Հարգանքի տուրք մատուցելով ԱՄՆ-ում 2001 թվականի սեպտեմբերի 11-ի ահաբեկչության զոհերին
Թվում է, թե 2001 թվականի սեպտեմբերի 11-ի ահաբեկչությունն այլ խորհուրդ է ունեցել: Նպատակը, գուցե, եղել է ցուցադրելը, որ աշխարհի ամենանխոցելի պետությունը նույնպես խոցելի է: Ու, դա միայն ամերիկացիների խնդիրը չէ: Դա աշխարհին նետված մարտահրավեր է, որ դեռ մնում է:
Մատիաս Ռւստը (գերմ. Mathias Rust), երբ 1987 թվականի մայիսի 28-ին (ԽՍՀՄ-ում պերեստրոյկայի մեկնարկից 2 տարի անց և ԽՍՀՄ սահմանապահ զորքերի օրը) թեթև շարժիչավոր ինքնաթիռով իրականացրեց Համբուրգ-Ռեյկյավիկ-Հելսինկի-Մոսկվա թռիչքը, վայրեջք կատարելով Մեծ Մոսկվորեցկայա կամրջի վրա, դրանով նա ցույց տվեց, թե որքան խոցելի է, մինչ այդ անխոցելի համարվող Մոսկվան (հակօդային անձրևանոցի նման մի բան պետք է որ լիներ. գուցե այդ համակարգն աշխատել էր, երբ Վորոնեժի վրա խոցվեց Երևան-Մոսկվա չվերթի Իլ-18-ը): Այդ ժամանակ Ռուստն ընդամենը 18 տարեկան էր: Ակնհայտորեն, դա Արևմուտքի որոշ կենտրոնների լավ մշակված օպերիացա էր: Չորս տարի անց ԽՍՀՄ-ը փլուզվեց: Մինչ օրս, աշխարհը չի կարողանում «դուրս գալ նրա փլատակների տակից»: Ավելին, վերացավ աշխարհը «հաշվեկշռող» ուժերից մեկը:
ԱՄՆ-ի որոշ շրջանակներ, գուցեև, ուրախացել էին, բայց գլխի էլ չէին ընկել, թե ինչ բեռ իջավ իրենց ուսերին: Ժամանակին, կարծես, Ռեյգանը ԽՍՀՄ-ը հայտարարեց «չարիքի կենտրոն»: Պարադոքսը նրանում է, որ «չարիքի կենտրոնի» վերացմամբ, աշխարհում ավելի մեծացավ չարիքը:
20 տարի է անցել Նյու-Յորքյան ողբերգությունից, բայց ոչ ԱՄՆ-ը, ոչ էլ մնացած աշխարհը չեն կարողացել գտնել չարիքի դեմ արդյունավետ պայքարելու միջոցը: Գրեթե 800 միլիարդ դոլար ծախսելուց հետո, ԱՄՆ-ը որոշեց դադարեցնել իր առաքելությունն Աֆղանստանում: 1989 թվականին ԽՍՀՄ-ը նույնպես դուրս եկավ Աֆղանստանից ու երկու տարի անց փլուզվեց: Աստված չանի, եթե նույնը կատարվի ԱՄՆ-ի հետ. Երկիր մոլորակում կտիրի քաոս: Դա կանխելու համար անխուսափելի է թվում, առնվազն, ԱՄՆ-ի, ՌԴ-ի, Չինաստանի համագործակցությունը: Եվրոպային պատուհասել է զանգվածային ներգաղթը: Եվրոպան չի կարողանում լուծել այդ հիմնախնդիրը: Նշված եռյակը՝ համագործակցելով ԵՄ-ի հետ կկարողանա լուծել դա:
Արևմուտք-Չինաստան, Արևմուտք-Ռուսաստան համագործակցության այլընտրանքը երրորդ համաշխարհային պատերազմն է, համատարած քաոսը, Նյու-Յորքի առևտրի կենտոնի երկվորյակ շենքերի փլուզումը: Պետք է կանխել, գոնե ի հիշատակ այդ անմեղ զոհերի:
Մենք հիշում ենք ու կիսում ենք զոհերի հարազատների խոր վիշտը:
Գագիկ Վարդանյան
Տնտեսագիտության դոկտոր, պրոֆեսոր
Կարծիքներ