Դատախազությունը կարծես չի ուզում մասնակից լինել այս իրավական ֆուտուրիզմին

Դատախազությունը կարծես չի ուզում մասնակից լինել այս իրավական ֆուտուրիզմին

Դատախազությունը երեկ որոշել է չհաստատել ՀՔԾ-ի մեղադրական եզրակացությունն Արա Բաբլոյանի եւ Արսեն Բաբայանի վերաբերյալ եւ քրեական գործը վերադարձնել լրացուցիչ քննության։ Սա այն շոուն էր, որը, պարզվեց, հերթական փուչիկն է, որ փչել էին ՀՀ իշխանություններն ու իրավապահ մարմինները։ Եվ, ի զարմանս շատերի, դատախազությունն այս անգամ խելամիտ գտնվեց ու չմասնակցեց ՀՔԾ-ի «կարած» հերթական շինծու գործի «հաստատմանը»։

Արցախի նախկին ՄԻՊ, «Իրավական ուղի» ՀԿ հիմնադիր Ռուբեն Մելիքյանը երեկ մեզ հետ զրույցում դատախազության այս որոշման հետ կապված ասաց․ «Մենք՝ իրավաբաններս, գիտենք, որ շատ հաճախ է պրակտիկայում լինում, երբ որ դատախազությունը գործը վերադարձնում է լրացուցիչ նախաքննության, իսկ ժամանակին այդպիսի իրավունք ունեին նաեւ դատարանները, եւ գործերի մեծ մասն այլեւս չեն վերադառնում այնտեղ, որտեղից դրանք վերադարձվել են։ Չգիտենք՝ այս դեպքում այդպես կլինի՞, թե՞ չէ։ Ամեն դեպքում, կարող եմ արձանագրել, որ դատախազությունը կարծես թե չի ուզում մասնակից լինել այս իրավական ֆուտուրիզմին»։

- Բայց դատախազությանն այս ընթացքում հաճախ էին մեղադրում Ձեր մատնանշած այդ «իրավական ֆուտուրիզմին» մասնակից լինելու մեջ։

- Այո, այդ քննադատողներից մեկն էլ ես եմ եղել։ Բայց չեմ կարող հստակ համեմատականներ անցկացնել, ես այդ գնահատականը տվել եմ ու հիմա կարող եմ կրկնել, որ այս գործը զուտ իրավական տեսանկյունից շատ առանձնահատուկ է իր բոլոր կոմպոնենտներով՝ ապացուցողական կոմպոնենտից սկսած՝ քրեաիրավական կոմպոնենտը շարունակելով եւ, վերջապես՝ այն չակերտավոր «հանցանքի» նկարագրությունը։ Այս տեսանկյունից այս գործը կարելի է համարել ինչ-որ առումով նաեւ շատ լուրջ գործերից տարբերվող։

- Պարոն Մելիքյան, կա՞ մի քրեական գործ, որը հարուցվել է այս իշխանության օրոք՝ նախկինների դեմ, որը Դուք՝ որպես իրավաբան, կարող եք հիմնավոր համարել ու ասել, թե ճիշտ են արել, որ գործ են հարուցել։

- Գիտե՞ք, ես եւ ցանկացած հանրության անդամ ունենք տեղեկատվության շատ սահմանափակ պաշար, հատկապես նախաքննության ընթացքում գտնվող գործերի մասով, եւ՝ այո, կան գործեր, որոնց կապակցությամբ այս պահի դրությամբ որեւէ նկատառում չունենք։ Չեմ ուզում թվարկել, որովհետեւ, եթե թվարկեմ, ինչ-որ մեկը կմոռանամ․․․

- Բայց հետաքրքիր է հանրությանը, ո՞ր գործերը կառանձնացնեք, որոնք իրավական առումով անխոցելի են։

- Ես, ներողություն խնդրելով, այդպիսի անուններ չեմ տա, բայց կան այդպիսի գործեր, ինչու, որովհետեւ կարող է սխալ ընկալում լինի եւ սխալ մոտեցում լինի, բայց էդ բազմաթիվ գործերի մեջ կան մի քանիսը, որոնց մասին որ ես հետաքրքրվել եմ, խնդիրներ, համենայնդեպս, այս պահի դրությամբ չեմ տեսել։ Էստեղ մի քանի կոմպոնենտներից մեկը նաեւ այն է, թե ինչպես է դա ներկայացվում շահագրգիռ կողմերի կողմից՝ էստեղ շատ կարեւոր է նաեւ փաստաբանի աշխատանքը։ Հնարավոր են նաեւ իրավիճակներ, որ կոնկրետ գործերով իրականում խնդիրներ կան, բայց դրանք ճիշտ կոմունիկացնել իրավապաշտպան հանրությանը՝ չի հաջողվում։

- Հիմա շատ է խոսվում այն մասին, թե ինչպես է ստացվում, որ մարդիկ, որոնց նկատմամբ պետք է քրեական հետապնդում իրականացվի, կարողանում են լքել երկիրը, եւ իրավապահ համակարգը չի կարողանում նրանց հետ պահել։ Վերջինը դատավոր Սամվել Ուզունյանի դեպքն էր, որը փախավ երկրից։

- Նախ՝ շատ կասկածելի է այն, որ մարդը, որը փորձում է ՀՀ տարածքը լքել, ինչ-որ փամփուշտ է հետը տեղափոխում։ Դա ինձ մոտ առնվազն տարակուսանք առաջացրեց։ Բայց պետք է նշել, որ իրավական, օրենսդրական խնդիրներ կան, եւ, այո, կարելի է մտածել պետությանը լրացուցիչ գործիքներ տալու մասին, որ եթե անձի նկատմամբ փաստացի քրեական հետապնդում է իրականացվում, այդ փաստացի հետապնդումը ժամանակին հնարավոր լինի ձեւակերպել որպես հետապնդում, եւ առնվազն երկիրը լքելու հնարավորությունն անձինք կորցնեն։ 
Բայց, մյուս կողմից, վերջերս, երբ լսում էինք ՀՖՖ նախկին նախագահ Ռուբեն Հայրապետյանի ասուլիսը, ինձ համար ամենեւին զարմանալի չի լինի, եթե պարզվի, որ այս ամենում նաեւ իշխանության մեջ գտնվող որոշ մարդիկ էլ են առնվազն շահագրգռված, որովհետեւ իշխանության համար շատ ավելի քիչ գլխացավանքով իրավիճակ է, երբ որ մարդիկ իրենց տրամադրության տակ չեն եւ կարող են ասել՝ մենք փորձեցինք գտնել, չկարողացանք, քան դատավարություն իրականացվի, վարույթ իրականացվի եւ այլն։

- Ի դեպ, իրավապահներին քննադատում են նաեւ այն պատճառով, որ երկիրը լքածներին չեն կարողանում հայտնաբերել ու վերադարձնել։ Բայց մի քանի օր առաջ Չեխիայից Հայաստան վերադարձրին Սաշիկ Սարգսյանի որդուն։ Սա կարելի՞ է արդյոք հաջողություն համարել։

- Գիտե՞ք, եթե մենք խոսում ենք զուտ իրավական տեսանկյունից, ապա ցանկացած հետախուզվող անձի վերադարձը դրական երեւույթ է, բայց էլի այստեղ բազմաթիվ հարցեր կան, որոնց մասին շատ երկար կարելի է խոսել։ Բայց, այո, եթե որեւէ հետախուզման մեջ գտնվող անձ վերադարձվում է, պետք է համարել հաջողություն։