Մենք ո՛չ դեմոգրաֆիկ խնդիր ունենք, ո՛չ դեմոկրատիկ

Հարցազրույց ԱԺ նախկին նախագահ Գալուստ Սահակյանի հետ։

- Պարոն Սահակյան, «Զինապարտության մասին» օրենքում նախատեսվող փոփոխությունները միանշանակ չեն ընկալվում, ուսանողներն օրեր շարունակ բողոքի ակցիաներ են անում, խոսքը հատկապես ուսման հիմքով տարկետման կարգի բացառման մասին է։ Դուք երկար տարիներ մանկավարժ եք եղել, միանո՞ւմ եք այն տեսակետին, թե գիտությունը կտուժի այդ փոփոխությունից:

- Սա ամենակարեւոր օրենքն է, իմիջիայլոց, կարելի է ուսանողներին հասկացնել, որ 16, 17, 15-րդ դարերում էնքան գիտական մեծ պոտենցիալ ենք ունեցել, երբ պետություն էլ չենք ունեցել, մարդիկ կարողացել են գիտությունը զարգացնել: Իսկ այսօր բոլորի միակ խնդիրը պետք է լինի պետությունը պահպանելը, այնպես չէ, որ մարդը երկու տարով գնում է բանակ, գիտակցությունը կորցնում է ու չի կարողանում էլ ոչ մի բանով զբաղվի: Չեմ էլ կարծում, թե դա ուսանողների խնդիրն է, դա տեղի տարբեր ուժերի խնդիրն է, որոնք գրգռում են ուսանողներին, իսկ մենք հաստատ կընդունենք օրենքը:

- Ովքե՞ր են «գրգռում» ուսանողներին:

- Մարդիկ են, մեկը մտածում է՝ դասաժամեր չունենք, մյուսը մտածում է, թե կկրճատվեն դասաժամերը:

- Ձեր կուսակցությունում էլ դասալիքների պակաս չի զգացվում, ի՞նչ եք կարծում՝ եթե գնային, երկու տարի ծառայեին, հետո շարունակեին ուսումը, պետությանն այսքան օգուտ կտայի՞ն, փայլուն կարիերա կանեի՞ն, իրենք չէ՞ որ հենց այդպես են արդարացնում ծառայությունից փախուստը:

- Ես, իհարկե, չգիտեմ, որ մեր կուսակցությունում նման մարդիկ կան, բայց որտեղ էլ որ կան, պետք է մտածեն հետեւյալը՝ այն ազգը ազգ է մնում, երբ մենք պետություն ունենք, եթե պետություն չունենք, այդ գիտական հոսքերը մեզ պետք չեն: Առանց պետություն ունենալու էլ մենք մեծ գիտություն ենք ձեռք բերել, դուք կարող եք՝ համակարգիչներ կան, նայեք ու կտեսնեք: Լավ հայ լինելու համար առաջին գործը պետությունը պաշտպանելն է:

- Պարոն Սահակյան, այս կարգով ընդամենը մոտ 100 մարդ է տարեկան զորակոչվելու բանակ, սա ի՞նչ կապ ունի պետություն պահելու հետ:

- Խնդիրը 100 կամ 200-ը չէ, եթե մի զինվոր կա ու չի զորակոչվում բանակ, դա արդեն վնասում է պետությանը: Երկրորդը՝ ես չեմ կարծում, որ 2-3 հարյուրը, որոնք պետք է սովորեն, դրանց մեջ մեկը կա, որ պետք է այնպիսի բարձունքի հասնի, որ կարողանա ամբողջ աշխարհի առաջ կանգնել, ինչպես ինքը կա: Մարդը եթե երկու տարի ծառայում է, խելքը կորցնո՞ւմ է: Եթե պիտի երկու տարի հետո խելքը կորցնի, նրան պետք չէ, որ գիտնական դառնա:

- Ինչ է՝ պետությունը կորցնելու վտանգի առա՞ջ ենք, եւ ի՞նչ պետք է անեն այդ 100-150 հոգին:

- Ոչ թե նման վտանգ կա, այլ պետությունն ավելի կայունացնելու, Ադրբեջանի հետ մեր հարաբերությունները մեր ձեւով կարգավորելու խնդիր ունենք, այդ ամենն առաջ տանելու համար պիտի կայուն բանակ ունենանք: Նույնիսկ մեկ հոգի էլ լիներ, պիտի գնան բանակ, նույնիսկ եթե որոշեն, որ մեր բանակում իմ ծառայության կարիքն էլ կա, ես էլ կգնամ բանակ:

- Մենք դեմոգրաֆիկ խնդիր ունե՞նք:

- Ես խնդրում եմ՝ էդ դեմոկրատիկ խնդիրները, Եվրոպայի արժեքները մի կողմ դնեք, եթե հայ ժողովուրդը պետություն չունենա, ձեր դեմոկրատիկ խնդիրները…

- Դեմոգրաֆիկ։

- Մենք ո՛չ դեմոգրաֆիկ խնդիր ունենք, ո՛չ դեմոկրատիկ:

- Պարոն Սահակյան, ինչպես Դուք եք ասում՝ պետությունը պահպանելու համար պաշտոնյաների երեխաներին ինչո՞ւ սահման չեք ուղարկում, նրանք ծառայում են դիլիջաններում, երեւաններում, բայց ո՛չ սահմանում, առաջնագծում:

- Ես նախ չեմ կարծում, որ Հայաստանի ու Ղարաբաղի որեւէ մաս, որ գնում ծառայում են, վտանգները քիչ են, վտանգները շատ-շատ են:

- Վտանգներն առաջնագծում են:

- Այ, դրա համար էլ օրենք ենք փոխում, որ 18 տարին լրանալուց հետո բոլորը գնան բանակ կամ ավարտելուց հետո գնան:

- Բայց պաշտոնյաների երեխաներն առաջնագծում չեն ծառայել ու չեն ծառայի, օրենքն ի՞նչ կապ ունի սրա հետ:

- Ո՞վ է ասում՝ չեն ծառայել, այ, եթե չեն ուզում՝ չեն ծառայում, կարելի է դրանց մասին էլ օրենքը փոխել, բոլորը պետք է գնան: Ես կարող եմ անվերջ պատմել, թե իմ տղան ոնց է գնացել բանակ, ինչպես է ծառայել, ինչից է փրկվել ու հիմա ոնց է աշխատում:

Լուսինե ՇԱՀՎԵՐԴՅԱՆ