Եկեք օպտիմալացնենք արդեն իսկ փաստացի միավորված կառավարությունը, նախագահականն ու խորհրդարանը
Մեր իշխանությունները շատ են սիրում օպտիմալացնել բոլոր նրանց, ովքեր զուրկ են իշխանական լծակներից: Միավորել անմիավորելի թատրոնները, բուհերը, գիտական հիմնարկները եւ այլն: Ցանկանում են միավորել նաեւ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի ինստիտուտներն ու պետական բուհերը: Ինչը պատահի, ինչը հայտնվի նրանց ենթակայության ներքո, ինչը ցանկանան՝ օպտիմալացման անվան տակ միավորում են: Սիրում են նաեւ անցկացնել ատեստացիաներ, որտեղ որոշիչ խոսքն իրենցն է, այլ ոչ թե չեզոք մասնագետներինը:
Հավաքարարներից պահանջում են օտար լեզվի եւ այլ իմացություններ, իսկ իրենց կուսակիցներից պահանջում են միայն անձնական նվիրվածություն: Եվ եթե նույնիսկ մրցույթ են անցկացնում, եզրափակիչում հայտնվածների թվից ընտրությունը կատարում է հենց ինքը՝ նրանց ապագա «շեֆը»:
Երբ բոյկոտելու համար ընդդիմությունը հեռացավ Ազգային ժողովից, դարձավ հեշտ տեսանելի այն, ինչը միշտ է եղել, բայց ոչ այդքան բացահայտ ձեւով: Այն, որ գործադիր եւ օրենսդիր իշխանությունները փաստացի միավորվել են: Կառավարությունում եւ խորհրդարանում նույն կուսակցության ներկայացուցիչներն էին, որոնք անվերապահորեն ենթարկվում էին իրենց կուսակցապետին: Նույնն է անում նաեւ երկրի նախագահը, ով նույնիսկ եթե ցանկանա էլ, չենթարկվելու իրավասություններ չունի: Այսինքն՝ կատարվել է թաքնված օպտիմալացում՝ առանց անձնակազմերի կրճատման եւ շենքերի վաճառքի: Ընդհակառակը՝ տարիներ շարունակ ավելացել է բարձրաստիճան պաշտոնյաների եւ պատգամավորների օգնականների ու խորհրդականների թիվը, որոնց քանակը, փաստորեն, օրենքով չի սահմանափակվում: Նաեւ՝ ամեն մի տեղակալ այսօր ստեղծել է սեփական մամլո ծառայությունը: Այսինքն՝ այդ աշխատատեղերն ու դրանց հետ կապված ծախսերը կյանքի են կոչվում ըստ պետբյուջեն սեփական գրպանը համարող մեր ղեկավարների ցանկության:
Ուզում եմ տեղեկացնել, որ նույնիսկ Ռուսաստանի ցար Նիկոլայ Բ-ի կամ Միացյալ Թագավորության թագուհի Եղիսաբեթ Երկրորդի բյուջեներն անսահմանափակ չէին եւ չէին կարող ավելանալ ըստ նրանց ցանկությունների:
Հարց է ծագում․ ինչո՞ւ չօրինականացնել այդ՝ արդեն իսկ կայացած փաստացի օպտիմալացումը՝ չմիավորել Ազգային ժողովն ու նախագահականը կառավարության հետ: Չէ՞ որ խորհրդարանական ընդդիմության վերադարձը ոչինչ չի փոխելու՝ կառավարության կողմից առաջարկված օրենքները շարունակվելու են ընդունվել վերը նշված ձեւով: Ուղղակի դա կարվի ավելի դիտարժան եւ աշխույժ եղանակով: Կլինեն աղմուկ-աղաղակ, քաշքշուկ, նույնիսկ՝ ձեռնամարտեր: Բայց սկզբունքորեն ոչինչ չի փոխվի:
Ինչո՞ւ ենք կապկում Արեւմուտքին: Չէ՞ որ մեր իրականությունն ու մենթալիտետն ուրիշ են: Ո՞ւմ են պետք երկրի ղեկավարի, նրա մոտիկ շրջապատի եւ դրանց աջակցող բիզնեսմենների եւ օլիգարխների պատվերներով կառավարությունում գրված օրենքների այդ ձեւական եւ, ի վերջո, հավանության արժանացող քննարկումները խորհրդարանում, որին հետեւում է կոճակների սեղմման ծիսական արարողությունը՝ ըստ վերեւից եկած ցուցումի: Եվ հետո՝ ինչո՞ւ է այդ կոճակ սեղմողների թիվն այդքան մեծ: Մի՞թե հնարավոր չէ այդ նույն եւ նախապես հայտնի արդյունքով գործողությունը կատարել շատ ավելի փոքր անձնակազմով:
Ո՞ւմ է պետք ՀՀ նախագահի եւ նրա մեծաքանակ աշխատակազմի կողմից այդ օրենքների ձեւական հաստատումը: Մի՞թե նա չհաստատելու հնարավորություն եւ իրավունք ունի: Նախորդ նախագահը մեկ անգամ փորձեց չհաստատել եւ… ո՞ւր է նա՝ իզնութոզն էլ չկա: Ինչո՞ւ է անհրաժեշտ հարյուրավոր մարդկանց ներգրավել այդ ձեւականության մեջ՝ վճարելով նրանց եվրոպական մակարդակի աշխատավարձեր: Բացի այդ, Ազգային ժողովի եւ ՀՀ նախագահի նստավայրի շենքերն էլ պակաս գայթակղիչ չեն, քան ԳԱԱ նախագահության շենքը, որը ցանկանում էր լոպկել ՀՀ նախկին վարչապետներից մեկը: Կամ՝ Բյուրականի աստղադիտարանն իր դենդրոպարկով, որը նույնպես հայտնվել էր հյուրանոցային նոր համալիրներ ստեղծելու սիրահարների նշանակետում: Բազմաթիվ այլ, արդեն իսկ խլված շենքերի մասին լռում ենք:
Համոզված կարելի է պնդել, որ եթե անցկացնենք հանրաքվե, այս առաջարկը կընդունվի համընդհանուր խանդավառությամբ եւ համարյա միաձայն:
Գրիգոր Էմին-Տերյան
Կարծիքներ