Խոսքեր չկան

Պատերազմի մեկամյակին ենք մոտենում, իսկ մենք դեռ ամեն օր լուր ենք ստանում, որ հայ զինվորի աճյուն է հայտնաբերվել: Ուրախանում ենք, որ ԱՄՆ կոնգրեսը գերիների մասին բանաձեւ է ընդունում: Ես ամաչում եմ նայել զոհված զինվորների ծնողների աչքերին, ինձ մեղավոր եմ զգում, որ նրանք դժբախտ են, իսկ մենք ապրում եւ աշխատում ենք` կարծես 2020 թվականի պատերազմը չի եղել:

Ի՜նչ մխիթարանքի խոսքեր կարելի է ասել 40-ամյա որդեկորույս մորը, որին ինչ-որ մասունքներ են հանձնել, եւ նա վստահ չէ, որ դրանք իր որդունն են, բայց ուրախ է միայն այն բանի համար, որ իր 20-ամյա որդին` իր փայփայած, սնած, լուսավոր զավակը, գերեզման է ունենալու: Գերեզման, որին նա արժանանալու էր առնվազն 60-70 տարի անց: Իսկ մինչ այդ ապրելու էր, ամուսնանալու էր, երեխաներ էր ունենալու, իր ծնողներին էր խնամելու, հանրության համար պիտանի աշխատանքով էր զբաղվելու:

Ի վերջո` ծնողներին ուրախացնելու էր իր հաջողություններով, այլ ոչ թե գերեզման ունենալով: Ես ամաչում եմ նայել այն երեխաների աչքերին, որոնք որբ մնացին, այն կանանց աչքերին, որոնք ջահել-ջիվան որբեւայրի դարձան, եւ շատ փոքր է հույսը, որ երբեւէ երջանիկ կլինեն ու կգտնեն հոգեկան խաղաղվածություն: Ի՜նչ խոսքերով մխիթարես այն երիտասարդ կնոջը, որն ամուսնու կամ սիրեցյալի գերեզմանի մոտ է իր ազատ ժամերն անցկացնում, փոխանակ նրա հետ կինո, թատրոն գնալու: Ինչպե՜ս ամոքես այն փոքրիկի ցավը, որը հոր շիրիմի նկարն է համբուրում, հորը գրկել-համբուրելու փոխարեն:

Եվ վերջապես՝ ի՞նչ խոսքեր ասես այն տգետ պաշտոնյային, այն ապաշնորհ իշխանավորին, նրանց շրջապատող բոլոր «բույսերին», որ հասկացնես` այս ցավը բոլորինս է, եւ մենք բոլորս ենք մեղավոր, բայց ձեր մեղքն անչափելի է, դուք եք կրում սրա պատասխանատվությունը: