«Հրապարակ». Քննչականում ասել եմ, որ Շահրամանյանն ու իր հետ փրկվածները պիտի ծանր հոդվածներով դատվեն

Հարցազրույց Արցախի պաշտպանության բանակի նախկին հրամանատար, 44-օրյա պատերազմի ժամանակ Անվտանգության խորհրդի քարտուղար Սամվել Բաբայանի հետ

- Դեկտեմբերի սկզբին քննիչ հանձնաժողովը կավարտի աշխատանքը։ Ըստ Ձեզ՝ Արցախի իշխանավորներից էլ ո՞ւմ պետք է կանչեն հարցաքննության, օրինակ` նախկին գլխավոր դատախազ Գուրգեն Ներսիսյանին, ով պնդում է, թե հարցաքննվել եք Դուք, Արայիկ Հարությունյանին եւ Ջալալ Հարությունյանին պե՞տք է լսի քննիչ հանձնաժողովը։

- Կանչում են` ի՞նչ անեն։ Նախ, Գուրգեն Ներսիսյանը չի կարա ինձ հարցաքննի, ինձ հետ հարցաքննություն էլ չի եղել։ Ես չգիտեմ՝ ինքն ինչի համար ա ասում, որ հարցաքննվել եմ, ինձ համար էլ ա զարմանալի։ Իմ հայտարարության տեքստից Ձեր թերթը բառեր է տպել, բայց դա հայտարարության տեքստ ա, որն իմ էջում դրված ա։

- Սամվել Շահրամանյանին մեղադրում եք Արցախը հանձնելու մեջ, պայմանականորեն ինչպե՞ս եք պատկերացնում նրա պատիժը։

- Ես գտնում եմ, որ Սամվել Շահրամանյանը պետք է պատասխան տա, իրենք պիտի դատվեն, ինքն անձամբ պիտի դատվի։ Շահրամանյանն ինձ ակնարկելով ելույթ էր ունենում, ասում էր՝ ծանր հանցագործությունների համար դատված չի։ Ես հասկանում եմ, թե ինչ կոնտեքստում ա դա ասել։ Հիմա ծանր հոդվածներով պիտի դատվի, Հայաստանի սահմանը հատելուց հետո պիտի ձերբակալվեր։ Ես քննչականում փաստեր եմ բերել ու հիմնավորել, թե ինչու։

- Նույնն ասե՞լ եք քննիչ հանձնաժողովում։ Ինչպե՞ս է ստացվում, որ հանձնաժողովի աշխատանքն ավարտվում է, բայց ո՛չ Արցախից, ո՛չ Հայաստանից որեւէ պաշտոնյա դեռ պատասխան չի տվել պատերազմի պարտության համար։ Ինչպե՞ս պետք է գործի հանձնաժողովը, որ արդյունավետ լինի աշխատանքը, վստահո՞ւմ եք հանձնաժողովի կազմին, ժամանակին անվստահություն էիք հայտնում։

- Թույլ տվեք՝ գնահատական չտամ հանձնաժողովի գործունեության վերաբերյալ, ես իրենց բոլոր հարցերին պատասխանել եմ՝ ե՛ւ վերջից, ե՛ւ դեմից՝ սպառիչ։

- Դուք տեսե՞լ եք Սամվել Շահրամանյանի ստորագրությամբ Արցախը լուծարելու մասին հայտարարությունը, որ մեղադրում եք նրան, պնդում՝ պիտի դատվի։ Առհասարակ՝ ի՞նչ է տեղի ունեցել Արցախում սեպտեմբերին։

- Ես չգիտեմ, թե ինչ է եղել։ Կարող եմ ասել, որ Հայաստանն Արցախում բանակ չի ունեցել, զորք չի պահել, բայց Շահրամանյան Սամվելի հայտարարության մեջ․․․

- Ես այլ բան եմ հարցնում՝ ինքներդ տեսե՞լ եք Արցախը լուծարելու մասին հայտարարությունը, որ Սամվել Շահրամանյանն է ստորագրել։

- Ես տեսել եմ։

- Ի՞նչ է գրված։

- Մի երկու կետ է երեւում, մնացածը չի երեւում։

- Եվ ի՞նչ է գրված։

- Գրված է՝ լուծարել եւ այլն, եւ այլն։

- Իսկ Սամվել Շահրամանյանի ստորագրությունը կա՞։

- Ոչ, չկա, հայտարարության տեքստ է դա, հայտարարել ա, որ քաղաքական ղեկավարությունը նման որոշում է կայացրել։ Երկու կետ է։

- Սամվել Շահրամանյանն ասում է՝ այլ ելք չկար, այդ հայտարարությամբ արցախցիներին է փրկել։

- Այդ հայտարարությունն արել ա սեպտեմբերի 28-ին, երբ Արցախում այլեւս մարդ չի եղել։ Նա իրեն փրկելու համար ա այդ հայտարարությունն արել։ ԱԱԾ-ով ստուգեք ու տեսեք, թե 28-ից հետո Հայաստան որքան մարդ ա մտել։ 

- Ինչպե՞ս եղավ, որ Արցախի նախկին ղեկավարները գերի ընկան, ադրբեջանցիները կարողացան նրանց առեւանգել, իսկ Սամվել Շահրամանյանին՝ ոչ։

- Որովհետեւ Սամվել Շահրամանյանը կատարել է Բաքվի պահանջները, աշխատել է իրենց հետ, որպես ի՞նչ իրեն ձերբակալեին։ 

- Դուք Քննչական կոմիտեում էլ, դատախազությունում էլ ասել եք, որ Սամվել Շահրամանյանը պիտի դատվի՞։

- Այո, այդպես եմ ասել, մենակ Շահրամանյանը չէ։ Ովքեր որ այդ ժամանակ այնտեղ են եղել, մասնակցել են այդ ամենին՝ պատգամավորները, նախարարները, բոլոր պաշտոնյաները։

- Ձեր տրամաբանությամբ՝ պետք է դատվեն բոլոր նրանք, ովքեր փրկվել են ու եկել Հայաստա՞ն։

- Այո, ովքեր փրկվել են։

- Դուք էլ եք փրկվել, Դո՞ւք էլ պիտի դատվեք։

- Ես ինչի՞, ինչի՞ց ելնելով, ես ի՞նչ եմ արել, որ փրկվել եմ։

- Հայտարարում էիք, թե ամենավերջին մարդն եք լինելու, ով կլքի Արցախը, բայց առաջիններից մեկը դուրս եկաք՝ թիկունքում թողնելով մանկահասակ երեխաների, կանանց, տարեցների, հաշմանդամների։

- Թիկունքում ոչ մեկին չեմ թողել։ Ես առաջինը դուրս չեմ եկել, առաջինների շարքերում եմ եղել, բայց ոչ առաջինը։ Երկրորդը` ես իշխանություն չեմ եղել, որ դուրս գամ կամ չգամ։ Ես ասել եմ՝ եթե իշխանություն լինեմ, վերջում եմ դուրս գալու։ Բայց եթե ես ոչ մի իշխանություն չունեմ, ի՞նչ տարբերություն, թե երբ եմ դուրս գալիս՝ էսօ՞ր, թե՞ վաղը։ 

- Սամվել Շահրամանյանը՝ որպես իշխանության ղեկավար, վերջում դուրս եկավ։

- Վերջում դուրս եկավ, որովհետեւ ադրբեջանցիները պահում էին, որ թղթերն օրինականացներ, նոր բաց թողեին։ 

- Իսկ այլ ելք կա՞ր այդ հայտարարությունը չստորագրելու, ի՞նչ այլընտրանք կար։

- Ես գտնում եմ, որ կար։

- Ո՞րն էր, երբ արդեն ադրբեջանցիները մտել էին Ստեփանակերտ։

- Դա մի քիչ ուրիշ թեմա ա, չեմ ասի, չի կարելի։

- Այդ դեպքում ստացվում է՝ անլուրջ եւ ամպագոռգոռ հայտարարություններ եք անում։

- Դուք այդպես համարեք։ Բայց ես քննիչ հանձնաժողովին իմ տեսակետն ասել եմ։ 

- Արցախի վերջնական անկման ժամանակ, երբ զանգվածաբար լքում էին Արցախը, Հայաստանի իշխանությունները, օրինակ, ասենք, սանավիացիայի ուղղաթիռով փորձե՞լ են Արցախի նախկին եւ ներկա ղեկավարությանը որեւէ ձեւով դուրս բերել շրջափակումից, որ չգերեվարվեն։ 

- Ոչ մեկը չէր կարա Ադրբեջանի տարածքում ուղղաթիռ իջացներ, մարդ դուրս բերեր, ո՞վ դա կաներ։ 

- Ինչո՞ւ Փաշինյանը չփրկեց Արայիկ Հարությունյանին եւ Արցախի մյուս պաշտոնյաներին, ովքեր հիմա Բաքվի բանտերում են։

- Որովհետեւ իրենք ասացին՝ դրա կարիքը չկա, մեզ խոստացել են, որ կհանեն այստեղից, անում են։

- Ո՞վ էր խոստացել, Ռուսաստա՞նը։

- Դե երեւի, դե հիմա չի ստացվել, ի՞նչ անենք։

- Խաբե՞լ են։

- Չէ, իրենք իրենց են խաբել, ես էլ անընդհատ ասում էի՝ տղե՛րք, մի՛ հավատացեք։

- Արդա՞ր եք համարում, որ հիմա Արցախի նախկին քաղաքական ու ռազմական ղեկավարները գտնվում են Բաքվի բանտերում։

- Գիտեք, ամեն մարդ իրա խելքից ա տուժում։

- Դուք Արցախի պաշտպանության բանակի հրամանատարն եք եղել, Հայաստանի իշխանությունն ասում է, որ բանակը չթալանեին, Արցախը կփրկվեր, ո՞ւմ նկատի ունեն, Դուք է՞լ եք եղել այդ թալանողների մեջ։

- Հայաստանի իշխանությանը հարցն ուղղեք, իրենք կասեն։ Եթե համարում եք, որ ես էլ եմ թալանչի, ի՞նչ ասեմ։ 

- Ինչո՞ւ չեք պաշտպանում «Արցախ» անունը, երբ հերյուրանքներ են հնչում մեր պատմական հողերի, Արցախի ղեկավարության հասցեին։

- Երիտասարդ եք, փոքր եք եղել, երբ ես Արցախի Պաշտպանության բանակի հրամանատարի պաշտոնից դուրս եմ եկել, դրա համար չգիտեք, որ ես երբեք որեւէ թալանի չեմ մասնակցել՝ ոչ մի ժամանակ։ Ճիշտ հակառակը՝ թալանչիների ձեռքից բռնել եմ, դրա համար ինձանից ձերբազատվել ու սկսել են կազմակերպված թալան անել։ 

- Ասել եք, որ նոյեմբերի 9-ի հայտարարությունը դավաճանական է, այլ կերպ ասած՝ ակնարկում եք, որ Նիկոլ Փաշինյանը դավաճան է։ ՔՊ-ական պատգամավոր Անդրանիկ Քոչարյանը, ով ղեկավարում է քննիչ հանձնաժողովը, Ձեր մտերիմ ընկերն է, երբեւէ ասե՞լ  է՝ Բաբայան ջան, էս ի՞նչ ես ասում։

- Բայց խի՞ պիտի ասի որ։ 

ՀԳ․ Սամվել Բաբայանի հետ հարցազրույցն արվել է նոյեմբերի 29-ին՝ Ազգային ժողովում, 44-օրյա պատերազմի հանգամանքները քննող հանձնաժողովի նիստի օրը։ Երեկ մենք հրապարակել էինք Գուրգեն Ներսիսյանի հարցազրույցը, ով հայտարարել էր, որ Սամվել Բաբայանը ստում է: Ի պատասխան այդ հայտարարության, Ս. Բաբայանը երեկ հաղորդագրություն էր տարածել` մեր լրատվամիջոցն անվանելով «դեղին մամուլ»: Մենք հասկանում ենք Բաբայանի գերնյարդայնության պատճառը: Գուցե չարժեր հրապարակել մեր հասցեին անհարկի արտահայտություններ անող անձի հարցազրույցը, սակայն մենք ներողամիտ ենք մարդկանց անդաստիարակության հանդեպ եւ պատրաստ ենք հրապարակել բոլորի տեսակետները: