Հայ-թուրքական օդային սահմանը մենք բացեցինք առանց աղմուկի

ՀՀՇ վարչության նախկին անդամ, քաղավիացիայի նախկին պետ Շահեն Պետրոսյանը համոզված է, որ տապալված ֆուտբոլային դիվանագիտության աղմուկը բացահայտեց իրողությունը, որ գործընթացը եղել է 3-րդ կողմի նախաձեռնությամբ: Շահեն Պետրոսյանը հին ՀՀՇ-ական է: Նա ՀՀՇ վարչությունից դուրս է եկել 1998-ին:  Ներկայացնում ենք նրա հետ մեր զրույցը:



- Պարոն Պետրոսյան, ՀՀՇ համագումարը բավական ինտրիգային էր, Դուք, որպես վարչության նախկին անդամ եւ ներկա ՀՀՇ-ական, ինչպե՞ս եք գնահատում այն: Ներքին դժգոհություն կար համագումարի անցկացման ձեւի հետ կապված:



- Առանձնապես ես էդ դժգոհությունը չեմ նկատել: Եղել է պարոն Ռուբինյանի մասնավոր նամակը եւ դրա շուրջ ինչ-որ քննարկումներ, տարբեր կարծիքներ: Դրան ես չեմ անդրադառնա, որովհետեւ դա մարդու անձնական կարծիքն է եղել:



- Իսկ ինչո՞ւ օրինակ Դուք չառաջադրվեցիք վարչության կազմում, ժամանակին եղել եք վարչության անդամ:



- Իմաստ չեմ գտնում, որովհետեւ սերնդափոխություն պետք է լինի: Մենք համարվում ենք արդեն հին կագորտա, պոլիտբյուրոյի նման հո չե՞նք կառչելու նույն տեղից: Ես դուրս եմ եկել ՀՀՇ վարչությունից 12 տարի առաջ՝ 98 թվականին: Դուրս եմ եկել իմ անձնական նախաձեռնությամբ: Համարել եմ, որ պետք է ՀՀՇ-ում երիտասարդներ գան:



- Այն, ինչ կատարվեց ՀՀՇ համագումարում, կուսակցության գաղափարախոսության շրջանակո՞ւմ էր:



- Ես, լինելով շատ ազատական մարդ, չեմ ընդունում խառնակչությունը: Ցանկացած կուսակցությունում լինում են խառնակիչներ եւ խառնակչական պրոցեսներ են գնում՝ անբավարարվածությունից, չգիտեմ ինչից: Ես միշտ ինձ հեռու եմ պահում նման բաներից: ՀՀՇ-ում առանձնապես որեւէ բան տեղի չի ունեցել, առաջադրվել են այսքան մարդիկ, ընտրվել են այսքանը: Ես օրինակ դեմ էի, որ մեծացվի ՀՀՇ վարչությունը: Ըստ կանոնադրության՝ 25 հոգի էին, որոշեցին ընդլայնել, դարձնելով 31: Ես դեմ էի դրան, դեմ էլ քվեարկել եմ: Ինչ վերաբերում է Արամ Մանուկյանի ընտրությանը, շատ նորմալ եմ վերաբերվում դրան: Բավական ակտիվ էր Արամ Մանուկյանը, բնականաբար իրան էլ ՀՀՇ-ականներն ընտրել են: Այնպես որ, ամեն ինչ նորմալ է ընթացել: Ինչ վերաբերում է Կարապետ Ռուբինյանի նամակին, ես դատավոր չեմ, չեմ կարող դատել: Ես ինքս իհարկե իմ կարծիքն ունեմ, բայց իմ կարծիքն իմ մեջ եմ պահում: Որովհետեւ իրավունք չունեմ մարդկանց դատելու:



- Նկատելի է, որ այսօր Դուք բավական պասիվ եք: Ինչպե՞ս եք գնահատում ներկա քաղաքական իրավիճակը:



- Չի կարելի ասել, որ ես պասիվ եմ միշտ: Եթե իմ կարիքը կզգան, ես միշտ պատրաստ եմ պայքարելու հանուն սահմանադրական կարգերի վերականգնման եւ ժողովրդավարության հաստատման Հայաստանում: Ես դրա ջատագովն ու կողմնակիցն եմ եւ ջանք չեմ խնայի այդ նպատակներին հասնելու համար: Կյանքս չեմ զոհաբերի, որովհետեւ դա սուտ բան ա, բայց դե չգիտեմ ինչ կլինի: Մարտի 1-ին կարող էի ես լինել զոհերից մեկը, հատկապես որ ինքս եմ ականատես եղել ինչ տեղի ունեցավ Հայաստանում 2008-ին: Աստված կդատի իրենց, եթե երբեւէ հանդիպում ունենան Աստծո հետ:



- Անցած երկու տարում իշխանության կողմից որեւէ բան ուղղելու ցանկություն, քայլ նկատեցի՞ք, որ փոխվի ժողովրդի տեսակետը, դժգոհությունը, ագրեսիան վերանան:



- Ոչինչ չի արել այս իշխանությունը, որ փոխվի իր նկատմամբ վերաբերմունքը: Նախ՝ ինքը պետք է ներողություն խնդրեր ժողովրդից, բայց իրենք ցինիկաբար շարունակում են պնդել, որ ոչ մի առնչություն չունեն մարտի 1-ի հետ, ոչ մի հանցագործություն չեն արել:



- Իսկ ընդհանուր երկրի առողջացման, ժողովրդավարության, բիզնեսի զարգացման, հավասար պայմաններ, սոցիալական արդարություն հաստատելու ուղղությամբ քայլեր տեսա՞ք:



- Երեւի ես կույր եմ, բայց բան չեմ տեսել: Ոչինչ չեմ տեսել իրենց կողմից, որ ինչ-որ քայլ արված լիներ: Եթե իրենք քայլ արած լինեին, դժգոհության ալիքը կնվազեր: Դժգոհության ալիքը օրի օրի բարձրանում է: Ուղղակի այժմ նաեւ ինչ-որ իմաստով ուղղվում է նաեւ ՀԱԿ-ի դեմ, թե ինչի ՀԱԿ-ն ավելի ակտիվ չի պայքարում այս ավազակապետության դեմ: Մենք ինքներս պետք է անենք ժողովրդավարական փոփոխություններ Հայաստանում: Սակայն եթե մեր ժողովրդի մեջ ասացվածք կա՝ եղունգ ունես, գլուխդ քորի, արդեն դժվար է: Առաջինը ես ուզում եմ, որ Հայաստանում նորմալ ընտրություն լինի: Հայաստանում դեռ նորմալ ընտրություն չի եղել: Առաջին տարիների ընտրությունները էյֆորիայի վրա էին, դա ալիք էր, դա չեմ հաշվում: Երբ որ պետք է նորմալ իշխանափոխություն լիներ ընտրությունների միջոցով, նման բան չի եղել: Իսկ իրենք՝ իշխանությունները, տղայական "լավ եմ արել, արել եմ" սկզբունքով են շարժվում: Ամենասարսափելին այն է, որ իրենք ամեն ինչ անում են դրսի պարտադրանքով: Երբ մենք կողմնակից էինք Հայաստանի անկախությանը 20 տարի առաջ, մենք ոչ թե միանգամից Ղարաբաղ էինք գոռում, այլ անկախություն: Եվ հասկանում էինք, որ միայն անկախությունով կարող ենք Ղարաբաղի հարցը լուծել, եւ լուծեցինք: Իսկ իրենք՝ ներկա իշխանությունները, մտածում են ուրիշների միջոցով նման հարցեր լուծեն: ...Մինչեւ 1995-ը Հայաստանը դեմոկրատիայի կղզյակ էր համարվում տարածաշրջանում: Մի օրինակ ասեմ՝ մենք Թուրքիայի հետ դիվանագիտական հարաբերություններ չունեինք, բայց դա չխանգարեց, որ 1995-ին մենք ու Թուրքիան կանոնավոր չվերթներ բացենք՝ Երեւան-Ստամբուլ, եւ մեր օդային տարածքի բլոկադան վերացվի: Ես անձամբ գնացել եմ Անկարա եւ 95թ. ապրիլի 22-ին ստորագրել եմ միակ միջգերատեսչական պայմանագիրը, որը մի քանի մլն. դոլարի օգուտ է բերել Հայաստանին: Ճիշտ է՝ Եվրոպայից ճնշումներ են կիրառվել Թուրքիայի վրա, շատ է օգնել Ժիրայր Լիպարիտյանը, շատ մեծ գործ են արել Դավիթ Շահնազարյանն ու Ալեքսանդր Արզումանյանը, ով ՄԱԿ-ում մեր ներկայացուցիչն էր: Միասնական թիմով մենք աշխատել ենք ու կարողացել ենք օդային սահմանը բացել՝ առանց աղմուկի, առանց որեւէ բանի: Ես զարմանում եմ, որ ֆուտբոլային դիվանագիտությունը նման մեծ աղմուկ բարձրացրեց: Ընդհանրապես աղմուկ բարձրացնել պետք չէր: Իսկ այն, որ սահմանը չբացվեց ու մեծ աղմուկ բարձրացվեց, նշանակում է, որ դա 3-րդ կողմի պարտադրանքով է եղել, դա էլ նշանակում է, որ եղել են նախապայմաններ: Իսկ մենք, որ օդային սահմանը բացում էինք, ոչ մի նախապայման չկար, եւ ոչ մի պահանջ չեն ներկայացրել: Ճիշտ է՝ խոսակցության մեջ եղել է, թե գոնե Աղդամում մի գյուղ հետ տվեք: