«Արմենիա. «ծովից ծով». կայացավ Զորի Բալայանի գրքի հիման վրա նկարահանված վավերագրական ֆիլմի պրեմիերան (լուսանկարներ)

Այսօր տեղի ունեցավ արձակագիր, բժիշկ, գիտարշավի ղեկավար Զորի Բալայանի «Ծովից ծով Հայաստան» գրքի հիման վրա նկարահանված վավերագրական Ֆիլմի պրեմիերան, որը կոչվում է «Արմենիա. «ծովից ծով»: Ֆիլմի ռեժիսորն է Վահե Գևորգյանցը, սցենարի հեղինակը՝ Աննա Դերձակյանը, կոմպոզիտորը՝ Վահան Արծրունին, օպերատորները` Սամվել Բաբասյանն ու Հայկ Բադալյանը:

Հիշեցնենք, որ «Արմենիա» առագաստանավը իր ընթացքը մեկնարկել է 2009թ. մայիսի 28-ին Միջերկրական ծովի ջրերից, Ջիբլարթարի նեղուցով կտրել-անցել է Ատլանտյան, Խաղաղ և Հնդկական օվկիանոսները` ավարտելով շուրջերկրյա ճանապարհորդությունը: Այսպիսով այն հատել է երեք օվկիանոս, հինգ մայրցամաք, բազմաթիվ քաղաքներ և կատարել իր առաքելությունը՝ հավաքել եկեղեցիների մասին տեղեկություններ, հայ համայնքների ներկայացուցիչների հետ հանդիպել և ներկայացրել այս ֆիլմը:

Արշավախմբի ղեկավար Զորի Բալյանը լրագրողների հետ զրույցում ասաց, որ առաջին անգամ հայոց պատմության մեջ շուրջերկրյա ճամփորդություն է տեղի ունեցել: «Նավի երկու կողմերում Մեսրոպ Մաշտոցի 36 տառերն էին, ծաղկած խաչը, Արմենիա անվանումը: Այդպես պտտվել ենք աշխարհի շուրջ, և ոչ ինքնանպատակ: Ամեն ինչ արել ենք, որ հինգ մայրցամաքում հանդիպումներ ունենանք մեր հայրենակիցների հետ»,- ասաց նա:

Զորի Բալայանը պատմեց, որ իրենց համար ամենակարևորը Հորն հրվանդանն անցնելն էր: «Դա ամենաբարդ հատվածն է, և այդտեղ կարողացել ենք բարձրանալ ժայռի վրա, որտեղ մատուռ կաև և այդ մատուռում խաչ տեղադրել: Թողեցինք նաև գրություն՝ այդ խաչը նվիրվում է բոլոր անմեղ զոհերի հիշատակին: Այդ բոլորն արված է»,- ասաց նա:

Ֆիլմի ռեժիսոր Վահե Գևորգյանցն էլ նշեց, որ շատ դժվար էր ընտրությունը կատարել, թե որ դրվագը թողնել, որը ոչ: «Մենք մի տարի պատրաստում էինք ֆիլմը : Ուզում էինք շատ բան ներառել ֆիլմում, բայց հիմնական կատարվածը մենք ներառել ենք»,- նշեց նա: Նա ասաց, որ այս ֆիլմը միայն ճանապարհորդության մասին է, սակայն կարող է մոտավորապես հարյուր ֆիլմ լինել՝ եկեղեցիների, համայնքների կանանց, տղամարդկանց, երեխաների մասին, որոնց հետ զրույցները յուրահատուկ են:

Ֆիլմի սցենարի հեղինակ Աննա Դերձակյանը նշեց, որ Զորի Բալայանի գիրքը բազմապիսի ճակատագրերով հագեցած գիրք է և շատ դժվար էր կողմնորոշվելը՝ ինչը կարելի է թողնել, ինչը չթողնել ֆիլմում: «Բայց արշավի և ստեղծագործական խմբերը արեցին առավելագույնը՝ ֆիլմը հավուր պատշաճի հանդիսատեսին ներկայացնելու համար: Մեզ՝ հայերիս պատիվ բերվող գործ է արվել: Եվ ասում եմ ոչ թե նրա համար, որ ես այդ ճանապարհորդության անմիջական մասնակիցն եմ , այլ պարզապես ելնում եմ նրանից, որ հայության պատվի ու ոգու համար կարևոր բան է արվել»,- ասաց նա:

Նա հատկանշական համարեց, որ Հորն հրվանդանը անցնելը պատվի հարց են համարում ծովի մասնագետները: «Իսկ դա օվկիանոս դուրս եկած և օվկիանոսը սանձել փորձող հայերին հաջողվեց: Ամենաանբարենպաստ եղանակն է այդտեղ՝ քամի, և դրա համար էլ նավերը կործանվում են»,-ասաց նա:

Ֆիլմի ավարտից հետ ՀՀ առաջին տիկին Ռիտա Սարգսյանը լրագրողներ հետ կիսվեց իր տպավորություններով և ասաց, որ ֆիլմը շատ է հավանել: «Ինձ համար շատ հաճելի էր: Ես նավ չեմ նստում, վախենում եմ նավերից, շատ շնորհակալ եմ, որ իրենց օգնությամբ ճանապարհորդեցի տարբեր երկրներ»,- ասաց նա:

Առաջին տիկինը շատ էր հավանել նաև ֆիլմի երաժշտությունը: «Երաժշտությունը շատ սիրուն էր, նոր կատակում էինք, թե լավ կլիներ, որ տեխնիկան այնպիսին լիներ, որ մի քիչ էլ ծովի հոտ զգայինք»,- ասաց նա:

Ինչ վերաբերում է ֆիլմի կարևորությանը, նա ասաց, որ ինչպես ասում էր Հասմիկ Պողոսյանը՝ ֆիլմը ցույց էր տալիս, որ այդքան երկրներում հայերը գույն են տվել: «Մենք բոլոր պետություններում տեսնում ենք փոքր Հայաստան և ես շատ հպարտ եմ»,- հավելեց նա:

Մշակույթի նախարար Հասմիկ Պողոսյանին ևս հավաքական իմաստով ֆիլմը շատ դուր եկավ: «Ինձ համար շատ կարևոր է, որ մենք ևս մեկ անգամ հաստատեցինք, որ մեզ համար ոչ մի սահման գոյություն չունի և կարող ենք մեզ թույլ տալ այն, ինչ գերհզոր երկրները: Մյուս կողմից էլ՝ որտեղ մենք հանգրվանում ենք, այնտեղ ստեղծում ենք մի փոքր Հայաստան՝ ոչ միայն ֆիզիկապես, այլ իր ինքնության բոլոր դրսևորումներով: Շատ հայրենասիրություն կար այս ֆիլմի մեջ, ամեն մի մանրուք հայրենասիրության մի խորհրդանիշ էր և թերևս ամենահոգեհարազատ հատվածը դա էր, այն ինչ որ շատ տեղերում երևի չգտա, սակայն այս ֆիլմում տեսա»,- ասաց նա:

Ֆիլմի երաժշտության հեղինակ Վահան Արծրունին ասաց, որ ճշմարիտ ազգային պաթոսը արտահայտել արվեստի լեզվով շատ ծանր խնդիր է: «Այդտեղ չափի զգացողությունն է կարևոր. դրամատիզմի, սցենարական բովանդակության զարգացման և երաժշտության շատ նուրբ կետեր կան, որոնք չի կարելի չափազանցնել և ուժգնությունը պետք է համահունչ լինի ընդհանուր սցենարին: Ես առաջին անգամ եմ ֆիլմը դիտում և առաջին տպավորությունը էմոցիոնալ է շատ, սակայն պետք է ասեմ, որ փայլուն լուծված ռեժիսորական մտածողության տեսակի հետ գործ ունենք, և ֆանտաստիկ գրագետ կերպով օգտագործված էր երաժշտությունը, ես շատ գոհ եմ»,- ասաց նա: