Ես հենց առաջին օրվանից ասել եմ՝ պետք է լուրջ վերաբերվել և գնահատել իրավիճակը լուրջ

ԱԺ առողջապահության եւ սոցիալական հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Նարեկ Զեյնալյանը, ում ջրերը հաճախ մի առվով չեն հոսում առողջապահության նախարար Արսեն Թորոսյանի հետ, կարծում է, որ կառավարության ու նախարարության կողմից վիրուսի տարածման կանխարգելման առումով արվում է առավելագույնը: Թեպետ կարծում է նաեւ, որ կան միջոցառումներ, որոնք կարելի էր այլ ձեւով կազմակերպել: 

«Բայց այստեղ շատ կարեւոր է նաեւ բնակչության աչալրջությունը եւ պարետատան ցուցումներին խստագույնս հետեւելը՝ դիմակներ կրել, սոցիալական հեռավորություն պահպանել, ձեռքերը ախտահանել եւ այլն»,- մեզ հետ զրույցում ասաց Նարեկ Զեյնալյանը:

- Կներեք, Դուք ո՞ր թաղամասում եք բնակվում:

- Նոր Նորքում:

- Հենց Նոր Նորքում, նաեւ մարզերում ընդհանրապես չի զգացվում բնակչության կողմից այդ աչալրջությունը, մարդիկ ապրում են իրենց առօրյա կյանքով՝ ինչպես կորոնավիրուսից առաջ:

- Չէ, էդքան էլ էդպես չի, համենայնդեպս, խանութներում ու սուպերմարկետներում նույն դրամարկղերի մոտ հեռավորությունը պահպանվում է, իհարկե, ոչ բոլոր տեղերում, երեւի: Հենց ասածիս իմաստը դա է՝ կառավարության կողմից արվում է առավելագույնը՝ ցուցումների եւ խորհուրդների առումով, բնակչությունը եւս պիտի խստագույնս հետեւի այդ կանոններին, որպեսզի վարակի տարածումը լինի կառավարելի:

- Կառավարությանը քննադատեցին, որ ի սկզբանե պետք էր կանխարգելիչ միջոցառումներ ձեռնարկել, որ ուշացրել է, պետք էր ոչ թե քարոզարշավ անել, այլ կարանտին սահմանվեր, հատկապես Եվրոպայից եկողների մասով, որ Իտալիայից, Իրանից չգային ու բոլորին վարակեին:

- Քարոզարշավը, ըստ էության, դրա հետ կապ չունի: Քարոզարշավը դադարեցվեց այն պահին, երբ արդեն իսկ կանխատեսումների հիման վրա հասկացանք, որ վարակը կարող է ներթափանցել եւ տարածվել: Եվ մեկը մյուսի հետ կապ չունի: Բայց հիմա ես չէի ուզենա քննարկել, թե ինչ պիտի արվեր, ինչ կարելի էր անել: Բնականաբար, այն, ինչ անցել է, հիմա շատ հեշտ է կանխատեսել, որ եթե այս բանն էսպես արվեր, ավելի լավ կլիներ կամ ավելի վատ կլիներ: Հիմա կարեւորը՝ ունենք մի իրավիճակ եւ պետք է հասկանանք՝ այս իրավիճակից հետո մենք ինչ ենք անելու՝ լինի դա մեկ շաբաթ անց, մեկ ամիս անց կամ մեկ տարի անց:

- Պարոն Զեյնալյան, իսկ Ձեր պատկերացումները համընկնո՞ւմ են Արսեն Թորոսյանի պատկերացումների հետ՝ կորոնավիրուսի դեմ պայքարի հետ կապված, կամ այն, ինչ անում է այսօր նախարարը, գոհացնո՞ւմ է Ձեզ:

- Մոտեցումները կարող են լինել տարբեր, եւ ամեն մի մասնագետ յուրովի է տեսնում, թե տվյալ դեպքում ինչ միջոցառում կարելի էր անել կամ որը չանել: Կարեւորը, որ ամեն ինչ արվի համախմբված, միասնական մոտեցումով եւ հիմնված հնարավոր ռիսկերի գնահատման, վերլուծության եւ հետագա միջոցառումները ճիշտ կազմակերպելու վրա:

- Քանի որ Ձեր եւ նախարարի ջրերը միշտ չէ, որ մի առվով են հոսում, դրա համար եմ հարցնում՝ այս հարցում համակարծի՞ք եք, թե՞ էլի կա կոնֆլիկտ ձեր միջեւ, եւ Դուք, օրինակ, ուրիշ կերպ կվարվեիք: Դա նկատվում է նաեւ քննարկումներից, մամուլի հրապարակումներից: 

- Կոնֆլիկտ չկա, որտեղի՞ց այդ կանխակալ մոտեցումը, որ կա կոնֆլիկտ: Շատ բան կարող է մամուլում հրապարակվի, իսկ քննարկումները չեն նշանակում կոնֆլիկտ: Քննարկումներ շատ են եղել, ե՛ւ բոլոր հանձնաժողովներում, ե՛ւ կառավարության համապատասխան նախարարների հետ, որոշ դեպքերում նաեւ կարող է սուր քննարկումներ են լինում, եւ դա նորմալ է: 

- Պարզապես Ձեր եւ Արսեն Թորոսյանի միջեւ հակասությունները շատ ավելի ցայտուն են դրսեւորվում:

- Հակասությունների մասին չէ խոսքը, այլ խոսքը որոշ հարցերում տարբեր տեսակի մոտեցումների մասին է: Շատ հարցեր եղել են, որ միանման մոտեցում է եղել, եւ ես անձամբ այս կամ այն մոտեցումը կամ նախագիծը պաշտպանել եմ, բայց եղել են նաեւ նախագծեր, որոնց շուրջ մենք տարակարծիք ենք եղել:

- Հիմա այս հարցում ունե՞ք տարակարծություն, թե՞ համակարծիք եք նախարարի հետ:

- Այս կորոնավիրուսի դեմ պայքարի հետ կապված` կան միջոցառումներ, որոնք կարելի էր այլ ձեւով կազմակերպել: Բայց, ընդհանուր առմամբ, նշեցի՝ արվում է հնարավորինս, որպեսզի վարակի տարածումը կանխարգելվի:

- Դուք ունե՞ք բացատրություն, թե ինչու են մեր հարեւան Վրաստանում դեպքերն ավելի քիչ, քան մեզ մոտ: Արսեն Թորոսյանի կարծիքով, օրինակ, վրացիների բախտն է բերել, մի քիչ էլ նրանց պրոֆեսիոնալ աշխատանքի շնորհիվ է:

- Տեսեք, էստեղ բախտը բերել-չբերելու մասին խոսք լինել չի կարող, կամ հույսը դնել, որ մեկի բախտը կբերի, մեկի բախտը չի բերի: Բայց թե ինչու է Վրաստանում այդ իրավիճակը կամ ինչու է մեզ մոտ այս իրավիճակը, դա հետագա վերլուծության արդյունքում կպարզվի: Հիմա հնարավոր չէ կռահել կամ վերլուծել, թե ինչ գործողություններ արվեցին Վրաստանում, եւ ինչու այսպիսի տեմպ ստացավ: Դա՝ հետագայում, երբ որ այս ամենն ավարտվի, պիտի վերլուծենք եւ հասկանանք ու դրանով իսկ պետք է հետեւություններ անենք արդեն հետագայի համար:

- Շատերն արդեն վերլուծել են իրավիճակը՝ ասում են, որ եթե ի սկզբանե վարչապետը չասեր, թե կորոնավիրուսն ում շունն է, որ պինցետով կքաշեն-կհանեն, կամ նախարարը չասեր, թե սա շատ վտանգավոր վիրուս չէ, բնակչությունը գուցե ավելի լուրջ վերաբերվեր:

- Էդ հարցերը, խնդրում եմ, ուղղեք իրենց, ես իմ ասածները կարող եմ մեկնաբանել: Ես հենց առաջին օրվանից ասել եմ՝ պետք է լուրջ վերաբերվել եւ ոչ ավել, ոչ պակաս լրջությամբ գնահատել իրավիճակը, լուրջ եւ համապատասխան միջոցառումներ ձեռնարկել՝ եղած ինֆորմացիայի, այլ երկրներում կատարվածի վերլուծությամբ, եւ դրանց ռիսկերի գնահատման հիման վրա միջոցառումների ծրագիր մշակել:

- Փաստորեն, ժողովուրդն ավելի շատ անսաց վարչապետի եւ նախարարի կոչին, այլ ոչ թե Ձեր:

- Չէ, վարչապետը կոչ չի արել՝ լուրջ չվերաբերվել:

- Դե, ասում էր՝ կորոնավիրուսն ո՞ւմ շունն է, որ կարելի է տնական օղիով էլ ախտահանել, նախարարն էլ ասում էր՝ լուրջ վիրուս չի: Այս հայտարարությունները կարո՞ղ էին ազդել բնակչության տրամադրությունների վրա:

- Բնականաբար՝ ոչ, որովհետեւ քանի դեռ վիրուսը չէր ներթափանցել երկիր, էս պարագայում, բնականաբար, բնակչությունը լրջության աստիճանը չէր կարող որեւիցե ձեւով կռահել կամ կանխատեսել: Էստեղ, նորից եմ կրկնում, մասնագիտական վերլուծություն էր պետք եւ դրա հիման վրա ձեռնարկել միջոցառումներ: