«Հրապարակ». Որ օրը վարչապետը նոր առաջարկ կանի, որտեղ կորոշեն, ես կհայտնվեմ այնտեղ

Հարցազրույց Լոռու նախկին մարզպետ, ՔՊ-ական Արամ Խաչատրյանի հետ, ով պաշտոնանկ արվեց շաբաթներ առաջ՝ վերանորոգվող դպրոցի կախիչի հայտնի պատմությունից օրեր անց։

- Պարոն Խաչատրյան, հայտնի «կախիչ» օպերացիայից հետո Ձեր պաշտոնանկությունը ներկայացրիք որպես «սեփական դիմումի համաձայն» հեռացում եւ հանդես եկաք Փաշինյանին ուղղված շնորհակալությամբ։ Ինչո՞ւ. վախեցաք, որ Ձեր նկատմամբ իրավական գործընթա՞ց կսկսվի, եթե ասեիք, որ մեղք չունեք կախիչի հարցում, թե՞ Ձեզ դուրս կմղեին ՔՊ շարքերից, եւ որպես ՔՊ-ական, այլեւս չէիք կարող որեւէ պաշտոնի հավակնել։

- Ես պաշտոնի համար չեմ կուսակցություն մտել, այլ գաղափարի համար: Կարեւոր է, թե ովքեր են այդ գաղափարի կրողները, որովհետեւ բոլոր կուսակցություններն էլ գեղեցիկ գաղափարներ ունեն, բայց կարեւոր է, որ դրանք իրականացվեն։ Ես հենց Նիկոլ Փաշինյանի գործոնով պայմանավորված եմ մտել այդ կուսակցություն։ Երբ ասում եք, որ գրել եմ, որ իրավական խնդիրներ չառաջանար, ես ասեմ, որ երբ վարչապետը եկել է մարզ, շրջայց կատարել, այդ օբյեկտների համար ես պատասխանատվություն չեմ կրում։ Իհարկե, իբրեւ մարզպետ, մարզում ինչ կատարվել է, իմ ուշադրության կենտրոնում է նախկինում եղել, եւ թերությունների մասին ես միշտ բարձրաձայնել եմ, բայց կոնկրետ այս հարցի համար՝ ո՛չ գույքի, ո՛չ շինարարության համար ես իրավական պատասխանատվություն չեմ կրում։

- Հետեւաբար, ինչո՞ւ ազատման դիմում գրեցիք: Չէ՞ որ, ինչպես Դուք եք պնդում, ոչ թե Ձեզ ազատել է վարչապետը, այլ Դուք եք դիմում գրել։

- Ես դեռ Ամանորից առաջ եմ ուզեցել դիմում գրել, դուրս գալ, դրա համար անձնական պատճառներ եմ ունեցել, բայց ձգվեց եւ համընկավ շրջայցին։ Ինչպես տեսաք, վարչապետն էլ դրա մասին հրապարակավ հայտնեց, որ մենք հանդիպել ենք, ինքը շնորհակալություն է հայտնել իմ աշխատանքի համար, ես էլ իմ հերթին եմ շնորհակալություն հայտնել։

- Այսինքն՝ էլ չե՞ք ուզում պաշտոն զբաղեցնել։

- Ես նման բան չասացի։ Ես Լոռու մարզպետի պաշտոնից եմ հրաժարվել, բայց ես չասացի, որ էլ չեմ ուզում պաշտոն զբաղեցնել, հիմա կոնկրետ պաշտոնի առաջարկ չկա, բայց որ օրը վարչապետը նոր առաջարկ կանի, որտեղ կորոշեն, ես կհայտնվեմ այնտեղ։

- Փաստորեն, մարզպետի պաշտոնը Ձեզ համար գայթակղիչ չէր, Ձեր սրտով չէր։

- Գայթակղվելու բան չկար, եւ ես էլ շատ հեշտ գայթակղվողներից չեմ։

- Գուցե Նիկոլ Փաշինյանին ավելի կոշտ մեթոդներով աշխատող մարզպե՞տ էր հարկավոր՝ ուժայիններում աշխատած մարդ: Ճիշտ է՝ Դուք էլ նախկին զինվորական եք, բայց դա շատ վաղուց էր։ Ի դեպ, պաշտոնավարման երկրորդ ժամկետում Սերժ Սարգսյանն էլ էր ուժայիններին մարզպետներ նշանակում, որ ամրապնդի իր իշխանությունը: Նմանություն չե՞ք տեսնում Փաշինյանի ու Սերժ Սարգսյանի միջեւ։

- Իհարկե, առաջին հայացքից նմանություն կարող է տեսնեք, բայց ես գիտեմ, որ մարզպետի պաշտոնում տարբեր անուններ են քննարկել՝ ոչ զինվորական, զինվորական, վարչությունն է կանգ առել Արամ Ղազարյանի վրա, այսինքն՝ հարցն այնպես դրված չի եղել, որ պետք է պարտադիր ուժային ոլորտից լինի, ուղղակի երեւի հաշվի է առնվել փորձը եւ այլն։

- Վայոց Ձորում էլ վերջերս մարզպետ նշանակվեց ԱԱԾ նախկին աշխատակիցը։

- Ես դա չգիտեմ, բայց Լոռու դեպքում ասում եմ՝ ինչպես է եղել։

- Իսկ գուցե Դուք էլ ընտրեիք անկուսակցականին, բայց ոչ այն ՔՊ-ականներին, որոնց անունները, որպես մարզպետի թեկնածուներ, իբրեւ շրջանառվում էին՝ Արփի Դավոյան, Արեն Մկրտչյան։

- Ես վարչապետը չեմ, որ ընտրություն անեմ, բայց կարծում եմ՝ բոլորն էլ արժանի են։

- Իսկ պաշտոնից Ձեր ազատվելն ինչո՞վ էր այդքան հրատապ, որ «կախիչ» շոուի հենց հաջորդ օրը դիմում գրեցիք, չսպասեցիք մի 10 օր, որ ավելորդ քննարկումներ, շահարկումներ չլինեին։

- Ուղղակի համընկավ։ Ես, ճիշտն ասած, որ օրը դիմումը գրել եմ, շահարկումներ չկային, հետո կառավարության նիստ եղավ, հրապարակվեց, նոր մամուլն այսպիսի աղմուկ բարձրացրեց։ Իսկ Ձեր ասած «շոուի» հետ համաձայն չեմ, թերություններ էին հայտնաբերվել, հիմա, կարծեմ, շտկվել են։

- Ասում են՝ ընդհանուր Ձեր աշխատանքից դժգոհություն է ունեցել դեռ վաղուցվանից։

- Չէ, ես հավատացնում եմ՝ այդ եւ մյուս օրերին որեւէ նման խոսակցություն չի եղել, հակառակը՝ մենք կառավարությունում հանդիպել ենք, շնորհակալություն է հայտնել։

- Որպես նախկին զինվորական՝ պատերազմի վտանգ այժմ տեսնո՞ւմ եք եւ չե՞ք կարծում, որ Ձեր թիմի խոստացած խաղաղության դարաշրջանը չի գալու, որովհետեւ Ալիեւն արդեն Երեւանն էլ է իրենցը համարում, իսկ արտգործնախարարն ասում է, որ նա մերժում է բանակցային բոլոր հարթակները։

- Գիտեք ինչ՝ քաղաքականության մեջ որեւէ բան բացառված չէ, ինչքան որ ես գիտեմ, Ադրբեջանում ընտրություններ են, եւ այդ հռետորաբանությունը, կարծում եմ, Ալիեւը ներքին լսարանի համար է անում։ Մեր խնդիրն այն է, որ իրականացնենք մեր նպատակը, այն է՝ խաղաղության պայմանագիրը, իսկ մնացածը ժամանակը ցույց կտա։

- Երբ Ալիեւն ասում է, որ Երեւանն ադրբեջանական պատմական հող է, իրենք կարող էին Ջերմուկը գրավել, չարեցին, տարածքային նկրտումներ չի՞ դրսեւորում, այլ դա ասում է իր ներքին լսարանի՞ համար։

- Ես, այո, մտածում եմ՝ դա իր ներքին լսարանի համար է։

- Ինչո՞ւ եք վստահ, որ Ալիեւը նոր պատերազմ չի սկսի։

- Ես չասացի՝ վստահ եմ, որեւէ բան չեմ բացառում, մենք պետք է ցանկացած սցենարի պատրաստ լինենք ու ազգովի բռունցք դառնանք, վարչապետի կողքին լինենք։ Մեր պետության, ժողովրդի հարցն է էսօր, մեր վարչապետը լեգիտիմ է, օրինական ընտրված, բոլորս նման իրավիճակներում, երբ արտաքին մարտահրավերներ, սպառնալիք կա, պիտի համախմբվենք, կանգնենք իր կողքին՝ անկախ քաղաքական տարաձայնություններից։

- Կարծում եք՝ մարդիկ 44-օրյա պատերազմից եւ Արցախի հանձնումից հետո կհամախմբվե՞ն Նիկոլ Փաշինյանի շուրջ։

- Մենք շատ բան ենք տեսել մեր 30 տարվա ընթացքում, բայց դա ի՞նչ կապ ունի, 44-օրյայից առաջ քառօրյա է եղել, 2004 թվին ես զինվորական եմ եղել, էլի սահմանում լարվածություն է եղել։

- Բայց ոչ մի իշխանություն, ձեզնից բացի, Արցախը չի հանձնել։

- Քառօրյայի ժամանակ որոշ տարածքներ զիջել ենք։

- Ե՞վ, իսկ հիմա՞։

- Հիմա եղավ այն, ինչ եղավ։ Արցախը վարչապետը չի հանձնել, Արցախի հանձնումը նախագահն ու կառավարությունն է իրենց ստորագրել։

- Եթե Փաշինյանը Պրահայում, պատմական փաստերը խեղաթյուրելով, 2022-ին Արցախը չհայտարարեր ադրբեջանական տարածք, ապա չհանձներ Ալիեւին՝ հղում անելով Ալմա-Աթայի հռչակագրին, Ալիեւը բլոկադայի չէր ենթարկի Արցախը, հետո հարձակվեր...

- Այդ հռչակագիրը 91 թվականին է ստորագրվել, երբ վարչապետն ուսանող էր։

- Ես դրա համար ասացի՝ պատմական փաստեր են խեղաթյուրվել, այդ հռչակագրում Արցախի հարցում վերապահում կար։ Եթե անգամ ընդունենք ձեր ասածը, ինչո՞ւ 91-ին կամ դրանից հետո Ալիեւը չէր վերցնում Արցախը եւ այդ փորձն արեց ու հաջողության հասավ ձեր իշխանության ժամանակ։

- Ալիեւը ժամանակ էր շահում, եթե նախկին իշխանությունները խնդիրը լուծեին` չլուծեցին, ու մենք ժառանգեցինք վատ վիճակ, իսկ այսօր ունենք այն, ինչ ունենք։ Ես չեմ ուզում մեղավորներ փնտրել, բայց սլաքներն ուղղել մենակ վարչապետի վրա, դա ճիշտ չէ, ինքը մեղավոր չէ։

- Ալիեւը ժամանակ էր շահում, այսինքն՝ սպասում էր, որ Հայաստանը թուլանա, նո՞ր վերցնի։

- Ուժերի բալանսը խախտվել էր, եւ դա խախտվել է վերջին 20 տարում ու շատ մեծ տարբերությամբ, խախտվել է թե՛ դիվանագիտական, թե՛ ռազմական հարթակներում, ու վարչապետը շատ վատ ժառանգություն է ստացել։

- Երբ մենք շատ թուլացանք, իսկ դա ձեր իշխանության հինգերորդ տարում էր, Ալիեւը վերցրեց Արցախը։

- Ես ասացի՝ մենք շատ թուլացել էինք։