Անցյալը գունազարդելը մարդկային թուլություններից է

Անցյալը գունազարդելը մարդկային թուլություններից է

Մայիսի 1-ին՝ Աշխատավորների միջազգային օրը, նախկին ԽՍՀՄ տարածքում բնակվող միլիոնավոր մարդիկ շնորհավորում էին միմյանց` համացանցի միջոցով առաքելով «Մայիսյան Մոսկվա» («Москва майская») երգը, որի վառվռուն լավատեսությամբ լեցուն խոսքերի հեղինակը Վասիլի Լեբեդեւ-Կումաչն է: Սակայն քչերը գիտեն, որ այդ երգը ստեղծվել է 1937-ին` Հոկտեմբերյան սոցիալիստական մեծ հեղափոխության (իրականում` զինված ապստամբության) 20-ամյակի առթիվ: Երգը կոմունիստական կեղծ քարոզչության գլուխգործոցներից է: Ստալինյան արյան նախճիրի մեջ կոտորվող մարդկանց գոյությունը երգում նկարագրվում է դրախտին վայել գույներով: 

Ահա երգից մի հատված` բառացի թարգմանությամբ. 
Մայիսյան արեւ, կապույտ երկնքից ավելի վառ լուսավորիր, 
Որ մեր բերկրանքը մինչեւ դամբարանի բարձրակետը հասցնես, 
Որ ավելի պայծառ փայլփլան հաղթանակի մեր լոզունգները, 
Որ Ստալինը բարձրացնի ձեռքը` մեզ ողջույն հղելով: 

1959-ի տեքստում, իրադրության փոփոխության հիմքով, Ստալինի անունը հանվեց: Բայց այս երգը Լեբեդեւ-Կումաչին տեւական երջանկություն չպարգեւեց: Պարզվեց, որ այն գրագողություն է: Գրողների միությունում սկսվեց քննություն: Խորհրդային կյանքի իր իսկ նկարագրած վարդագույնը նրա գլխին սեւ կապեց: 

Ահա թե ինչ է գրում հայտնի բանաստեղծը կյանքի վերջին օրերին․ «Տառապում եմ ապաշնորհությունից, իմ կյանքի գորշությունից: 

Էլ չեմ տեսնում գլխավոր խնդիրը` ամեն ինչ մանր է, ամեն ինչ դժգունել է: 
Դե, եւս 12 կոստյում, 3 ավտոմեքենա, 10 սպասք... ե՛ւ հիմարություն է, ե՛ւ ճղճիմ, ե՛ւ անարժան»։ 
Նա մահացավ 50 տարեկանում:

Սա սովետական երկրից մի պատառիկ է, երկիր, որի սեւ կողմերն այսօր կամաց մոռացության են մատնվում, եւ ոմանք անգամ նոստալգիկ զգացումներ են տածում այդ անցյալի հանդեպ։ Նման մարդկանց պետք է ծանոթացնել պատմության այս էջերին, որ հասկանան՝ սովետական երկիրը միլիոնավոր մարդկանց կյանքի ու ճակատագրի գերեզմանոց էր, այն երազել ու գունազարդել չի կարելի։