությանը նվիրված գիտաժողովին հրավիրել է ադրբեջանցիներին, վրացիներին, իսկ հայերին՝ ոչ

Դանիայի մեծությամբ և նշանակությամբ երկորդ՝ Օրհուս քաղաքի համալսարանը օրերս կազմակերպված է եղել միջազգային մեծ գիտաժողով, որը նվիրված է եղել մեր տարածաշրջանում և Հարավային Կովկասում վաղ միջնադարի քաղաքաշինությանը նվիրված գիտաժողով։

Հրավիրյալների թվում եղել են ադրբեջանցի, վրաց, դաղստանցի գիտնականներ, բայց Հայաստանից որևէ մեկը՝ ոչ։ Աշխարհի մի շարք գիտնականներ՝ հայեր և ոչ հայեր, դիմելով կազմակերպիչներին՝ նշելով, որ Հայաստանից որևէ մեկը հրավիրված չէ և որ նման գիտաժողով չի կարելի անցկացնել առանց Հայաստանից մասնագետների մասնակցության։

Արևելագիտության ինստիտուտի նախկին տնօրեն, ակադեմիկոս Ռուբեն Սաֆրաստյանը ևս բողոքի նամակը ստորագրած գիտնականների թվում է։ Նամակը ստանալուց հետո կազմակերպիչները չգիտես ինչու որոշել են չեղարկել գիտաժողովը՝ ընդունելով, որ սխալվել են հայ մասնագտներին չհրավիրելով։ Բայց ինչու չեղարկել գիտաժողովը, եթե հնարավոր էր հրավիրել հայ գիտնականներին։

Ռուբեն Սաֆրաստյանն ասաց․ «Քանի որ ադրբեջանցիները գիտական առումով մեծ ֆալսիֆիկացիաներ էին անելո, սուտ-սուտ բաներ ասելու, մեր մասնագետներն էլ, որ գնային էնտեղ, դա պետք է թույլ չտային, հավանաբար երևի վախեցել են այդ կռվից։ Իրենք սկզբից որոշել են անել այնպես, որ մենակ նրանք լինեն, մերոնցից մարդ չլինի, որ ինչ-որ ուզենան, ասեն, հետո մեր բողոքից հետո վախեցան, որ մեզնից մասնագետներ գնան և էնտեղ ճշմարտությւոնն ասվի, դրա համար որոշել են ընդհանրապես չեղարկել»։

Նամակի տակ ստորագրել են Երուսաղեմի երբարայերենի համալսարանի պրոֆեսոր, Իսրայելի ակադեմեմիայի ակադեմիկոս դոկոտոր Մայլքլ Սթոնը, ԱՄԷ Արևելյան և սիրիական հետազոտությունների ինստիտուտի պրոգեսոր Սեբաստիան Բրոքը, դոկտորներ՝ Ալիան Լե Բելուքը, Միշել Բացին, Ռուբեն Սաֆրաստյանը, Ալեքսանդր Վ․ Ակոպյանը, Կևորկ Բարդաքջյանը, Գայանե Կասնաթին ևս 2 տասնյակ գիտնականներ։

Ստորև ներկայացված է բողոքի նամակը։

Dear Professor Raja,

We have been very interested to learn about the upcoming conference ‘Cities on the Edge: Exploring Late Antique Urbanism in the Southern Caucasus (AD 300–600)’ organised under the auspices of the School of Culture and Society at your University. Yet it was an enormous surprise to discover that neither a scholar from Armenia, side-by-side with their colleagues from Azerbaijan, Dagestan and Georgia, nor a scholar of Armenian history in general is expected to present his or her research at this event. Yet the Armenian written sources, excavation sites and archaeological finds are of primary importance for the investigation of the history of the South Caucasian urbanism. 

When we contacted the two organisers of the conference in order to understand the motifs of such a neglect, we were told that the Armenian scholars have been disregarded because the conference is exclusively intended to focus on the valleys of the rivers Kur and Rioni, which do not cross the territory of the Republic of Armenia. We do not find this explanation satisfactory for two reasons. First, because these two rivers do not cross the territory of Daghestan either, which is, nevertheless, duly represented (and for a good reason!). Secondly, because the late antique and mediaeval Armenian geographers, historians, chroniclers and jurists are an indispensable source for the study of Caucasian Albania and of the social life of the cities in the valley of the river Kur (Mtkvari/Kura), i.e. precisely ‘on the edge’ between the ancient Caucasian Albania and ancient Armenia: Partaw/Bardhaʽa, Ganjak/Gandja and Šamk҅or/Shamkūr. Over the past years, numerous new editions of such sources, monographs investigating them and studies analysing archaeological finds have been published in Armenia and elsewhere. We think in particular of the research works conducted by Aleksan Hakobyan, Azat Bozoyan and Hamlet Petrosyan in Armenia, by Alessandro Orengo and Marco Bais in Italy, by Jean-Pierre Mahé and Constantine Zuckerman in France, by Tim Greenwood in Great Britain, by Heiko Conrad in Germany and by many others. Some of the signatories of this letter have also contributed to this field. The current list of the participants in the conference is all the more surprising as one of its organisers represents the Oriental Institute in Oxford, an institution which has a venerable tradition of Armenian studies.
It is perhaps unnecessary to state that just several months ago Azerbaijan unleashed a war against the unrecognised Republic of Nagornyj Karabagh, using chemical weapons against its civil population, whereas today the Azerbaijani military forces are attempting to gain control over the territory of the Republic of Armenia. The consequences of this war have been catastrophic for Armenia and its population. The omission of Armenian scholars from the conference is an unfortunate reminder of the overall effort of Azerbaijan’s government to assert the nonexistence of Armenia. We attach the monograph published in 2007 by the Ministry of Culture of Azerbaijan, in which the entire territory of the Republic of Armenia is declared to be ‘Western Azerbaijan’. Over the past several months we have heard numerous Azerbaijani officials and academics claiming that the research conducted by the Armenian researchers is void of any validity and that only the Azerbaijani academics are able to ‘verify the authenticity’ of ancient monuments. Such declarations cannot but remind us of the darkest pages of Europe’s history.
We hope, dear Professor Raja, that the conference organised in your University may become an occasion of a true scholarly exchange and contribute to the mutual understanding between cultures.
 
Yours sincerely,
 
Prof. Dr. Michael E. Stone FAHA, Professor Emeritus of Comparative Religion & Armenian Studies, Hebrew University of Jerusalem, Israel Academy of Sciences and Humanities ([email protected])
Professor Sebastian P. Brock, Emeritus Reader in Syriac Studies, Oriental Institute, Oxford University ([email protected])
Prof. Dr. Alain Le Boulluec, Professor Emeritus of Religious Studies, École Pratique des Hautes Études, Paris ([email protected])
Prof. Dr. Michele Bacci, Chair of Medieval Art, University of Fribourg, Switzerland ([email protected])
Prof. Dr. Ruben Safrastyan, Armenian National Academy of Sciences ([email protected])
 

Dr. Alexander V. Akopyan, Institute of Oriental Sciences of the Russian Academy of Sciences, Moscow ([email protected])
Prof. Emeritus Kevork B. Bardakjian, Professor Emeritus, University of Michigan ([email protected])
Dr. Gaianè Casnati, Europa Nostra Council, Milan ([email protected])
Dr. Rose Varteni Chétanian, Maison Méditerranéenne des Sciences de l’Homme (TDMAM, UMR 7297), Aix-Marseille ([email protected])
Prof. Anaïd Donabedian-Demopoulos, INALCO, Paris ([email protected])
Prof. Patrick Donabédian, Aix-Marseille Université ([email protected])
Dr. Habil. Igor Dorfmann-Lazarev, Aix-Marseille Université ([email protected])
Prof. Jasmine Dum-Tragut, Zentrum zur Erforschung des Christlichen Ostens, Salzburg ([email protected])
Dr. Philip Forness, Johann Wolfgang Goethe-Universität Frankfurt am Main ([email protected])
Dr. Hervé Georgelin, University of Athens ([email protected])
Prof. Talinn Grigor, University of California, Davis ([email protected])
Prof. Cornelia Horn, Martin-Luther-Universität Halle-Wittenberg ([email protected])
Dr. Armen Kazaryan, Institute of Theory and History of Architecture (НИИТИАГ), Moscow ([email protected])
Prof. Lori Khatchadourian, Cornell University, USA ([email protected])
Prof. Pierluigi Lanfranchi, Centre Paul-Albert Février, Aix-Marseille ([email protected])
Prof. Sergio La Porta, California State University, Fresno ([email protected])
Dr. Sarah Laporte, Lille III Université ([email protected])
Dr. Anna Leyloyan, INALCO, Paris ([email protected])
Prof. Ian Lindsay, Purdue University, USA ([email protected])
Dr. Basil Lourié, Editor-in-Chief of Scrinium. Journal of Patrology and Critical Hagiography (Brill) ([email protected])
Dr. Marc Mamigonian, Director of National Association for Armenian Studies and Research, Belmont, MA, USA ([email protected])
Prof. Christina Maranci, Tufts University, Medford, MA, USA ([email protected])
Dr. Alexey Muraviev, Higher School of Economics, Moscow ([email protected])
Prof. Dr. István Perczel, Central European University Vienna, Austria ([email protected])
Dr. Zara Pogossian, University of Florence ([email protected])
Prof. Adam T. Smith, Cornell University, USA ([email protected])
Dr. Bert Vaux, King’s College, Cambridge ([email protected])
 
cc Prof. Søren Michael Sindbæk