Աղավնի Գրիգորյան. ԱնկշռելԻություն
ԱնկշռելԻություն
Այստեղից այնտեղ՝
բացակա սրտխփոց,
Այնտեղից այստեղ՝
Կենսագրություն:
CO2
Թթվածինը երրորդ օրն է`
նստացույցի է։
Բոլոր կայքերը նստացույցից են խոսում,
նկարներ հրապարակում,
Կենտրոնական ալիքով
ժամը մեկ տվյալներ են հաղորդում
թթվածնի պահուստային բազայից.
Լուրերը մեղմ ասած՝ հուսադրող չեն:
Կայարանները լիքն են։
Հեռացողներն առանց հախուհաշիվ
վագոններն են նետում ճամպրուկներն ու
հետեւից իրենք լցվում վագոն՝ հրմշտոցով։
Ածխաթթուն լցվում է վագոնները՝
հեռացողների հետ։
«Նստացույցը երկարաձգվում է անժամկետ»։
«Քաղաքից մեկնող գնացքների բոլոր տոմսերը սպառված են»՝
հաղորդում է Ռադիոն:
Վերջին նախադասության ավարտին
հաղորդավարը շպրտում է բարձրախոսը
ու ինքն էլ վազում կայարան:
***
Կատուները մլավում են։
Ոչ գարուն է, ոչ աշուն,
Ոչ սոված են, ոչ էլ քամին է
ծառերի մարդանման ստվերներն
իր համար աստիճան դարձրած`
մագլցում դիմացի բարձրահարկի կտուրը։
Կատուները մլավում են
միաձայն, երկձայն, բազմաձայն...
Քաղաքի փակ պատուհանների տխրության մասին,
երեկվանից չդադարող անձրեւից առաջացող
ջրափոսերի անպետքության մասին,
դրանցում արտացոլվող
անմարդ փողոցների ունայնության մասին։
Հիմա մյաուն քաղաքի միակ
արթուն սիմֆոնիան է։
Մյաու-մլավում են կատուները
Մյաու...
ծառերը ճյուղերն իջեցնում են,
որ կատուները մագլցեն,
ցատկեն ճյուղից ճյուղ`
բացակա երեխաների փոխարեն,
Մյաո՜ւ, մյաո՜ւ,
չգիտես՝ ծա՞ռն է, թե կատուն մլավողը.
միաձայն, երկձայն, բազմաձայն...
Շներ չկան քաղաքում.
շները դեռ վազում են` լեզուները
դուրս գցած,
որ հասնեն հեռացող գնացքներին,
գնացքներով հեռացող քաղաքին ու
չեն հասնում...
Կատուները մլավում են...
բոլորի համար.
անտեր մնացած գերեզմանների,
անկրակ վառարանի ու թթխմորի համար,
որ բարձրացել, բարձրացել,
թափվում է թասից,
իսկ վաղվա հաց թխող չկա…
***
Ձկները ուղղակի մահացան`
միասին,
նույն օրը,
առանց հեռացման մասին
թմբկահարումների
ու չհեռանալու համար`
պարտադիր պայմանների։
Պարզապես պառկեցին ջրի մակերեսին`
կողք-կողքի ու... չշնչեցին։
Եվ հիմա,
ձկները ջրի վրա,
երկինքը ձկների՝
տարածվե՜լ են...
Այսքա՜ն ձուկ է ապրել փոքրիկ լճակում,
ու ոչ ոքի մտքով չի անցել
մի կում թթվածին խնայել,
մի կում թթվածին բաշխել
ձկներին...
Ձկները ջրի վրա,
երկինքը ձկների՝
Տարածվել են...
Շրջված կտավ է.
Ընդամենը...
Հերթականը...
Ե՛տ շրջիր,
Նորից կա՛խ տուր պատից,
Թե նախորդ տարբերակը սրտովդ չէ։
Ձկները երկնքում,
Երկինքը լճում,
Լիճը անձուկ`
մահացել են։
Կտավ է.
Ընդամենը...
Հերթականը...
***
Ուռիները լաց են լինում.
նորից,
միշտ…
Քամուց,
անձրեւից,
գետի վրա հակված,
ասֆալտից փչող տոթից՝ քրտնած,
ձյան տակ ծանրացած,
ու կարոտից ձյան՝ անձմեռ օրերին…
Անգամ երբ դրսում արեւ է,
անգամ երբ արցունքները վերջացել են, հատնել,
իսկ նորերը ծնվելու ուժ է´լ չունեն՝
Ուռիները լաց են լինում:
Թե լաց չլինեն, ինչպե՞ս կճանաչեն
նրանց մոլորված անցորդները…
Սրտխփոց
Մի կին նստած է հիվանդանոցի
դռների մոտ։
Դու նրան պարզում ես սրտագիրը։
Ինքը սրտագրիդ զիգզագները
ինչ-որ հնարամտությամբ
թեյնիկի միջով է անցկացնում ու կծկում։
- Հաջո´րդը, - ասում է։
Դու հապաղում ես։
Կամ՝ ափսոսում:
Ի վերջո քո զիգզագը լավ էլ համաչափ է
ու էջի տարածությունը լցնող։
- Հաջո´րդը, -
կինը ձեռքով նշան է անում քեզ, որ մի կողմ քաշվես
ու չխանգարես մյուսներին։
Եռանդով կծկում է իրեն պարզած
հաջորդ սրտագիրը։
***
Քեզ կչեղարկեն իբրեւ նոսրացած երազ,
ուր կռնատ է հոգին,
Եվ փշալարն է ջրբաժանը մայթերի,
Ուր արդարացված է հեռացումը,
երբ արնահոսում է ծառը ճղատված`
կիրակի օրով։
Դրսում աշուն է հայտարարված,
եւ մոխիրն է բերքը միակ`
որպես ուսապարկ դաջված մեջքիդ։
Իսկ օրացույցում
Կարմիր կիրակիներ են...
***
«Ֆիլմ նկարեք»` կհուշի մի բարերար
ու կմխիթարվես կորցրածդ երազի մասին
նոր ֆիլմ նկարելով...
Ֆիլմ նկարելը խրախուսվում է։
Երազ գտնելն արգելված է ի սկզբանե։
«Քեզ խաբում են...»
ճըռռում է ծղրիդը պատուհանիդ տակ։
«Քեզ խաբում են...»
Պատուհանը շրխկոցով փակվում է։
Փակում ես։
Թո՛ղ անձրեւ չգա...
Այսօր գոնե։
Թո՛ղ լռեն ծղրիդները բոլոր,
որ իմաստուն են կարգել իրենց,
Որ պահանջում են
սրբել ցեխոտ ապակիները
թարմ վիրակապով.
նորից,
կրկին՝
անձրեւից անձրեւ միջակայքում...
Արեւը ծիծաղում է ինչ--որ տեղ՝
հեռո՜ւ քո պատուհանից...
Ոչ ոք, ոչ ոք չի տեսել քեզ՝
մթության մեջ ոռնալիս
ու վերքերդ լիզելիս։
Եվ փրկություն է խլացումը`
ցեխոտ պատուհանին հենված,
քրքրված ժապավենը
նույն շրջանով պտտելիս...
Թող անձրեւ չգա...
այսօր գոնե...
***
Ճաք տված ֆոտոխցիկ է
մեկը գտել ռմբակոծված քաղաքից
ու… նվիրել թանգարանին։
Պատյանին ցուցանակ երկտող է՝
գտնողի անունն է՝ վայելչագեղ տառերով,
եւ շնորհակալագիր թանգարանի անունից։
Եվ ոչինչ…
ոչինչ՝ քրոջ ու եղբոր մասին,
որ հալվեցին իրար գրկած`
մորը փնտրելու ճանապարհին...
Եվ ոչինչ….
ոչինչ՝ ֆոտոխցիկի ճաք տված
սրտի մասին,
որ տեսավ`
ինչպես է
քաղաքը
մեռնում...
«Մշակութային Հրապարակ» ամսաթերթ
Կարծիքներ