Եկեղեցին պետության դեր չի կարող ստանձնել, որովհետեւ գոյություն ունի պետականության իմիտացիա

Եկեղեցին պետության դեր չի կարող ստանձնել, որովհետեւ գոյություն ունի պետականության իմիտացիա
Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյան

Գյումրու ՏԻՄ ընտրություններում ՔՊ-ի պարտությունն անակնկալ չէ Շիրակի թեմի առաջնորդ Գերաշնորհ Տ. Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանի համար։

Հիշեցնենք, որ «Հայրաքաղաք» դաշինքը ստացել է 1172 ձայն, «Արժանապատիվ ուղի» կուսակցությունը՝ 388, Հայաստանի հանրապետական կուսակցությունը՝ 1343, «Քաղաքացիական պայմանագիր»-ը՝ 7 հազար 786, «Զարթոնք» կուսակցությունը՝ 2 հազար 793, ՀԿԿ-ն՝ 260, «Գյումրին կռնա» դաշինքը՝ 904, «Բալասանյան դաշինք» սոցիալական կուսակցությունը՝ 9 հազար 637, «Թասիբով դաշինքը»՝ 586, «Ապրելու երկիր»-ը՝ 1486: Ադյունքում` քաղաքական ուժերից եւ ոչ մեկը բացարձակ մեծամասնություն չի հավաքել, եւ քաղաքապետի ընտրությունը հնարավոր է միայն ավագանի անցած քաղաքական ուժերի կոնսենսուսի արդյունքում։

- Սրբազան հայր, Ձեզ համար անակնկալ չէ՞ր, որ ՔՊ-ն Գյումրիում պարտություն կրեց։

- Չէ, անակնկալ չէր, այդպես էլ ենթադրում էինք՝ ճանաչելով իրավիճակը եւ հիմնական տրամադրությունները, որ ոչ մեկն էլ 51 տոկոս չի հավաքի, բայց առաջին 2 տեղում կլինեն «Բալասանյան դաշինքն» ու ՔՊ-ն։ Այդպես էլ եղավ։

- Ի՞նչ եք կարծում՝ այս 2 ուժը կոալիցիա կկազմե՞ն։ Երեկ «Բալասանյան դաշինքը» հայտարարություն էր տարածել, թե «այս ընտրություններում հաղթողներ ու պարտվողներ չկան»։

- Դե հա, ինչո՞ւ պիտի հաղթողներ ու պարտվողներ լինեն։ Չեմ կարծում, որ կոալիցիա կազմեն, ինչպես որ նախատեսված է՝ ամեն մեկը կառաջադրի իր թեկնածուին, եւ երկրորդ փուլով կընտրվի քաղաքապետ։

- Ասում են, որ Գյումրիում ՔՊ-ի պարտությունը նաեւ Ձեր հեղինակության արդյունքն է՝ նկատի առնելով այն, որ Դուք քննադատում էիք իշխանություններին։

- Ես այդքան վստահ չեմ։ Անշուշտ, ականջիս հաճելի է հնչում, բայց ես այդքան վստահ չեմ, որովհետեւ, եթե այդպես լիներ, հունիսի 20-ին էլ այդպես կլիներ։ Ես ինձ նման բան չեմ վերագրում։

- Գորիսում՝ Առուշ Առուշանյանի, Գյումրիում՝ «Բալասանյան դաշինքի» հաղթանակներից հետո կարծիքներ են հնչում, թե ՏԻՄ-երի մակարդակով երկրում հեղափոխություն է տեղի ունենում, եւ մերժում են ՔՊ-ին։

- Չէ, ոչ մի հեղափոխություն էլ տեղի չի ունենում, ես էդպիսի մեծ բան չեմ տեսնում այս ամենի մեջ, ուղղակի տարբեր տեղերում տեղական հեղինակությունները, «հեղինակությունը» վատ իմաստով չեմ ասում, այն մարդիկ, որոնք հեղինակություն ունեն, շահում են։ Այդտեղ որեւիցե արտառոց բան չկա, եւ իշխող կուսակցությունն էլ դա մեկնաբանելու է իր օգտին, անշուշտ, որ ինքն ապահովում է պարզ, թափանցիկ ընտրություններ, հետեւաբար՝ ոչ մի խնդիր չի տեսնում, որ ուրիշները կշահեն։

- Այսինքն՝ նույնիսկ իրենց պարտությո՞ւնն են հօգուտ իրենց մեկնաբանելու։

- Այո, իրենց համար օգտագործելու են, ասելու են, որ մեր շնորհիվ սա եղավ, որովհետեւ մենք ապահովում ենք ազատ եւ թափանցիկ ընտրություններ։

- Իսկ ինչո՞վ է պայմանավորված, որ Գյումրու բնակչության ընդամենը 24 տոկոսն է մասնակցել ընտրություններին։

- Դա պայմանավորված է անտարբերությամբ, ապատիայով, որի մեջ ենք ազգովի, եւ գյումրեցու համար էական խնդիր չէր, թե ով կլիներ առաջինը կամ երկրորդը։

- Ձեր կարծիքով՝ այս ընտրությունները, մեծ հաշվով, դեպի դրականը ինչ-որ բան կփոխե՞ն Գյումրիում։

- Չէ, ի՞նչ պիտի փոխեն։ Եթե Բալասանյանի կողմից սկսված գործ կար, շարունակվելու է հիմա, եթե «Բալասանյան դաշինքը» քաղաքապետի ընտրություններում շահի, այսինքն՝ փոփոխություն պիտի լինի այդ իմաստով, որ պիտի շարունակվի եղածը։ Դուք ի՞նչ փոփոխություն եք ակնկալում։

- Օրինակ՝ աղետի գոտու հարցը։ Փաշինյանը դեռ 3 տարի առաջ էր խոստացել 1 տարում լուծել այդ հարցը։ Կարո՞ղ է հիմա էլ, քանի որ չեն հաղթել, աղետի գոտում ոչինչ չանեն։

- Չէ, կանի, իշխանությունը խռովածի կեցվածք չի վերցնելու եւ ասելու՝ քանի որ այսպես եղավ, ծրագրերը դադարեցնելու ենք։ Չէ, չի անի այդպիսի բան, չեմ կարծում, որ նման բան անի։ Իրենք ավագանու մեջ, իբրեւ երկրորդ ուժ, կմասնակցեն բոլոր ծրագրերի իրականացմանը։

- Եթե Գյումրու ընտրություններն ամփոփենք, ապա դրանք, Ձեր կարծիքով, ի՞նչ մթնոլորտում անցան. ընտրակաշառքներ, թաղային հեղինակությունների ներգրավվածություն նկատե՞լ եք։

- Չէ, խաղաղ է անցել, հանգիստ, հանդարտ։ Երեւի նաեւ ցածր մասնակցությունն էդ լավ կամ վատ դերը խաղաց, որ շատ ավելի խաղաղ եւ հանդարտ անցավ։

- Նույնը չենք կարող ասել Գորիսի պարագայում․ ոստիկանությունը խուզարկում էր «Առուշանյան դաշինքի» գրասենյակները, ընտրատեղամասերի մոտ ոստիկանների կուտակումներ, եւ տպավորություն էր, թե Գորիսի վրա իշխանություններն ավելի մեծ ուշադրություն էին կենտրոնացրել, քան Գյումրու։

- Որովհետեւ Գորիսում ընդդիմությունը շեշտված ընդդիմություն է, Գյումրիում այդքան շեշտված ընդդիմություն չի եղել, եւ դրա համար էլ պայքարն ավելի քաղաքակիրթ էր կամ ավելի մեղմ էր։

- Վերջերս պաշտպանության նախարարը, վարչապետը գնացին Մոսկվա, Վեհափառ հայրապետն էլ հանդիպեց Ադրբեջանի հոգեւոր առաջնորդի եւ Համայն Ռուսիո պատրիարքի հետ։ Սրան զուգահեռ, հասարակության մեջ վախեր կային, որ շուտով ինչ-որ նոր փաստաթուղթ պիտի ստորագրվի։ Դուք նման մտահոգություն ունե՞ք։

- Ես չգիտեմ, թե ինչ է պատրաստվում ստորագրել եւ թե ինչ կստորագրի, բայց ես ասել եմ, որ մեր սուվերենության կորուստ գոյություն ունի, Հայաստանն այլեւս ինքնիշխան պետություն չէ, Հայաստանն արդեն լիակատար կերպով գտնվում է Ռուսաստանի իշխանության ներքո եւ, բնականաբար, պետք է անի այն, ինչ Ռուսաստանը կթելադրի։ Այլընտրանք չունի։ Բնականաբար, եկեղեցին այդ նոր իրավիճակում պիտի շարունակի իր առաքելությունը, եկեղեցին չի կարող այդ իմաստով իրավիճակ փոխել։

- Բայց պատմությունը փաստում է, որ պետականությունը կորցնելիս եկեղեցին է ստանձնել պետական իշխանության դերը։

- Եկեղեցին այս պահին պետության դեր չի կարող ստանձնել, որովհետեւ գոյություն ունի պետականության իմիտացիա, եկեղեցին այդպիսի իմիտացիոն գործընթացներին չի մասնակցի, եկեղեցին կշարունակի եղած պայմաններում իր առաքելությունն իր ազգի ծոցում, իր հայրենիքում եւ հայրենիքից դուրս։