Թուրքն այն գազանն է, որի որսը, կենսական էներգիայի աղբյուրը մենք ենք

Լրագրող Գայանե Առուստամյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է․

«Ես երբեք որեւէ թուրքի հետ համացանցում չեմ վիճում (դրանք անընդհատ վեճի մեջ են ներքաշում, դրանց հետ մարդավարի խոսելը բացառվում է, մի հանգի լռված են կարաբախնաշի վրա), բայց երեկ մի հատ մեհրիբանի էի «դավադիտ անում»։ Հետո երկար մտածեցի ու մի բան հասկացա` մինչ այդ ատում էի դրանց ու ահավոր կատաղում դրանց լկտի ստերից։

Հասկացա վերջապես, որ ես դրանց նկատմամբ որեւէ էմոցիա չունեմ բացարձակապես։ Ես դրանց ընկալում եմ այնպիսին, ինչպիսին կան` կենդանիների, ինչ-որ տեսակի, շնչավորի, չգիտեմ։ Հասկացա, որ մենք, հայերս, շարունակական ցեղասպանության ցավն ենք կրում մեր գենետիկ կոդի մեջ (հայերի մասին է խոսքը, ժեխ ու խառնածին այստեղ չեն տեղավորվում) ու հենց դա է փոխել, ավելի ճիշտ, խաթարել մեր կոդը։ Այդ պատճառով ենք թերարժեք։ Հասկացա, որ հայը մի զարմանալի, մարդկային բարություն է կրում իր մեջ (տափակ, բառացի չհասկանալ, խասյաթի հետ կապ չունի, Նազիկ,  հատկապես քեզ ա վերաբերվում) ու հենց էդ պատճառով չի կարողանում (բնականորեն) ընկալել թուրքի գազանության աստիճանը։ Տարբեր են շատ հայն ու թուրքը, թեպետ երկուսն էլ մարդ են։

Ենթագիտակցական հարթությունում հայը չի հավատում, որ թուրքի մեջ չկան խղճմտանք, մարդկայնություն, բարոյականություն, ազնվություն, սեր ու մարդկային շա՜տ արժեքավոր հատկանիշներ, ու այնուամենայնիվ, ակնկալում է իր այդ ոխերիմ թշնամուց, չհասկանալով` ինչո՞ւ է ախր այդ աստիճան ոխերիմ։ Կարծում եմ, որ հենց այդ պատճառով է հայի մոտ գոյացել ստոկհոլմյան սինդրոմը։ Վստահ եմ։ Խոսքը Արցախի մարզի հայերին` մեզ չի վերաբերվում, մենք չունենք այդ սինդրոմը, մեր բաժանարար գիծը միշտ հստակ է եղել ու այդ գծի վրա է մեր կյանքը կռել մեր կամքը` սերնդեսերունդ։Մենք նրանց դեմ հանդիման միշտ կանգնած ենք եղել, լարված, ինչպես մարդը` գազանի դեմ։  Խոսքը վերաբերվում է խաղաղություն մուրացող նիկոլառաստ ամբոխի միջի հայերին։ Այո, նրանց մեջ կան նաեւ հայեր, մաքուր հայեր։ Իսկ ահա ես հասկացա վերջապես, որ թուրքը մեզ համար պարզապես գազան է։ Կան չէ՞ գազաններ, որոնք կոնկրետ տեսակի են որսում ու ուտում։ Ուտում, սնվում, որ ուժ ունենան, ապրեն ու բազմանան։ Սա կենդանու բնազդ է։ Ահա թուրքն այն գազանն է, որի որսը, կենսական էներգիայի աղբյուրը մենք ենք։ Մենք վախենում ենք թուրքից ու միաժամանակ, քանի որ մարդակերպ է, մեզ նման, նրանից այնուամենայնիվ մարդկայնություն ենք ակնկալում խորը ենթագիտակցական շերտում։ Ահա մեր սխալը։ Մենք շատ ենք մեզ հարց տալիս` ինչո՞ւմն է մեր սխալը, ի՞նչ ենք արել մենք, որ մոնղոլական ստեպներից հորդած այդ հորդան (կներեք տաֆտալոգիայի համար) մեզ մեր պապենական հողում ենթարկում է անվերջանալի չարչարանքների, մեզ արմատախիլ անում։ Բնական է, հայեր, նրանք կենսական աղբյուր են փնտրել ու գտել են։ Ֆանտաստիկ ժանրի ֆիլմերի արարիչները երեւակայկան պատկերել են այս երեւույթը հատկապես վերջին շրջանի ֆիլմերում։

Տեսե՞լ եք «Օտարը», սաքուլիկների լեզվով` «Չուժոյը»։ Ու մեր սխալն այն է, որ մենք նրանց որպես մարդ ենք ընկալել, քանի որ մարդակերպ են։ Եթե մենք, օրինակ, հանդիպենք բորենու ու նա հարձակվի մեզ վրա ու մեր մարմնից մի կտոր պոկի, մենք ի՞նչ ռեակցիա կտանք։ Ցավ, ֆիզիկական, ցավի շոկ, արյունահոսություն։ Կբուժվենք, սպին կմնա, կամ կմնանք անդամահատված, ճիշտ ինչպես Հայաստանը։ Բայց կհիշենք միշտ, կափսոսանք, իսկ հոգեպես չենք մղկտա անընդհատ, կանիծենք անտեր շանը` բորենի, սակայն մտքներովս չի անցնի չէ՞ նրանց ընտելացնել ինչպես փիսիկների կամ շների, հստակ իմանալով այդ գազանի բնությունը։ Առավելեւս, ենթագիտակցական ակնկալիքներ չենք ունենա, մարդկային բարձր աիժեքներ չենք փնտրի ու հատկապես չենք վիրավորվի հոգու խորքերում։ Հակառակը, պարիսպներ կշարենք ու մի բան էլ ամեն ինչ կանենք որ դեռ պարիսպներից այն` հեռու շպրտենք։ Ահա թուրքն այդ բորենին է։ Իսկ ես բորենուց չեմ կարող վիրավորվել, նրա գռմռոցից ներվայնանալ ու բախտս անիծել, էլ ուր մնաց` փորձեմ հետը խոսել մարդկային լեզվով կամ ընկերանալ։ Միայն կզգուշանամ։ 

Գայանե Առուստամյան»։