Հիմնական գանգատներն արդեն լրացրել ենք սպանության փաստերով․ Արտակ Զեյնալյան

Հիմնական գանգատներն արդեն լրացրել ենք սպանության փաստերով․ Արտակ Զեյնալյան

Երեկ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում գերիների ու ռազմագերիների շահերի ներկայացուցիչներ Արտակ Զեյնալյանն ու Սիրանուշ Սահակյանը  հայտարարել էին , որ ադրբեջանական գերության մեջ հայտնված անձանցից՝ թվով 19-ը, խոշտանգվել ու սպանվել են ադրբեջանական զինծառայողների կողմից, ինչը համարվում է ռազմական հանցագործություն: Հրապարակվել էին նաև սպանված հայերի անունները, որոնցից 4-ը կանայք են։

«Ռազմագերիների, ազատազրկված անձանց խոշտանգելու, սպանելու փաստերի առնչությամբ դիմել ենք Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան», - նշվում էր հայտարարության մեջ:

Թեմայի շուրջ «Հրապարակը» զրուցել է ՄԻԵԴ-ում գերիների ու ռազմագերիների շահերի ներկայացուցիչ, Արդարադատության նախկին նախարար (2018-19) Արտակ Զեյնալյանի հետ։

- Պարո՛ն Զեյնալյան, ձեր տվյալներով՝ սպանված հայ գերիները նոյեմբերյան հայտարարությունից հետո գերեվարվածնե՞րն են եղել, թե՞ պատերազմի ընթացքում գերեվարվածները։

- Խոսքը պատերազմի ընթացքում գերեվարվածների մասին է։ Գերակշռող մեծամասնության գերեվարման փաստն Ադրբեջանը ճանաչած չի եղել, այսինքն՝ կենտրոնական իշխանությունները չեն հաստատել։   

- Իսկ այս մասով ՄԻԵԴ-ից արձագանք եղե՞լ է արդեն։

- Գրեթե բոլորի վերաբերյալ Եվրոպական դատարանում կա հրատապ միջոց կիրառելու որոշում։ Եվ մենք հիմնական գանգատներն արդեն լրացրել ենք սպանության փաստերով։

- Մոտ 1,5 ամիս առաջ Եվրոպայի խորհուրդն էլ էր արդեն արձագանքել, միջանկյալ որոշում կար ընդունված գերիների մասով։ Այս ամենն ազդեցությունն կունենա՞ այս գործերի վրա, որ արդեն սպանության դեպքեր են արձանագրվել։

- Իհարկե։ Դրանք արտադատական, քաղաքական ազդեցության միջոցներն են։

- Իսկ մահացածների հարազատներն ի՞նչ պահանջներ են ներկայացրել Ադրբեջանի իշխանությունների դեմ։

- Եվրոպական դատարանի գանգատին բնորոշ պահանջ է՝ ճանաչել իրավունքի խախտման փաստը։

- Իսկ փոխհատուցում պահանջե՞լ են։

- Այս փուլում դեռևս ոչ։ Երբ կավարտվի նամակագրության, այսպես ասած՝ բանավեճի առաջին փուլը։ Դրանից հետո Եվրոպական դատարանը կպահանջի, որպեսզի ներկայացնենք արդարացի փոխհատուցման մեր դիրքորոշումը։

- 121 գերիի մասով, որ դիմել էիք ՄԻԵԴ, 121-ն էլ կարողացե՞լ են խոսել իրենց ազգականների հետ։

- Ոչ, ոչ։ 121-ի մի մասի վերաբերյալ է, որ Ադրբեջանը հավաստում է տվել։ Նրանցից մի մասի վերաբերյալ հավաստում չի տվել։ Նրանցից մի մասին հնարավորություն տրվել է իրացնել ընտանիքի անդամներին զանգահարելու իրենց իրավունքը։ Ի դեպ, ընտանիքի անդամներին զանգահարելու իրավունքը (մեր գերիների հանգամանքով պայմանավորված) մենք ենք ներմուծել եվրոպական իրավունք։