Լավրովն էկավ մեր բակը՝ լիքը կճուճ շալա՞կը
Հայրենական որոշ քաղաքագետների համար Լավրովի երեւանյան այցը, հավանաբար, մի երկու ամիս Ռուսաստանի կողմից Ադրբեջանի «պորտը տեղը դնելու» թեմայով խոսելու նյութ կմնա: Զարմանալին այն է, որ հիմք է ընդունվում 1994թ. հրադադարի պայմանավորվածության մասին ՌԴ արտգործնախարարի ասածը, որ այն անժամկետ է, կողմերը պետք է հավատարիմ մնան պարտավորություններին: Արդեն առիթ ունեցել եմ ասելու, որ դրանով Լավրովն ընդամենը մի շեշտադրում է արել՝ 22 տարի առաջ հրադադարը հաստատվել է Ռուսաստանի միջնորդությամբ, եւ Մոսկվան մնում է ԼՂ կարգավորման գլխավոր մոդերատորը: Ինչ վերաբերում է 1994թ. համաձայնագրին, ապա այն պաշտոնապես կոչվում է «Բիշքեկի արձանագրություն»:
Դա փաստաթուղթ է, որը ստորագրել են Ադրբեջանի, Հայաստանի եւ ԼՂՀ խորհրդարանների նախագահները, ԱՊՀ Միջխորհրդարանական վեհաժողովի նախագահը, Ղըրղզստանի խորհրդարանի նախագահը եւ ԼՂ բանակցություններում ՌԴ նախագահի լիազոր ներկայացուցիչ Կազիմիրովը (http://vn.kazimirov.ru/doc9.htm):
Բովանդակային առումով Բիշքեկի արձանագրությունը չի պարունակում հոդված կամ առանձին դրույթ, որը մեզ իրավական հիմք կտա պնդելու ստատուս-քվոյի անփոփոխելիության տարբերակը:
Այնտեղ նույնպես խոսվում է «զբաղեցրած տարածքներից զորքերը դուրս բերելու», ինչպես նաեւ դիտորդների եւ խաղաղապահ ուժերի տեղակայման մասին:
Ընդ որում, ի տարբերություն մադրիդյան կամ կազանյան առաջարկությունների, Բիշքեկի արձանագրությունը զորքերի դուրսբերումն ուղղակիորեն կապում է ՄԱԿ-ի ԱԽ հայտնի բանաձեւերի պահանջների կատարման հետ:
Արձանագրությունը ոչինչ չի ասում ԼՂ կարգավիճակի, ոչ էլ այն որեւէ ձեւով որոշարկելու մեխանիզմների եւ դրանք գործադրելու ժամկետների մասին:
Այս իմաստով, ահա, ինչո՞ւ ենք մենք այդքան կարեւորում Լավրովի կողմից այդ արձանագրության հիշատակումը: Մի՞թե միայն նրա համար, որ այն ստորագրված է նաեւ ԼՂՀ ԳԽ նախագահի պաշտոնակատարի կողմից:
Ի վերջո, ո՞րն է էականը՝ ո՞վ է ստորագրում այս կամ այն փաստաթուղթը, թե՞ ինչ լուծումների կարող է բերել այն:
Թե չէ տպավորություն է ստեղծվում, որ Լավրովն էկավ մեր բակը, խոսեց Բիշքեկի արձանագրության անժամկետությունից, իսկ մենք այնպես հասկացանք, որ խոսքը միայն հրադադարը հարգելու պայմանավորվածության մասին է:
… Իսկ չե՞նք մտածում, որ մի X օր Ադրբեջանը միջնորդ կհրավիրի Ռուսաստանին եւ կհամաձայնի, որ եկել է Բիշքեկի արձանագրությամբ կողմերի պարտավորությունները լրիվ ծավալով կատարելու ժամանակը: Կամ էլ Ադրբեջանի փոխարեն դա կասի Ռուսաստանը…
Վահրամ ԱԹԱՆԵՍՅԱՆ
Կարծիքներ