Եթե տրանսպորտի թանկացման համար պայքարի ենք դուրս գալիս, պետք է պայքարենք նաեւ թատրոնների աշխատավարձերի համար

2013 թվականին տրանսպորտի թանկացման դեմ պայքարող ակտիվիստների մի մասն այսօր իշխանություն է և պնդում է, որ հանրային տրանսպորտն այժմ պետք է թանկանա, քանի որ նախկիններն արդեն չկան, չկան նախկինների գազելնելը, իսկ ներկաները բարելավել են տրանսպորտի որակը, ուստի պետք է ավելի բարձր ուղեվարձ գանձեն: Նրանցից շատերը պնդում են, որ առաջ 50 դրամ տրանսպորտի թանկացումը պատճառաբանված չի եղել` մահվան գազելների համար չարժեր 150 դրամ վճարել, իսկ իրենց «դանդալոշ» ավտոբուսներից օգտվելու համար, որոնք ավելի դանդաղ են աշխատում և անհամեմատ ավելի քիչ են, պետք է թանկ վճարենք:

«Հրապարակը» զրուցել է դերասան Անդրանիկ Հարությունյանի հետ, ով 2013-ի ակտիվ պայքարողներից էր:

- 2013-ին Դուք նույնպես պայքարում էիք տրանսպորտի թանկացման դեմ: Պայքարի առաջամարտիկներից շատերի կյանքում բեկումնային փոփոխություններ են տեղի ունեցել: Իշխանության են եկել, էլ փաբերում «նիսյա» գարեջուր չեն խմում, թանկարժեք ռեստորաններ են հաճախում, թանկարժեք մեքենաներ են վարում ու վստահաբար` չեն օգտվում հանրային տրանսպորտից: Հետաքրքիր է, ի՞նչ է փոխվել այս տարիներին Ձեր կյանքում: Եթե ակցիաներ լինեն տրանսպորտի թանկացման դեմ, Դուք դուրս կգա՞ք պայքարի:

- Իմ կյանքում իրականում ոչինչ չի փոխվել` եթե դրականը նկատի ունեք: Ինչպես եղել է, այնպես էլ շարունակվում է: Ես բոլոր իշխանությունների ժամանակ էլ լավ եմ ապրել, չեմ դժգոհել, բայց ինչ վերաբերում է տրանսպորտի թանկացման ակցիաներին, ապա դրանք հիմնականում մահվան գազելների դեմ էին ու բնականաբար ճիշտ էր փողոց դուրս գալը, բայց հիմա որոշակի փոփոխություններ են եղել, նոր ավտոբուսները վատը չեն, բայց անկեղծ եմ ասում` չգիտեմ, արժե՞ թանկացնել տրանսպորտը, թե՞ չարժե: Ամեն դեպքում` թանկացնել պետք չէ: Այն ժամանակ ակցիաներ էին կազմակերպվում, ես էլ էի մասնակցում:

- Ո՞վ էր կազմակերպում:

- Հայկ Մարությանն էր կազմակերպիչը, բայց այնպես չէ, որ Հայկը ասեց, մենք էլ` դուրս եկանք, մենք մեր խղճի համար էինք պայքարում:

- Իսկ հիմա ինչո՞ւ է պասիվություն, ինչո՞ւ նման ակցիաներ չեն կազմակերպվում: Եթե կազմակերպվեն դուրս կգա՞ք պայքարի:

- Ես իմ փոխարեն կարող եմ խոսել ու չգիտեմ` ես դուրս կգամ, թե ոչ: Այն ժամանակ հստակ գիտեինք, թե ինչի համար ենք դուրս գալիս: Պայքարում էինք, որովհետև Մասիվի դիքը իջնելիս գազելի «տոռմուզը» կարող էր չպահել:

- Ձեր պայքարի առանցքը, նպատակը` 50 դրամն էր, ոչ թե գազելների վատ որակը, ի դեպ` նոր ավտոբուսներն էլ չեն փայլում որակով:

- Այո, բնականաբար, եթե մեքենաները վատն են, նաև վատ է, որ թանկանում է տրանսպորտը:

- Ի դեպ` հիմա խնդիրն այն է, որ ոչ թե 50 դրամ է թանկանում, այլ 100 դրամը դառնում է 300 և ավելի դրամ:

- Ես մտածում եմ, որ չեն թանկացնի: Եթե նման որոշում կայացվի, ես էլ կփորձեմ իմ աջակցությունը տալ երևանցիներին:

- Մարության Հայկի հետ կապ ունե՞ք, չե՞ք քննարկել այս հարցը:

- Վաղուց հետը չեմ խոսել:

- Եթե ակցիաներ կազմակերպի կմիանա՞ք:

- Ճիշտն ասաց, ինձ ինչ-որ մեկը չի կարող ասել` մասնակցել, թե չմասնակցել: Ես ունեմ բավարար խելք: Եթե այդպիսի որոշում լինի, ես բնականաբար մասնակցություն կունենամ: Կունենամ այն դեպքում, եթե պարզապես թանկացվի, բայց եթե հիմնավորվի, այլ է:

- Քաղաքապետարանը հիմնավորեց, որ կարմիր գծերի արժեքը 160 հազար դրամ է դարձնում, որպեսզի քաղաքի կենտրոնը բեռնաթափվի, սակայն կենտրոնը ոչ միայն չբեռնաթափվեց, այլեւ օր օրի ծանրաբեռնվում է: Արժե՞ նրանց հիմնավորումներին հավատալ:

- Մտածում եմ, որ մարդիկ գալիս են ու կանգնում կարմիր գծերի վրա, մի 5000 դրամ տուգանք է գալիս, մտածում են` ավելի լավ է այդ տուգանքը վճարեն, այլ ոչ թե 160 հազար դրամը:

- Դե ստացվում է, որ արդյունավետ չէ պայքարի այս ձևը…. ի դեպ` չե՞ք կարծում, որ նման փոփոխություններից առաջ նախ պետք է մարդկանց կյանքը բարելավել, աշխատավարձ ու թոշակ բարձրացնել, հետո նոր մտածել` թանկացնել տրանսպորտը, կամ թանկացնել կարմիր գծերը: Նվազագույն աշխատավարձով ապրող մարդը ինչպե՞ս պետք է հոգա այս ծախսերը….

- Մեր զրույցը դառնում է քաղաքական զրույց: Իրականում Ձեր ասածի մեջ կա ճշմարտություն, մարդկանց կյանքը չբարելաված` թանկացումները լավ չեն, բայց էնպես էլ չի, որ հենց հայերս ենք թանկացումների ետևում կանգնած: Օրինակ` ես դարձա բենզինով ավտո քշող, բենզինը թանկացավ, բայց այդ փոփոխություններն աշխարհում են: Եթե աշխարհում բենզինը թանկացել է, մեզ մոտ չի կարող էժանանալ:

- Բայց հանրային տրանսպորտը կարող է չթանկանալ: Անգամ Փարիզում տրանսպորտի արժեքն այդքան բարձր չէ:

- Համաձայն եմ, բայց եթե թանկարժեք մեքենաներ են ձեռք բերվում, խնդիրը սա է:

- Գուցե 2013-ին էլ էին ուզում տրանսպորտը թանկացնելով նոր գազելներ, կամ ավտոբուսներ բերել, ինչո՞ւ էիք պայքարում, այն էլ այդ չնչին` 50 դրամի համար:

- Այն ժամանակ, որ գոնե բարելավեին, կարող էին թանկացնել, բայց երբ գազելի արգելակը չի աշխատում ու թանկացվում է, դա վատ է: Գիտեք էս ընթացքում ինձ շատերն էին դիմում այս թեմայով, բայց չէի ուզում խոսել, բայց հասկացա, որ խոսելը ճիշտ է: Այ հիմա, երբ նյութը համացանցում դնեք, վստահ եմ տակը ամբախ-զամբախ բաներ են գրելու: Վերջերս ինձ ասացին, որ կոնկրետ կարծիք չեմ կարողանում արտահայտել: Երկու քարի արանքն եմ ընկել: Վերջերս հասկացել եմ, որ ուզում եմ միայն զբաղվել այն գործով, որով զբաղվում եմ: Իհարկե, հասկանում եմ, որ տրանսպորտի թանկացումն ազդելու է նաև մեր հանդիսատեսի վրա: Ի դեպ, ես էլ կարող եմ հիմա բողոքել, ասել` ինչո՞ւ է պետական թատրոնների աշխատավարձն այսքան քիչ, ինչո՞ւ հասարակությունը դուրս չի գալիս փողոց մեր աշխատավարձերի համար բողոքի:

- Անգամ Արցախի հանձնման համար արվեստագետները, դերասանները դուրս չեկան պայքարի, ինչի՞ մասին է խոսքը:

- Դե հիմա տրանսպորտի թանկացումից ենք խոսում, չեմ ուզում ասել` պարտավոր չենք պայքարել, բայց նաև ասում եմ` թող հասարակությունն էլ փողոց դուրս գա, ասի ինչի է թատրոնների աշխատավարձն այդքան ցածր: Պետական թատրոններում ստանում են 50-60 հազար դրամ աշխատավարձ: Եթե մեր կողմից կազմակերպվող կոմերցիոն ներկայացումները չլինեն, պարզապես կարելի է մեռնել:

- Եթե այդքան դժգոհ եք, նախ պետք է դուք` դերասաններդ պայքարի դուրս գաք, գուցե շարքային մարդիկ էլ միանան ձեզ, իրենց աջակցությունը հայտնեն: Շարքային քաղաքացին գուցե չգիտի ձեր աշխատավարձի չափը, բայց դուք դերասան լինելուց առաջ, նախ քաղաքացի եք:

- Ինչևէ, մի քանի հոգու տեսել են այդ տեսանյութի մեջ ու հիմա մարդկանց թվում է դերասանները պետք է ինչ-որ բան փոխեն: Տարածում են նկարները, հայհոյանքներ են գրում, շատերը իրոք այդ ամենից հոգնել են: Մարդիկ ենք, մենք էլ ենք անհանգիստ, հուսահատ, ուրախ և տխուր, բայց ես անկեղծ ասած` որոշել եմ անել այն, ինչ կարողանում եմ անել ու դրա դիմաց հայհոյանքներ չստանալ:

- Արժե՞ հայհոյանքներից այդքան վախենալ:

- Լավ բան էլ ես անում, հայհոյանքներ են գրում, չուզողները շատ են: Հայաստանի 98 տոկոսը չուզող է դարձել: Անտեսում ենք, բայց մարդ ենք, ընտանիք ու երեխաներ ունենք, տհաճ է, ինչի մասին է խոսքը: Ես առաջարկում եմ, եթե տրանսպորտի թանկացման համար պայքարի ենք դուրս գալիս, պետք է նաև պայքարենք թատրոնների աշխատավարձերի համար: Կոնկրետ ես չեմ դժգոհում, ես տարբեր աշխատանքներ եմ անում, բայց նայում եմ մյուսներին` ահավոր է:

- Բայց եթե Դուք` դերասաններդ չեք պայքարում, շարքային քաղաքացին ինչո՞ւ պետք է պայքարի:

- Դե տպավորություն է, թե մենակ Հայաստանում բան փոխողը դերասաններն են: Հիմա մեզ են մեղադրում, որ չենք պայքարում, որ տրանսպորտը թանկացնում են: Մենք նաև մեծահարուստներ ունենք, որոնք գործարաններ ունեն, այնպիսի գործարաններ, որտեղ 5- 10 հազար աշխատող կա, ինչո՞ւ նրանք չեն պայքարում: Մեր երկրում դերասաններն են պիտակավորվել:

- Օրինակ` Լուսինե Բադալյանը առաջ պայքարում էր այն ամենի համար, ինչը հիմա իրենց իշխանությունն է անում: Կարծում եմ` նորմալ է, երբ մարդկանց մոտ այս առումով հարցեր են առաջանում:

- Լուսինեն ասում է այն, ինչ մոտավորապես ասում եմ ես: Նա էլ է ասում, որ այն ժամանակ վատ էր տրանսպորտի վիճակը, դրա համար դեմ էին թանկացմանը: Հիմա կա փոփոխություն:

- Այդ դեպքում մարդիկ կարող են ասել, որ Ձեր և Լուսինե Բադալյանի կյանքում մեծ փոփոխություններ են եղել և դուք շատ վաղուց դադարել եք օգտվել տրանսպորտից, եթե կարծում եք, որ որակը լավացել է: Ես որպես ամեն օր հանրային տրանսպորտից օգտվող քաղաքացի վստահեցնում եմ ձեզ, ոչինչ դեպի լավը չի փոխվել, ճիշտ հակառակը` փոխվել է դեպի վատը: Մարդիկ ձմռան ցրտին 30 և ավելի րոպե սպասում են տրասնպորտի, որ մի կերպ խցկված կանգնեն….

- Դե գուցե տեսքն է միայն լավը: Այո, անկեղծ ես շատ վաղուց` 2006 թվականից տրանսպորտից չեմ օգտվում: Հուսանք` տրանսպորտը չի թանկանա և ոչ մեկս փողոց դուրս չենք գա: