Այսօր մայիսի մեկն է. ի՜նչ տխուր է

 Կոմունիստական շրջանն ապրած մարդիկ, անկախ ամեն ինչից, երբ մայիսի մեկը գալիս է, հիշում են գույնզգույն փուչիկներ:

Առավոտ արթնանում ու առաջին բանը, որ նկատում էի՝ գույնզգույն փուչիկներն էին՝ կլո՜ր, ձվա՜ձև, երկա՜ր:  Տեսնում էի՝ մայրս արդեն կարմիր ժապավեններս կրախմալել, նոր շորիկս աթոռիս գցել ու անհամբեր սպասում է, թե երբ եմ աչքերս բացելու, որ երկար հյուսերս արձակի, մի անգամ էլ հյուսի ճռճռան ժապավեններով: Սանդալներն եմ հիշում, որ անպայման նոր էին լինում, փոքրիկ անցքերով, որոնք նախշի տպավորություն էին թողնում: Ամեն ինչ այնքան նոր ու գեղեցիկ էր լինում, որ սիրտս ուռչում էր, ոնց որ գարուն գալուց ծառի բողբոջը կուռչի: Ուրախությունից փաթաթվում էի մորս ու անընդհատ հարցնում՝ մամ, սա էլ է, չէ՞, նոր: Ամբողջովին նոր հագնված, հին լաթերս շպրտում ու դուրս էի նետվում մեր փողոց, որ կոչվում էր Լենինի փողոց ու գոռու՜մ ինչքան լղար ջանս թույլ էր տալիս՝ կեցցե մայիսի մեկը, ուռռա՜… Մեծերը հիացմունքով նայում էին ինձ ու այդ հիացմունքից ոգևորված փորս ճղում էի՝ ուռռա՜, ուռռա՜, ուռռա՜:

Ուռռա գոռալը մի քանի անգամ նախորդ օրերին փորձել էի տանը, երբ մենակ էի եղել, բայց չէր հաջողվել լիովին ի կատար ածել: Մի հարևան ունեինք, Դաբաղյան ազգանունով, մեր սենյակները անմիջապես նրա սենյակներին էր կպած, ուռռա գոռալուցս հետո ներս թռավ մեր տուն՝ ձեռքին մի երկար մկրատ. «Մի անգամ էլ որ գոռացիր, ա՜յ այս մկրատով ականջներդ կտրելու եմ»: Մեխանիկորեն բռնեցի փոքրիկ ականջներս ու թաքցրի ափերումս, վախից մրմնջալով՝ էլ չեմ անի: Նա էլ ծիծաղեց՝ որ այդպես խելոք կարող ես խոսել, ինչու՞ քեզ խելոք չես պահում:

Փողոցում այլ էր, ինչքան ձայն ունեի, գոռում էի ու շարքով քայլողները ձեռքիցս բռնում ու գորովանքով ինձ միացնում էին երթին, այնտեղ բոլորը միասին էին գոռում՝ կեցցե մայիսի մեկը, ուռռա: Երբ նայում էի մարդկային այդ ծովին, ինձ էլ մարդ էի զգում, փուչիկով մարդ: Ինչքան ուզում էի՝ փուչիկները հաշվել, չէի կարողանում, ինչքան ուզում էի՝ գույները հիշել, չէր ստացվում:

Այսօր  մայիսի մեկն է. ի՜նչ տխուր է: Ոչ մայրս կա, ոչ աթոռիս վրա նոր շոր կա գցած և ոչ էլ նոր սանդալիկներ կան: Ամենակարևորը չկա՝ այն ուրախությունը, որ ապրում, զգում էինք: Ակամայից հիշում եմ կարմիր, դեղին, կանաչ, երկնագույն փուչիկները, որոնք հենց նույն օրը պայթեցին պղպջակի պես: Ու հանկարծ հասկանում եմ, որ այս մայիսի մեկին  Հայաստանն ունեցավ իր նախարարական նոր փուչիկները: Բայց ինչու այդքան միագույն, գորշ: Ոչ մեկը նրանց չի ընդունում, իրենը չի համարում: Ո՞վ է այդ սապնափրփուրը բաց թողել օդ: Չէ՜, երբ պղպջակներն անգամ միանման են լինում, անհետաքրքիր է, անսպասում… Բայց սփոփում եմ ինձ՝ լավ, թե վատ, գունավոր թե անգույն, փուչիկը պայթելու համար է…

ՀԱՍՄԻԿ ԲԱԲԱՋԱՆՅԱՆ