ԵՊՀ ռեկտորն իր աշխատավարձը գրեթե եռապատկել է

Օրեր առաջ ԵՊՀ հոգաբարձուների խորհրդի հաստատմանն է ներկայացվել մի որոշում, որը մինչ այժմ գաղտնի է պահվում բուհի դասախոսներից եւ աշխատակիցներից: ԵՊՀ ռեկտորի առաջարկությամբ հոգաբարձուների խորհրդի հաստատմանն է ներկայացվել պետհամալսարանի նոր հաստիքացուցակը: Մեր աղբյուրի փոխանցմամբ, համաձայն ռեկտորի գրած հաստիքացուցակի՝ ռեկտորն իր աշխատավարձը 570 հազար դրամից բարձրացրել է 1 մլն 23 հազար դրամ, դրան գումարած՝ սահմանել է ամեն ամիս եւս 300 հազար դրամ լրավճար:

Այսինքն՝ ռեկտորի աշխատավարձը 570 հազարից միանգամից դարձել է 1 մլն 323 հազար՝ բարձրանալով կրկնակիից ավելի՝ մոտ եռապատիկ: Պրոռեկտորների աշխատավարձը 495 հազար դրամից բարձրացրել է 837 հազար դրամ, դրանից բացի՝ սահմանել է ամեն ամիս եւս 250 հազար դրամ լրավճար: Այսինքն՝ պրոռեկտորի աշխատավարձը 495 հազար դրամից միանգամից դարձել է 1 մլն 87 հազար: Ռեկտորի աշխատակազմի ղեկավարի աշխատավարձը 440 հազար դրամից բարձրացրել է 511 հազար դրամ, դրան գումարած՝ ամեն ամիս եւս 200 հազար դրամ լրավճար: Այսինքն՝ աշխատակազմի ղեկավարի աշխատավարձը 440 հազար դրամից միանգամից դարձել է 711 հազար: Սրան գումարած, ռեկտորի առանձին հրամանով, հեռակա ուսուցման եկամուտների հաշվին ստանում են սահմանված լրավճարի չափով հավելավճար, որը երբեք չի հրապարակվում եւ պահվում է գլխավոր հաշվապահի մոտ:

Վարչական մյուս աշխատողների աշխատավարձերը կա՛մ չեն բարձրացվել, կա՛մ բարձրացվել են ոչ ավելի, քան 15%-ով: Բայց այս ամենը շատ զվարճալի կլիներ, եթե այսքան ողբերգական չլիներ, քանի որ այս բարձրացումների ֆոնին ԵՊՀ ամենաառաջնային եւ կարեւոր շարժիչ ուժի՝ պրոֆեսորադասախոսական կազմի աշխատավարձը շարունակում է մնալ լացելու չափ ծիծաղելի. գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր դասախոսը ստանում է 341 հազար դրամ, գիտությունների թեկնածու, դոցենտ դասախոսը՝ 284 հազար, գիտական աստիճան եւ կոչում ունեցող դասախոսը՝ 200 հազար դրամ: Այսինքն, եթե անգամ ԵՊՀ երեք տարակարգի դասախոսների աշխատավարձերն իրար գումարենք, կկազմի 825 հազար դրամ եւ չի հասնի ո՛չ ռեկտորի, ո՛չ պրոռեկտորի, ո՛չ էլ ռեկտորի աշխատակազմի ղեկավարի աշխատավարձին: Փաստորեն, ԵՊՀ ռեկտոր Հովհաննես Հովհաննիսյանի՝ ընտրվելուց առաջ ԵՊՀ դասախոսներին եւ աշխատակիցներին տված խոստումը՝ արժանապատիվ աշխատավարձի մասին, նախեւառաջ վերաբերում էր իրեն, իր պրոռեկտորներին եւ աշխատակազմի ղեկավարին:

Հոգաբարձուների խորհրդի անդամ (ուսանողության կողմից ընտրված) Երեւանի պետական համալսարանի միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետի ասպիրանտ Դավիթ Ափոյանը մեզ փոխանցեց, որ նիստն էլեկտրոնային հարցման կարգով է անցկացվել, եւ պատասխանը դեռ չի եկել, ուստի չի կարող ասել, թե ինչպես են մնացած բոլորը քվեարկել, եւ արդյո՞ք հաստատվել է նախագիծը, թե՞ ոչ։ «Սովորաբար հարցման կարգով որ նիստը լինում է, հարցում են ուղարկում, առցանց քվեարկություններ են տեղի ունենում, ու դրանից հետո նոր արդյունքների մասին իմացվում է։ Ես չգիտեմ, թե ով ոնց է քվեարկել, եւ արդյոք այդ որոշումն անցե՞լ է, թե՞ ոչ»,- ասում է նա ու հավելում, որ 3 օրվա մեջ պարզ կլինի՝ հաստատվե՞լ է այն, թե՞ ոչ։

Ինքն անձնապես ինչպե՞ս է քվեարկել եւ ի՞նչ կարծիքի է այս որոշման մասին։ «Այս մասով քննարկում եղել է, նախորդ նիստին մենք դեմ ենք արտահայտվել, որովհետեւ տրամաբանություն չկար, ու պահանջել ենք, որ բոլորին համահարթեցված տարբերակով մոտեցում ցուցաբերվի աշխատավարձի հարցում, ենթադրենք՝ վարչության կամ բաժնի բոլոր պետերի աշխատավարձը նույն մակարդակի վրա դրված լինի, այլ ոչ թե մի վարչության պետինը բարձր լինի, մյուսինը՝ ցածր։ Նախորդ անգամ մենք դրան դեմ քվեարկեցինք, քանի որ աշխատավարձի չափը տարբեր էր, իսկ այս անգամ համահարթեցված է դրվել։ Մենք նաեւ դիրքորոշում ենք հայտնել, որ պետք է պարտադիր պրոֆեսորադասախոսական անձնակազմի աշխատավարձի բարձրացումն էլ ներառվի այս ծրագրի մեջ։ Մեր քննադատություն-առաջարկն ընդունվել է ներկայացված նոր նախագծում, եւ արդեն համահարթեցված տարբերակը կա»,- ասում է Ափոյանն ու նկատում, որ աշխատավարձերի թեման խորհրդի նիստում քննարկման է դրվել դեռ ամիսներ առաջ, որից հետո որոշակի փոփոխություններ են անցկացրել եւ արդեն գրավոր ձեւաչափով ուղարկել խորհրդի անդամներին։ 

Թե երբ է համալսարանը պատրաստվում բարձրացնել պրոֆեսորադասախոսական կազմի աշխատավարձը, Ափոյանն ասում է՝ քանի որ հիմա ամբիոններում օպտիմալացումներ են ընթանում, այդ թվում՝ ամբիոնների միավորումներ են ընթանում, ապա դասախոսների, պրոֆեսորադասախոսական կազմի աշխատավարձերի վերանայումները տեղի կունենան այդ օպտիմալացումից հետո՝ մինչեւ սեպտեմբեր։ Խորհրդի անդամն առաջարկել է նաեւ գործակիցներով հաշվարկել աշխատավարձը․ «Մենք նշեցինք, որ պետք է նաեւ գործակիցներով լինի, անձը պետք է ստանա ոչ թե այսքան աշխատավարձ, այլ սահմանվի բազային շեմ, եւ եթե դուք ուզում եք աշխատավարձ բարձրացնել, պետք է նախ բազային շեմը բարձրացնեք, որից հետո շղթայական բոլորի աշխատավարձն է բարձրանում»։

Դավիթ Ափոյանն ընդգծում է՝ իրենց ուսանողների համար այն, ինչը չի բխում բուհի շահերից, այլ արվում է նեղ թիմային շրջանակների շահի համար, անընդունելի է։ «Մենք առաջին հերթին պետք է դիտարկենք պրոֆեսորադասախոսական կազմի աշխատավարձը եւ չենք կարող առաջնորդվել միայն վարչական կազմի աշխատավարձերը բարձրացնելով։ Այդ վերապահումը ես արտահայտել եմ նաեւ իմ դիրքորոշման մեջ, երբ մասնակցել եմ քննարկմանը, մեզ ասել են, որ փուլ առ փուլ տարբերակով են առաջ շարժվելու»։

Թե ինչ հիմնավորում է ներկայացրել ԵՊՀ-ն, եւ ինչի հաշվին են այդպես կտրուկ բարձրացնելու աշխատավարձերը, Դ․ Ափոյանն ասում է, որ հիմնավորումներից մեկը եղել է հաստիքների օպտիմալացումը, արդյունքում՝ ստացվում է մեկին կրճատելու հաշվին մյուսի թե՛ վարձատրությունն է ավելանում, թե՛ ծանրաբեռնվածությունը։

ԵՊՀ Քաղաքական ինստիտուտների եւ գործընթացների ամբիոնի դոցենտ Մենուա Սողոմոնյանն աշխատավարձերի բարձրացման խոսակցություններին ծանոթ է, իսկ թվերին՝ ոչ։ Նա զարմանք է հայտնում, որ հնարավոր է կրկնակի աշխատավարձ բարձրացնել, երբ ԵՊՀ-ն ակնհայտորեն չունի այդքան միջոցներ․ «ԵՊՀ-ում, իմ ունեցած տեղեկություններով, եկամուտների 70 տոկոսից ավելին գնում է աշխատավարձերի վճարմանը։ Մենք տեղյակ չենք այդ օպտիմալացման պլանից, եւ թե ինչ է դա իրենից ներկայացնում, ինչ չափանիշներ են կիրառվելու, եւ եթե աշխատավարձերի բարձրացման հարց է գնում, ճիշտ կլիներ, որ համալսարանի կոլեկտիվը, աշխատակիցները նախ տեղյակ լինեին, թե ինչ է ուզում անել համալսարանի ղեկավարությունը, ինչ է ուզում փոփոխել, այդ թվում՝ դասախոսների բեռնվածության, դասավանդման որակի հարցում, որովհետեւ մինչ այժմ մենք հստակ որեւէ տեղեկություն չունենք, որովհետեւ հոգաբարձուների խորհրդի նիստը, որտեղ ռեկտոր են ընտրել, անցել է փակ, ռեկտորի ծրագիրն էլ հրապարակային որեւէ տեղ չկա։ Այսպիսով մենք հստակ չգիտենք, թե ինչ մտադրություններ ունի ԵՊՀ ղեկավարությունը։

Ռեկտորն իր աշխատավարձը պետք է բարձրացնի այն բանից հետո, երբ ցույց տա իր աշխատանքի արդյունավետությունը, բայց այդ արդյունավետության մասին միայն ինքն է խոսում՝ առանց ներկայացնելու համոզիչ փաստեր։ Հետո՝ համալսարանի առաջին դեմքը ոչ թե ռեկտորն է, այլ՝ դասախոսը, ուստի նա պետք է տեսանելի ձեւով ցույց տա, թե ոնց է պատկերացնում դասախոսների խնդիրների լուծումը, նոր դրանից հետո անցնի իր եւ մնացածի աշխատավարձերի բարձրացմանը»։ 
Մ․ Սողոմոնյանն ասում է՝ համալսարանի ներսում թեպետ դժգոհությունը մեծ է, բայց ոչ ոք չի համարձակվում դրա մասին բարձրաձայն խոսել․ «Ամբիոնների կրճատման պրոցեսներ են գնում, մի 3 ֆակուլտետներում արդեն ամբիոնների կրճատման պրոցեսներ են ընթանում՝ առանց հիմնավորումների, օրինակ՝ Միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետում, Աստվածաբանության ֆակուլտետում, եթե չեմ սխալվում՝ Աշխարհագրության եւ երկրաբանության ֆակուլտետում։ Տեղեր կան, որ արդեն արվել են առանց լուրջ հիմնավորումների՝ զուտ մեխանիկական միավորման պրոցեսներ։ Ընթացքը ցույց կտա, թե ինչի կհանգեցնի դա»։