Amnesty International-ն արձագանքել է Ռուբեն Վարդանյանի հայտարարությանը 

Amnesty International-ն արձագանքել է Ռուբեն Վարդանյանի հայտարարությանը 

Amnesty International կազմակերպության Արևելյան Եվրոպայի և Կենտրոնական Ասիայի տնօրեն Մարի Ստրութերսը՝ արձագանքելով Լեռնային Ղարաբաղի նախկին պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանի դատավարության մեկնարկին, հայտարարել  է․

«Ադրբեջանի իշխանությունները պնդում են, որ Ռուբեն Վարդանյանին դատարանի առջև են կանգնեցրել՝ պատասխանատվության ենթարկելու այն հանցագործությունների համար, որոնցում նրան մեղադրում են։ Բայց նրան զրկելով արդար դատաքննության իրավունքներից՝ նրանք արդարադատության ճիշտ հակառակն են անում։ Իշխանությունները պետք է պաշտպանեն և ապահովեն Ռուբեն Վարդանյանի արդար դատաքննության իրավունքները։

Ռուբեն Վարդանյանը լուրջ մեղադրանքներ է բարձրաձայնել մարդու իրավունքների խախտումների մասին, այդ թվում՝ կալանքի ժամանակ վատ վերաբերմունքը, կեղծված գործի նյութերը ստորագրելու հարկադրանքը և պաշտպանությունը նախապատրաստելու հնարավորությունից զրկումը։ Իշխանությունները պետք է անհապաղ, մանրակրկիտ, անկախ, անաչառ և արդյունավետ կերպով հետաքննեն այս ծանր մեղադրանքները և պատասխանատվության ենթարկեն նրանց, ովքեր կասկածվում են որպես այս ամենի պատասխանատու:

Իշխանությունները պետք է Ռուբեն Վարդանյանին տրամադրեն լիարժեք հասանելիություն իր փաստաբանների հետ շփման, ինչպես նաև բավականաչափ ժամանակ ու հնարավորություն՝ պաշտպանությունը նախապատրաստելու համար:
Միջազգային հանրությունը պետք է ուշադրությամբ հետևի այս աղմկահարույց գործին՝ Ռուբեն Վարդանյանի արդար դատաքննության իրավունքն ու արդարադատությունն ապահովելու համար»։

Նախապատմություն
Հայտնի գործարար և բարերար Ռուբեն Վարդանյանը, որը 2022 թվականին տեղափոխվել էր Լեռնային Ղարաբաղ և նույն տարի դարձել դե ֆակտո պետնախարար, ադրբեջանական իշխանությունների կողմից ձերբակալվել է 2023 թվականի սեպտեմբերի 27-ին՝ Ադրբեջանի կողմից Լեռնային Ղարաբաղի ռազմական գրավումից հետո՝ էթնիկ հայերի զանգվածային արտագաղթի ժամանակ: Այդ ժամանակից ի վեր նա գտնվում է կալանքի տակ և, ըստ տեղեկությունների, նրան առաջադրվել են բազմաթիվ մեղադրանքներ, այդ թվում՝ «ահաբեկչության ֆինանսավորում» և «անօրինական զինված խմբավորումների ստեղծում»։
Ռուբեն Վարդանյանին վերագրվող և լրատվամիջոցներում հրապարակված բաց նամակում՝ նա բողոքում է իր մարդու իրավունքների բազմաթիվ խախտումներից, այդ թվում՝ արդար դատաքննության իրավունքի խախտումը։ Նամակում ասվում է, որ կալանքի մեծ մասն ինքն անցկացրել է մեկուսարանում և պատժախցերում, զրկված է եղել տարրական հիգիենայի հնարավորությունից, իրեն հարկադրել են հետին թվով կեղծ փաստաթղթեր ստորագրել և ընդամենը մեկ ամիս ժամանակ են տվել՝ իր գործին և պաշտպանության ծանոթանալու համար։ Մինչդեռ գործի նյութերը հսկայածավալ են եղել և Վարդանյանին անհասկանալի լեզվով՝ ադրբեջաներենով։

Amnesty International отреагировала на заявление Рубена Варданяна

Реагируя на начало суда над Рубеном Варданяном, бывшим де-факто государственным министром Нагорного Карабаха (отколовшегося региона, который Азербайджан взял под полный контроль в 2023 году), директор Amnesty International по Восточной Европе и Центральной Азии Мари Струтерс заявила:

«Азербайджанские власти утверждают, что привлекли Рубена Варданяна к суду для обеспечения ответственности за преступления, в которых они его обвиняют. Но, отказывая ему в праве на справедливый суд, они делают полную противоположность правосудию. Власти должны соблюсти и обеспечить право Рубена Варданяна на справедливый суд.

«Рубен Варданян выдвинул серьезные обвинения в нарушении прав человека, которые включают жестокое обращение в заключении, принуждение к подписанию фальсифицированных материалов дела и лишение возможности подготовить свою защиту. Власти должны незамедлительно, тщательно, независимо, беспристрастно и эффективно расследовать эти серьезные обвинения и привлечь к ответственности тех, кто подозревается в их совершении.

«Власти должны предоставить Рубену Варданяну полный доступ к его адвокатам, а также адекватное время и возможность для подготовки своей защиты.

«Международное сообщество должно внимательно следить за этим громким делом, чтобы обеспечить права Рубена Варданяна на справедливый суд и правосудие».
Справка

Рубен Варданян – известный бизнесмен и филантроп, который переехал в Нагорный Карабах в 2022 и в том же году стал фактическим Государственным Министром, был задержан властями Азербайджана 27 сентября 2023 года во время массового исхода этнических армян, последовавшим за совершённым Азербайджаном военным захватом. Он удерживался в заключении и по сообщениям ему предъявлены многочисленные обвинения, включая «финансирование терроризма» и «создание незаконных вооружённых групп».

В приписываемом ему и опубликованном в сми открытом письме он жалуется на многочисленные нарушения своих прав человека, включая право на справедливый суд. Согласно письму, он провёл большую часть своего заключения в одиночной камере и карцере, лишённый базовой гигиены, сталкиваясь с давлением подписать задним числом сфальсифицированные документы, и получив всего месяц для ознакомления с огромным объёмом материалов дела на азербайджанском языке, которым он не владеет.