Բաքվի բարբարոսական վարչախումբը պետք է հիշի Ապշերոնի մասին

Շատերը գիտեն, որ Բաքվի բարբարոսական վարչախմբի նավթագազային կարևորագույն ենթակառուցվածքներից մեկը գտնվում է Ապշերոնյան թերակղզու Սանգաչալ ավանում։

Մինչդեռ բնակավայրն ինքը կովկասյան պարսիկների (թաթերի) հինավուրց գյուղերից է, որն անիրավ գաղութացման հետևանքով հայտնվել է Ադրբեջան կոչվող արհեստածին կազմավորման կողմից վերահսկվող տարածքում և ենթարկվել ոչ միայն տեղաբնիկ կովկասյան պարսիկներին պատկանող բնական ռեսուրսների անխնա շահագործման, այլ նաև նրանց էթնիկական ձուլման։

Չնայած սրան, ամեն անգամ, երբ Բաքվի բարբարոսական վարչախմբի որևէ պաշտոնյա արտաբերում է ավանի անունը, ինքնաբերաբար փաստում է, որ այն իրանական տեղանուն է և ոչ մի պատմական և լեզվաբանական աղերս չունի միայն 1918թ. օսմանյան սվինների վրա ի հայտ եկած արհեստածին Ադրբեջանի հետ։

Ըստ այդմ, ավանի Səngəçal անվանումը կովկասյան պարսկերենից թարգմանաբար բառացիորեն նշանակում է «Քարահոր, Քարափոս» և կազմված է կովկասյան պարսկերեն səng «քար» (համեմատիր՝ պրսկ. سنگ [sang] «քար») և çal «հոր, փոս» (համեմատիր՝ պրսկ. چال [čāl] «հոր, փոս») բաղադրիչներից՝ միմյանց հետ միացած հոդկապով։

Հետևաբար, ամեն անգամ Հայաստանի և Արցախի հանրապետությունների նկատմամբ լկտի «հավակնություններ» ներկայացնելիս Բաքվի բարբարոսական վարչախումբը պետք է հիշի, նախևառաջ, Ապշերոնի մասին։

Իրանագետ Վարդան Ոսկանյան