Սամսոն Ղազարյան. Փոփոխությունների խթանը

Եթե անվերջ խոսենք Ղարաբաղի մասին, Մինսկի խմբի համանախագահների այցելությունների մասին,  ասենք, թե ինչ սպասելիքներ ունենք համանախագահողների հաջորդ այցից, ու գուշակություններ անենք՝ ոչ մի բան չի փոխվի: Անվերջ խոսելով ու ջուր ծեծելով, մենք անուշադրության ենք մատնում մարդուն ու քաղաքացուն: Բայց մարդն ու քաղաքացին պետք է առաջին պլան մղվեն, դառնան ցանկացած կառույցի ուշադրության առարկան: Ակնկալիքս այսօրվա հանրահավաքից այն է, որ հանրահավաքը հիմնովին շրջվի եւ իր ողջ էներգիան ներդնի հանուն մարդու եւ քաղաքացու առարկայական շահերի պաշտպանության:



Ցանկացած ոլորտում այսօր մարդն ու քաղաքացին սպանվում են: Ամբողջ եթերն ու մամուլը մեկնություններով են լցված, թե աշխարհաքաղաքական կենտրոններն ինչ են մտածում, ինչ են պլանավորել, ինչ հետագա քայլեր կանեն: Վարկածներ են առաջ քաշում, բանավիճում... Արդյունքում մարդը կորում է: Ի՞նչ է անում նա այս պայմաններում: Մտածում է՝ եղունգ ունես, գլուխդ քորի, ու պատրաստվում է արտագաղթի: Մեր բոլորիս մտահոգությունների առարկան պետք է մարդն ու քաղաքացին լինեն: Փոփոխությունների խթանը սա է իմ կարծիքով: Բայց մարդն ու քաղաքացին ամեն քայլափոխի ոտնահարվում են:



Մենք չունենք քաղաքացիներ: Մենք ունենք հպատակներ: Մեր իշխանություններն ու օլիգարխները հպատակներ են կերտում: Վկան՝ բոլոր հեռուստաընկերություններն անխտիր:  Անհրաժեշտ է, որ գնահատվի մարդը, որ նա իրեն հպարտ զգա, որ հայ է եւ Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացի: Այսօր շատ դյուրին է անել դա: Քաղաքական կամք է պետք, եւ վեց ամսում, մեկ տարում հնարավոր է այդ խնդիրները լուծել: Եթե այսպես շարունակաբար մարդն ու քաղաքացին անտեսվեն, ցավոք, մենք կկորցնենք եւ Ղարաբաղը, եւ Հայաստանը:



Եթե չկա մարդը, չկան նաեւ պետական ինստիտուտները: Օրինակ, բանակի մասին շատ ենք խոսում: Բայց եթե չկա թիկունքը, էդ բանակը բանակ չէ, ինչքան էլ հոխորտանք, թե մենք տարածաշրջանի ամենամարտունակ բանակն ունենք: Բանակը բանակ է թիկունքով, իսկ ովքե՞ր են թիկունքում: Թիկունքում հանրապետության քաղաքացիներն են՝ այդ զինվորների ծնողները, մարդիկ են, որոնց ամենատարրական իրավունքները ոտնահարվում են: Այնպես որ, ամեն ինչ շաղկապված է: Այս ամենը լուծելու համար իշխանափոխություն է անհրաժեշտ:



Եթե իշխանությունն իր մեջ կամք գտնի ու համակարգային իրավիճակ փոխի, այսինքն, փորձի շրջվել դեպի մարդը, ինչը ես, ցավոք, անհավանական եմ համարում, թող ինքը լուծի: Ցավոք, իմ կարծիքով՝ ամբողջ քաղաքական դաշտը նախապատրաստվում է հերթական ընտրությունների, եւ մարդը ետին պլան է մղված: Իսկ իմ խորին համոզմամբ, հերթական ընտրություններով իշխանափոխություն չի լինի: Հետեւաբար՝ չի լուծվի նաեւ այդ խնդիրը: Ցավոք, սա իրողություն է:



Սամսոն ՂԱԶԱՐՅԱՆ

«Ղարաբաղ» կոմիտեի անդամ