«Հրապարակ». Խրամատը թողնեմ, գամ քաղաքական գործընթացների՞ն մասնակցեմ

Հարցազրույց Գորիսի քաղաքապետ Առուշ Առուշանյանի հետ

- Պարոն Առուշանյան, կմանրամասնե՞ք, թե այս պահին Սյունիքում ինչ իրավիճակ է:

- Այս պահի դրությամբ իրավիճակը հանդարտ է: Երեկ ժամը 4-ից հետո իրավիճակը հանդարտվել է: Էս պահին կրակոցներ չկան:

- Իսկ ո՞ր պահից դադարեցին կրակոցները:

- Ժամը կոնկրետ չեմ ֆիքսել, բայց երեւի ժամը 14-ին, ժամը 4, 5, 6... կոնկրետ էդ ժամանակ է դադարել:

- Միակողմանի՞ է կրակը դադարել: Այսինքն` միայն ադրբեջանակա՞ն կողմն է դադարել կրակել, թե՞ մենք նույնպես:

- Կրակում են` կրակում ենք:

- Իշխանական շրջանակները, ՀՀ ԱԽՔ Արմեն Գրիգորյանը հայտարարեցին, թե հրադադար է կնքվել, Ձեզ հրադադարի մասին տեղեկություն տվե՞լ են:

- Ոչ, Ձեզնից եմ այդ մասին լսում:

- Լուրեր տարածվեցին, թե Դուք առաջնագծում եք: Ո՞ւմ հետ եք սահման գնացել:

- Նախ՝ ուզում եմ ասել. մեծագույն սխալ է, որ մարդիկ ռազմի դաշտ են գնում եւ կանխավ այդ մասին տեղեկացնում են: Այսինքն` թշնամին կոնկրետ իմանում է նման իրադարձությունները: Մեր մեդիադաշտում չգիտեմ որ կայքն է սլիվ արել, որ մենք առաջնագիծ ենք գնացել: Բնական է, որ պետք է գնայինք, դա գլուխ գովալու եւ ոչ էլ հպարտանալու թեմա չէ: Մեր հողն ա, մենք պետք ա պաշտպանենք, բայց ինչ վերաբերում է նրան, որ կոնկրետ նշում են, թե որ հատված ենք գնացել, ինչ ձեւով եւ այլն, դա սխալ է, հենց սա էլ նպաստել է, որ կոնկրետ մեր պոստի վրա ավելի շատ են կրակել: Ինչ վերաբերում է, թե ում հետ ենք գնացել, մենք համալրվում ենք բանակային առաջին կորպուսի մեջ, եւ նրանք են նշում, թե կոնկրետ որ հատվածում կա խնդիր, եւ որ հատվածում լինելն է ճիշտ: Բնականաբար, եղել ենք ամենաթեժ կետում:

- Ճի՞շտ եմ հասկանում, որ Ձեր տեղը` կոորդինատները, կոնկրետ տրվել են Ադրբեջանին:

- Ես երեկ եմ այդ մասին իմացել, երբ արդեն քաղաքում էի: Ադրբեջանական կայքերը գրել էին, որ մեզ տեռորիստ են ճանաչում... Մեծ սխալ է, որ մեդիադաշտում կոնկրետ հրապարակումներ են արվում, թե ով ուր է գնացել: Ես հասկանում եմ, որ դա կարող է նաեւ մոտիվացնել մարդկանց, բայց որ կոնկրետ նշվի, թե ով որ հատված է գնում, մեծագույն սխալ է: Ես միայն մեր մասին չեմ խոսում, այլ, առհասարակ, երեւույթի մասին:

- Լուրեր տարածվեցին, թե ադրբեջանցիները պատրաստվում էին կտրել Սյունիքի միջանցքը: Կարո՞ղ ենք ենթադրել, որ առաջին կորպուսի շնորհիվ հաջողվեց կանխել թշնամուն:

- Բանակն իր խնդիրը պատշաճ կատարել է, անխոս: Հակառակն ասելը սրիկայություն կլինի, ես այդպես եմ կարծում: Մարդիկ անմնացորդ արել են ամեն ինչ: Մի մասը զոհվել է, մյուս մասը` վիրավորվել, բայց տղամարդավարի կանգնել են բոլորը:

- Մամուլը գրեց, որ Դուք Իշխանասարի հատվածում եք եղել, նաեւ գրվեց, որ Իշխանասարից դիրքային կորուստներ ենք ունեցել: Ի՞նչ դիրքային կորուստների մասին է խոսքը: Հաջողվե՞լ է վերականգնել այդ կորուստները:

- Այո, եղել եմ այդ հատվածում, դիրքային կորուստ եղել է, հետո հետ ենք բերել: Երբեք հող կորցնելը դատավճիռ չէ, մի քանի մետր՝ էս կողմ, մի քանի մետր` էն կողմ: Մեր ազգի պրոբլեմն այլ է: Պետք է գիտակցենք, որ էս կյանքում միշտ էլ պատերազմներ եղել են: Դա կյանքի օրենքն է: Պետք է փորձենք ժողովրդի մեջ խիզախություն ներարկել, որ պետք է կռվենք, պետք է կանգնենք, մեզնից որոշները պետք է գուցե նաեւ մեռնեն, իրենց կյանքը տան: Աշխարհի բոլոր ազգերն էլ կռվել են ու կռվում են: Մենք պետք է սա գիտակցենք եւ դավաճանական խոսքեր չասենք, թե մեր տեղը վատն է, մեր դիրքը վատն է: Մեր տեղն ամենալավն է: Սա Աստծո պարգեւն է մեզ: Մենք պարտավոր ենք այն պահել մեր արյան գնով: Հազարամյակներ շարունակ մեր մեծերը կռվել ու պայքարել են մեր հողի համար, եւ մենք էլ պետք է շարունակենք նրանց գործը մինչեւ վերջ: Նաեւ կա մի արտահայտություն, թե ես գնում եմ կռիվ՝ սպանվելու եմ: Եկեք Աստծո փոխարեն չորոշենք: Բարձրյալն է որոշում` ով է մեռնում եւ ով է ապրում: Պետք է բոլորս լինենք սահմանում, կռվենք մինչեւ վերջ, հարկ եղած դեպքում սա յուրաքանչյուր հայի առաքելությունն է պարզապես:

- Իշխանասարի մասին Հայաստանի իշխանություններն ասում էին, թե դա ընդամենը մի սար է, որի վրա ամբողջ տարին ձյուն է նստած, հո դրա համար պատերազմ չե՞նք անելու:

- Յուրաքանչյուր սանտիմետրի համար մենք պետք է կռվենք, որովհետեւ միշտ դիմացից հարվածողն անում է գործի ուղիղ կեսը: Պետք է հասկանալ, որ մշտապես մենք պետք է առաջին հարվածողը լինենք, դա դիմացինին ճնշելու հոգեբանական ձեւ է: Ապրելու իրավունքը պետք է ձեռք բերել խիզախությամբ եւ արիությամբ, պետք է մտածենք այդ ուղղությամբ: Պետք է ցանկացած սանտիմետրի համար կռվել: Սա ոչ միայն հող է, այլեւ բոլորիս կյանքից թանկ հայրենիք:

- Հարձակումը Ձեզ համար անսպասելի՞ էր, թե՞ նախապես գիտեիք, որ պատերազմը հեռու չէ:

- Եթե նախապես իմանայինք, նախապես կգնայինք դիրքեր:

- Ի՞նչ վնասներ են Գորիսին պատճառել: Լուրեր տարածվեցին, թե անգամ քաղաքն է թշնամին հրետակոծել:

- Այո, քաղաքի մեջ էլ են կրակել, գյուղերում էլ եղել են բազմաթիվ դեպքեր: Կրակել են անգամ խաղաղ բնակչության վրա: Կան նաեւ վնասված տներ:

- Իսկ խաղաղ բնակիչների շրջանում կա՞ն վիրավորներ:

- Պոստերում եղել են նման դեպքեր: Պրոցեսի մեջ գտնվող տղերքին նկատի ունեմ:

- Ձեր կարծիքով` Ադրբեջանի հարձակումն ի՞նչ նպատակ է հետապնդում:

- Աշխարհաքաղաքական իրավիճակն այնքան խառն է, որ չեմ կարող ասել հստակ: Պատճառները կարող են տարբեր լինել: Ամբողջ աշխարհը խառն է, եւ մենք էլ պետք է լինենք զգոն: Չպետք է մեր պրոբլեմների համար մեղադրենք ռուսներին, պարսիկներին եւ այլն: Առաջին հերթին մենք ենք մեզ գցում, էդպես չի լինելու, որ գնանք պառկենք, ռուսը կամ ամերիկացին մեր տեղը գան կռվեն: Մեր պրոբլեմները պետք է փնտրենք մեր մեջ եւ հասկանանք, որ պետք է ուժեղ լինել: Կանգնում են ուժեղի կողքը: Կյանքի օրենքն է դա: Պետք է խիզախ լինել եւ թելադրող: Ուժեղի հետ միշտ էլ հաշվի են նստում: Եթե սխալվել ենք, պետք է գիտակցենք, որ ուժեղանալով կարող ենք հասնել այն դիրքերին, որին հայն արժանի է:

- Ձեզ ի՞նչ է թվում՝ կորցրած դիրքերը հնարավոր կլինի՞ վերադարձնել:

- Էս կյանքում անհնարին ոչինչ չկա:

- Ի՞նչ է դրա համար անհրաժեշտ:

- Խնդիրը լուծվելու է միայն մի ձեւով` զենքով, թրով եւ ուժով: Եթե մարդիկ գիտակցեն, որ իրենցից շատերն էլ հարկ եղած դեպքում իրենց կյանքը պիտի տան, միայն այդ տարբերակով հնարավոր կլինի կորցրածը վերադարձնել:

- Գորիսից խաղաղ բնակչություն դուրս եկե՞լ է:

- Կյանքի օրենքն է, փախնողներ բոլոր տեղերից էլ միշտ լինում են: Այն մարդիկ, ովքեր Գորիսից դուրս են եկել, անկախ նրանից, թե ովքեր են նրանք` իմ բարեկամը, թե մյուսի, տվյալ մարդկանց պետք է հասարակությունը ճանաչի որպես վախկոտ փախչողներ: Նման մարդիկ խաղաղ պայմաններում իրենց լավ տղու դերի մեջ են պատկերացնում, բայց ես նրանց կասեմ, որ բոլորն էլ գիտեն, որ դուք վախկոտ եք ու տղա չեք: Ով փախնում է, փախնող է: Կապ չունի, թե որտեղից ես փախնում՝ ռազմի դաշտից, թե քաղաքից: Եթե պիտի «կռուտիտներ» անեն, թե մենք մեր կնանիքին ու երեխաներին ենք տարել, ապա ասեմ, որ բոլորս էլ ունենք ընտանիք: 90-ականներին հաղթել ենք, որովհետեւ այն ժամանակ ոչ մի լավ տղու համար ընտանիքի բացակայությունը խնդիր չի եղել: Ընտանիքները մնում էին, լավ տղերքը՝ կռվում: Ասեմ, որ մեծ մասը գիտակցում է, որ տղամարդը պետք է լինի խրամատում:

- Երեկ Երեւանում բողոքի ակցիաներ էին, եթե դրանք ակտիվանան, կգա՞ք այստեղ՝ մասնակցելու այդ գործընթացներին:

- Ոչ: Խրամատը թողնեմ, գամ քաղաքական գործընթացների՞ն մասնակցեմ:

Մանրամասն՝ տեսանյութում