Մանկուց երազել է պաշտպանել մեր իրավունքները

Մանկուց երազել է պաշտպանել մեր իրավունքները
Երկուշաբթի իշխող կոալիցիան խորհրդարանին կներկայացնի ՄԻՊ-ի իր թեկնածուին՝ «Դիֆենս» իրավաբանական ծառայության տնօրեն Կարեն Անդրեասյանին:



Վերջինս լրագրողական հանրությանն առավել հայտնի դարձավ որպես «Զրպարտության» եւ «Վիրավորանքի» մասին հոդվածների փոփոխության հեղինակ, որով վերոնշյալ մեղադրանքներն ապաքրեականացվեցին, սակայն քաղաքացիական օրենսգրքով հսկայածավալ տուգանքներ սահմանվեցին, ինչը հիմա որպես մահակ օգտագործվում է մամուլի դեմ: Երեկ ՄԻՊ թեկնածուն ԱԺ-ում էր, հանդիպումներ էր ունենում ԱԺ ֆրակցիաների հետ: Մենք խորհրդարանի միջանցքում մի քանի հարց ուղղեցինք նրան:



- Դուք մամուլի դեմ հայտնի օրինագծի հեղինակն եք, մտավախություն չունե՞ք, որ եթե դառնաք օմբուդսմեն, մամուլը Ձեր դեմ կաշխատի:



- Ես մամուլին շատ սիրել եմ, միշտ պաշտպանել եմ ու հիմա էլ հարգում եմ: Եթե մամուլի ներկայացուցիչները կարողանան հասկանալ իմ տրամաբանությունը, մենք երբեք չենք կարողանա մամուլի հետ խնդիր ունենալ, որովհետեւ ինձանից շատ մամուլին հարգող եւ սիրող չկա:



- Այսինքն չե՞ք վախենում մամուլից:



- Միայն հարգում եմ, անկեղծ:



- Լավ, իսկ ո՞ւմ իրավունքներն եք պատրաստվում պաշտպանել:



- Առաջին հերթին՝ լրագրողներինը:



- Իսկ, Ձեր կարծիքով, ինչո՞ւ հենց Ձեր վրա կանգնեց իշխանության ընտրությունը, իշխանության ցանկությամբ օրինագծեր էիք գրել, դրա՞ համար:



- Ես իշխանության ցանկությամբ, որեւէ ձեւով, իշխանության հետ համատեղ որեւէ նախագիծ, որպես այդպիսին, չեմ գրել: Խոսքը վերաբերում է քաղաքացիական օրենսգրքում փոփոխություններին: Ես տարիներ շարունակ դասավանդել եմ պետհամալսարանում, ու բոլոր իմ ուսանողները գիտեին, որ ես ասում եմ, որ չի կարելի քրեական պատասխանատվության ենթարկել խոսքի ազատության համար:



Պետք է դա տեղափոխել քաղաքացիական հարաբերությունների դաշտ: Ցավոք սրտի, հետո դա ոնց շահարկվեց, ոնց փոփոխվեց էդ նախագիծը, իմ նախաձեռնությունն ինչ տեսք ստացավ, ես դրան չեմ մասնակցել: Եվ չեմ մասնակցել, ցավոք սրտի, էն պատճառով, որ լրատվական համայնքը միանգամից եւ մեկընդմիշտ ժխտեց իմ նախաձեռնությունը ու չուզեց նույնիսկ անդրադառնալ դրան:



- Ակնհայտ է նաեւ, որ այսօր Ձեր այդ նախաձեռնությունը որպես մահակ է օգտագործվում լրատվամիջոցների գլխին՝ մեր լրատվամիջոցին են դատի տվել, «Հայկական ժամանակին», այլ թերթերի:



- Մինչեւ էդ էլ էին դատի տալիս:



- Բայց առաջ բարոյական վնաս ասվածը չկար, իսկ հսկայական տուգանքների տակից խմբագրությունները չեն կարողանում դուրս գալ:



- Նախկինում էլ դա կար, բարոյական վնասի համար 5 մլն էին ուզում, 10 մլն էին ուզում: Ուրիշ երկրներում ընդհանրապես 20 հազար դոլարներից է սկսվում: ...Ուրիշ բան է, որ ես նախագծում գրել էի՝ մինչեւ 2 մլն: Էն, որ դատարանը 2 մլն է կիրառում, ոչ թե 100 հազար, դա իմ մեղքը չի եւ չի կարող լինել: Ուրիշ հարց է, որ բոլորը պետք է տեսնեն՝ էդ նախաձեռնության միտքը, որ ես տվել եմ, հետո ինչ տեսք է ստացել: Ոնց է դա կիրառվում, որը ես հիմա ոչ ուզում եմ գնահատել, ոչ քննարկել: Եթե ես ընտրվեմ մարդու իրավունքների պաշտպան, իմ առաջին գործերից մեկը լինելու է, թե էդ օրենքը ոնց է գործում եւ ինչպես է կիրառվում:



Եվ դրա մեջ ես պատրաստվում եմ աշխատել առաջին հերթին լրագրողների ու լրատվամիջոցների հետ՝ որպես ՄԻՊ: Ուրիշ խնդիր է, որ որեւէ նախաձեռնության համար չէ, որ ես համարում եմ՝ ինձ առաջարկ է եղել: Եթե որեւէ մեկին հետաքրքրի իմ կենսագրությունը, կարող է տեսնել, որ ես էնքան տարբեր մասնագիտություններ եմ ունեցել իմ կյանքում մարդու իրավունքների ոլորտում, որ հաստատ էդ նախաձեռնությունը կազմում է ամենաաննշան ու փոքր մասը: Իսկ թե ինչի են ինձ առաջարկել, ճիշտ կլինի խոսել ՀՀԿ-ի ու կոալիցիայի գործիչների հետ:



- Նախկին ՄԻՊ-ը, որքան էլ «Քոչարյանի ամենաանհաջող կադրն էր», երբեւէ չարտաբերեց, որ Հայաստանում կան քաղբանտարկյալներ: Հիմա, ըստ Ձեզ, Հայաստանում կա՞ն քաղբանտարկյալներ, թե՞ ոչ:



- Ես չեմ պատասխանելու լայնորեն շրջանառվող քաղաքական հարցերին, մինչեւ մարդու իրավունքների պաշտպան դառնալը:



- Որպես քաղաքացի կարող եք պատասխանել:



- Որպես քաղաքացի՝ ես հիմա հրաժարվում եմ որեւէ քաղաքական հարցի պատասխանելուց, մի պարզ պատճառով, որպեսզի...



- Ինչի՞, վախենում եք Ձեզ չնշանակե՞ն ՄԻՊ պաշտոնում:



- Չէ, ես վախենում եմ մի բանից, որ դեռ «սովորական քաղաքացին» դառնա թիրախ քաղաքական հարձակումների: Ես ընդամենը փորձում եմ իմ չեզոք իրավաբանի կարգավիճակը մինչեւ քաղաքական պաշտոնի առաջադրվելը եւ ընտրվելը, որից հետո ես խոստանում եմ, որ բոլոր հարցերին կունենամ ոչ չեզոք եւ շատ կոնկրետ պատասխաններ:



- Չե՞ք կարծում, որ չեզոք դիրքով հնարավոր չէ պաշտպանել մարդկանց իրավունքները:



- Պաշտպանել՝ ոչ, բայց դառնալ թեկնածու եւ խոսել գաղափարների շուրջ, դեռ կարելի է: Իսկ ընտրվելուց հետո, իհարկե, պետք է պատասխանել շատ հստակ:



- Հայաստանում բազում են խնդիրները մարդու իրավունքների հետ կապված, ի՞նչ փոփոխություն Դուք կարող եք բերել, երբ ընկալվում եք որպես իշխանության ու կոալիցիայի մարդ: Կարծում եք հասարակությունը կվստահի՞ Ձեզ:



- Դրա միակ երաշխիքը ժամանակն է: Այսօր ով էլ որ ընտրվի ՄԻՊ, խորհրդարանում պետք է ստանա առնվազն 78 ձայն: Դա նշանակում է, որ այսօր առանց իշխող կոալիցիայի որեւէ մարդ չի կարող դառնալ ՄԻՊ: Ես շնորհակալ եմ կոալիցիայի կողմից առաջադրման համար, բայց դա ինձ չի դարձնում այսպիսին կամ այնպիսին իմ ծառայությունների ընթացքում, որը ես մատուցելու եմ հասարակությանը առաջիկա 6 տարիների ընթացքում:



- Առաջիկայում Հայաստանում ընտրություններ են սպասվում: Այդ առումով ինչպե՞ս եք պատկերացնում ՄԻՊ ֆունկցիան, ի՞նչ պետք է արվի, որ նորից մասսայաբար չոտնահարվի մարդկանց ընտրական իրավունքը:



- Ընտրությունների ժամանակ, մինչեւ ընտրությունները եւ ընտրություններից հետո մարդու իրավունքների խնդիրները ոչ դադարում են, ոչ էլ անհետանում: Աշխատանքը պետք է կատարվի էն պահից, երբ դու ընտրվում ես ՄԻՊ, եւ դա պետք է լինի ամենօրյա աշխատանք ոչ միայն ընտրական իրավունքների, այլեւ շատ իրավունքների, որ ամեն մեկս ունենք՝ կյանքից մինչեւ արժանապատվություն եւ հակառակը: Ընտրական իրավունքները շատ կարեւոր լինելով՝ միակը չեն, որոնց մասին պետք է մտածել: Եվ առաջիկա 6 տարիներին ես պատրաստվում եմ լուրջ հետաքրքրվել էդ ուղղությամբ ու փորձել առավելագույնը:



Մի օրում քաղաքական կամ ընտրական մշակույթը ոչ մեկը, այդ թվում աշխարհի ամենալավ ՄԻՊ-ը, չի կարող փոխել: Բայց առավելագույնն անել՝ ամեն մեկս կարող ենք:



- Ճի՞շտ է, որ Ձեր թեկնածությունը որոշվել է նախագահականում:



- Դրանք այնքան ասեկոսե, բամբասանք, ոչ ճշմարիտ են էդ խոսակցությունները, որ նույնիսկ չեմ ուզում մեկնաբանել: Որովհետեւ էդպես կարող եք ասել՝ ճի՞շտ է, որ իմ թեկնածությունը առաջադրվել է Օբամայի աշխատակազմում: Օրենքը պահանջում է, որ դա լինի ԱԺ-ում: ԱԺ-ից ես ստացել եմ առաջարկություն:



- Բայց Ձեզ ո՞վ էր ճանաչում ԱԺ-ում:



- ԱԺ-ում ինձ ճանաչել տվեցին միգուցե մամուլի այն հրապարակումները, որ ամիսներ շարունակ գնում էին: Բացի դրանից, եթե լրագրողների ու շատ մարդկանց համար հայտնի եմ միայն որպես վատ օրենք գրող, ապա ԱԺ-ում ես տարիներ շարունակ աշխատել եմ, պայքարել եմ «Ինտերնյուս» ՀԿ-ի հետ, Տեղեկատվության ազատության կենտրոնի հետ տարբեր օրինագծերի վրա, որոնք ճանաչվել են լավագույնը միջազգային տարբեր կազմակերպությունների կողմից: Բացի դրանից՝ ինձ թույլ եմ տվել հաղորդում վարել, միգուցե էդտեղից էլ են ինձ ճանաչում: Նաեւ դասավանդել եմ ԵՊՀ-ում:



- ՀՀ ՄԻՊ պաշտոնը նախկին պաշտպան Արմեն Հարությունյանի համար, փաստորեն, տրամպլին էր ՄԱԿ-ում ավելի լավ գործի գնալու համար: Ձեզ համար է՞լ է սա տրամպլին, որ հետո ավելի լավ գործ գտնեք:



- Ես տրամպլիններ երբեք չեմ փնտրել: Ես համարում եմ, որ լավագույն պաշտոնը, որ երբեւէ կարող է լինել, դա մարդու իրավունքների պաշտպանի պաշտոնն է:



- Ասել է թե՝ մանկո՞ւց եք երազել ՄԻՊ դառնալ:



- Ես մանկուց չեմ երազել բուն էս պաշտոնը, բայց ես իմ 10-ամյա գործունեության ժամանակ արել եմ դրա տարբեր դրսեւորումներ՝ սկսած տարբեր դասընթացներ կազմակերպելուց, վերջացրած օրենքներ մշակելով: Համարյա նույն գործն եմ անելու, ինչ անում էի իրավաբանական ընկերությունում՝ պաշտպանում էի մարդկանց իրավունքները: Այո, այդ իմաստով երազել եմ մանկուց: