Ճագարի օրագրից

Ապրիլի 5: Մոխրագույն շունը հորանջելով փռվել է փողոցի հենց մեջտեղում, ոտքը ոտքին գցած: Սուջուխի նման ծծերը թափել է գետնին ու նայում է դիմացի աղբարկղին:



Երեւի մոխրագույն շունը խուլ է, որովհետեւ շան տեղ չի դնում դիմացի մեքենայի ծվծվան ազդանշանին: Ազդանշանների քանակն ու տեսակը գնալով բազմապատկվում է: Փողոցը լուրջ խցանվել է:



Թրթռում է շան մի ականջը:



Շարժվում  քոլոտած պոչի ծայրը:



Լրիվ անտարբեր է հիստերիկ մեքենաների ազդանշաններին: Ոտքը ոտքին գցած, սուջուխի նման ծծերը թափել է գետնին ու նայում է դիմացի աղբարկղին: Մեքենայի վարորդը ճաղատ գլուխը դուրս է հանել ու ջղագրգիռ ցնցումներով բղավում է.



- Արա էս ո՞ւմ շունն ա, հանեք սիկտիր արեք ստուց:



Ավտոկայանատեղիի պահակը կապույտ աչքեր ունի: Ծաման բերան: Ծնոտը կախվել է, մի կերպ բռնվել տարիների ընթացքում լոճված մկանաթելերից: Լեզվի սուր ծայրը մողեսի նման մերթընդմերթ ներս ու դուրս է անում, արագ լիզում կոր շրթեզրը: Վախեցած պահակը թոփլելով առաջանում է դեպքի վայր: Աչքերը պլշել է մեքենայի պատուհանից կախված վարորդի պսպղուն գլխին: Մողեսի նման մերթընդմերթ ներս ու դուրս անող լեզուն գնալով արագություն է հավաքում: Փողոցը դղրդում է ազդանշանների միաձույլ շերտից: Մարդիկ կանգնել են: Նայում են շան ուղղությամբ:



- Էս ո՞ւմ շունն ա, արա, հեսա կոխում եմ պագրիշկիս տակ, - շարունակում է բղավել վարորդը` մեքենան քշելով շան վրա: Անվադողը ուր որ է կճզմի կենդանու վարդագույն, կիսամազ, սրտից թեթեւ բաբախող փորը, որից  ցաքուցրիվ կախ են ընկել հնամաշ ծծերը: «Սիրտ, որ անպայման ժամանակին սրտիկ է եղել, դողացել է բարձր բղավոցներից, հիստերիկ ճիչերից ու հռհռոցներից, արագացել է աշխատանքը, թթվածինը չի հերիքել: Հետո պատսպարվել է ծածուկ մի ստվերի մեջ: Ծածուկ ստվերը պաշտպանել է սիրտը: Խելագար տեմպը նվաղել է: Սրտխփոցը դադարել: Հիմա անտարբեր է: Սրտխփոց էլ չկա: Դավաճան սիրտ: Անարձագանք»:



Ձեռքը դեպի մեքենան պարզած` պահակը պայթելով վրա է հասնում.



- Հոոոոոոպ, արա, կանգնի, ո՞ւրրրր ես քշում, չես տենո՞ւմ շուն ա…



Կատաղած վարորդը դուրս է թռչում մեքենայից ու հոխորտալով՝ ճաղատ գլուխը մտցնում է ուղիղ պահակի բերանը:



- Էս քո շունն ա՞, քոնն ա՞, հա՞:



- Չէէէ, ստեղինն ա, ինքը ստեղի շունն ա:



- Դե հան սիկտիր արա, արաա,  քանի երկուսիդ էլ չեմ գյուլլել:



Պահակը ապուշ կտրած նայում է ոտքը ոտքին գցած, հայացքն աղբարկղին հառած շանն ու ծնոտով մրթմրթում.



- Վեր կաց, արա՛, վեր կաց:



Դողդողում է շան ունքը:



Մռութը տխուր ալիքի նման սահում է ոտքերին: Աչքերը փակվում են: Քնում է:



- Պիտուխ, քո հետ չե՞մ, վեր կաց… վեր կաց, ասում եմ,- իրար է խառնվում պահակը:



Փողոցի ծայրամասում արգելակված մեքենաների վարորդներ են միանում: Փորձում են հասկանալ եղելությունը: Պահակը կոշիկով բոթում է շան քամակը: Քամակը չի զգում կոշիկի կոպտությունը: «Մորթդ, տարիներով իր մեջ է խխմել ձյան փաթիլները, կոփել է քեզ. պաշտպանում է»:



Արդեն չի զգացվում պահակի լեզվի ներսուդուրսը: Շրթունքներից ծուխ է ելնում:



- Քո շունն ա, քո շունն ա,- թուքը ցրիվ տալով պահակի դեմքին՝ բղավում է վարորդը:



- Ասում եմ՝ չէ, չէ, իմ շունը չի, ոչ մեկի շունը չի, ստեղի շունն ա, էս փողոցի շունն ա, Վերնիսաժի շունն ա…



- Վերջ, կոխում եմ տակը: Վարորդը վազքով նստում է մեքենան: Միացնում շարժիչը: Պահակը սարսափով երկու ձեռքը շան մռութին աղեղած` անհույս գոռում է:



- Վեր կաց, ախչի, կոխում ա տակը, վեր կաց, այ բոզ:



Լռություն է: Շունը քնած է:



Պահակը բռնում է շան ոտքերից ու քարշ է տալիս դեպի մայթ: «Հանգիստ քնիր, մոխրագույն շուն: Սուջուխի նման հին ծծերդ քանի՜ սերունդ են կերակրել, չես էլ հիշում՝ ո՞ր կողմը գնացին, որտե՞ղ սատկեցին, որտե՞ղ ապրեցին. ա՜, դու քնի, կարող ա երազ էլ տենաս, ասենք՝ մի աման տաք ճաշ, կտուրով բուն, հաստլիկ քամակով ու կոկետիկ շարժուձեւով ռուսերենի ուսուցչուհի: Բայց հույս մի տուր քեզ: Կարող ա երազ էլ չտենաս: Կարող ա արդեն մեռել ես: Ուղղակի սրանք գլխի չեն ընկնում, որ մահն անտարբերություն ա սիրում: Իսկ եթե դեռ շնչում ես, փակած պահիր աչքերդ: Տրվիր շարժման օրորուն հմայքին: Քանի դեռ պահակը քարշ է տալիս մարմինդ, ուրեմն հույսդ մի կտրիր, ուրեմն ակնթարթի մեջ դեռ պետք ես նրան: Գուցե քեզ օգնի, չշպրտի աղբարկղը: Պառկեցնի քո սիրելի ծածուկ ստվերի մեջ, գլուխդ դնի բարձին, մարմինդ ծածկի տաք վերմակով: Դու մենակ աչքերդ չբացես»: