Հոգլանդն ո՞վ ա, որ իր առանձին տեսակետը հայտնի․ Շարմազանով

«Ես պետք է նշեմ, որևէ հրատապ կամ նոր բան, ոչ էլ նոր սկզբունք Հոգլանդի ասածների մեջ չկա։ Այդ գաղափարների մասին բազմաթիվ անգամներ և՛ ապրիլյան պատերազմից առաջ, և՛ ապրիլյան պատերազմից հետո թե՛ համանախագահներն են խոսել բանավոր և գրավոր, և թե՛ Մադրիդյան և Կազանյան փաստաթղթերի մասին մենք մեր կարծիքը բազմիցս հայտնել ենք, իհարկե, նշել ենք, որ դա մեր երազանքների փաստաթուղթը չի, բայց հայկական կողմը դա ընդունում էր որպես հիմք, և միաժամանակ Կազանյան փաստաթղթից Կազանում հրաժարվել է ոչ թե Հայաստանը, այլ Ադրբեջանը։ Հետևաբար տրամաբանությունը հուշում է՝ հրաժարվում է նա, ում որ ձեռնտու չի»-Hraparak.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ԱՄՆ համանախագահ Ռիչարդ Հոգլանդի հայտարարությանը՝ ասաց ԱԺ փոխնախագահ, ՀՀԿ խոսնակ Էդուարդ Շարմազանովը։

Վերջինս չի կարծում, թե սա կապված է Սոչիում կայացած Սարգսյան-Պուտին հանդիպման հետ։ «Պարզապես նման պրակտիկա միգուցե կա, եթե հիշում եք, Ուորլիքն էլ իր հեռանալուց առաջ որոշակի հայտարարություններ էր անում, հեռանալուց առաջ մարդը որոշել է ֆիքսել, որ սկզբունքները գոնե իր համանախագահության ժամանակ այդպես են եղել։ Որևէ արտառոց բան այստեղ ես չեմ տեսնում»,-ասաց նա՝ հիշեցնելով, որ հայկական կողմն այս հարցում իր դիրքորոշումը ամենաբարձր մակարդակով հայտնել է․ «Այստեղ որևէ փոփոխություն չկա՝ դա պետք է լինի Արցախի ժողովրդի կամարտահայտությունը, Արցախի ժողովուրդը պետք է որոշի իր ճակատագիրը, Արցախը չի կարող լինել Ադրբեջանի կազմում, դա փաստ է, և Արցախի միջազգային ճանաչումը ժամանակի խնդիր է»։

-Խոսքը ոչ թե Արցախի, այլ կոնկրետ շրջանների մասին է, որ պետք է լինեն Ադրբեջանի կազմում։

-Կոնկրետ շրջանների մասով բազմիցս մենք մեր կարծիքն ասել ենք։ Պարոն նախագահը մայիսի 18-ին Ազգային ժողովում խոսեց և շատ հստակ ասաց՝ խնդրի հիմքը Արցախի ժողովրդի անվտանգությունն է և պարտադիր կամարտահայտությունը հանրաքվեի մջոցով։

-Հոգլանդի հայտարարության և Մադրիդյան սկզբունքների միջև ձևակերպումների տարբերություններ և որոշակի նրբություններ կան, հիմա Հոգլանդը սա որպես ի՞նչ է ներկայացրել՝ իր անձնակա՞ն տեսակետը, թե սա նոր մշակված փաստաթուղթ է, որը այսօր հրամցվեց հանրությանը։

-Որևէ նոր հրապարակված բան չկա, էդ սկզբունքների մենք բազմաթիվ անգամ խոսել ենք։

-Այսինքն՝ մեր իշխանությունները Հոգլանդի հայտարարությանը ծանոթ եղե՞լ են ի սկզբանե, բանակցե՞լ են սրա շուրջ կամ նախաբանակցային որևէ աշխատանք տարվե՞լ է։

-Ես նորից եմ ասում՝ այստեղ որևէ նոր բան չկա, և՛ Մադրիդյանի, և Կազանյանի մասին ասվել է, մենք մեր կարծիքն արտահայտել ենք և դրանից հրաժարվել է Ադրբեջանը։

-Պարոն Շարմազանով, խնդիրն այն է, որ եթե համեմատենք Հոգլանդի հայտարարությունն ու Մադրիդյան սկզբունքները, ապա դրանցում որոշակի տարբերություններ կնկատենք։ Հիմա ուզում եմ հասկանալ, այն տեքստը, որը հայտարարել է Հոգլանդը ԱՄՆ-ում, այդ տեքստին նույն ձևակերպումներով մենք ի սկզբանե ծանոթ եղե՞լ ենք։

-Ուրեմն ես ասացի, արտգործնախարարը, որը տվյալ ոլորտի պատասխանատուն է, ասել է՝ որևէ նոր բան չկա, մենք մեր կարծիքն արտահայտել ենք։ Վերջ։ Հետևությունները թողնում եմ Ձեզ։

-Առնվազն Լաչինի միջանցքի մասով Հոգլանդը նոր բան ասել է, որը տարբերվում է Մադրիդյան փաստաթղթում ամրագրվածից։

-Ուրեմն որևէ նոր բան չի ասվել, որը բանակցությունների ընթացքում չի քնարկվել։ Դա ասել է ԱԳ նախարարը, ու դա այդպես է։ Մենք հիմա ի՞նչն ենք գերարժևորում, մարդը գնալուց առաջ ասել է, ի՞նչ։

-Լավ, հստակեցնենք, Հոգլանդը Մադրիդյան սկզբունքների՞ց է մեջբերում արել, թե՞ ինքն իր առանձին տեսակետն է հայտնել։

-Հոգլանդն ո՞վ ա, որ իր առանձին տեսակետը հայտնի։ Հոգլանդը ամերիկացի համանախագահն է, ինքը պետք է ներկայացնի այն բանակցող սկզբունքները, որի շուրջ գնացել են քննարկումներ։

-Այսինքն՝ Մադրիդյան սկզբունքներից ուղղակի մեջբերու՞մ է արել։

-Ուրեմն ԱԳ նախարար Էդվարդ Նալբանդյանն ասել է՝ նոր բան չկա։

Հարցազրույցի ու թեմայի շարունակությունը կարող եք կարդալ «Հրապարակի» վաղվա համարում։ 

Վահե ՄԱԿԱՐՅԱՆ