Ո՞վ է այն բարձրաստիճան ախմախը...

Որ մի օր վարակը հանցավոր անտարբերության պատճառով անվերահսկելի է դառնում՝ դա գիտեն բոլորը: Որ մի օր, շարունակվող հանցավոր անտարբերության պատճառով, վարակը կարող է ապրելակերպ ու կյանքի նորմ դառնալ, ոչ ոք նույնիսկ չի կասկածում: Իսկ այն, որ վարակն ի վերջո քեզ կսպառնա քո տնից դուրս վռնդել, երեւի քչերին էր իրական թվում:



Այլեւս որեւէ ասելիք չունենք հայ եկեղեցու սպասավորին հայ եկեղեցու բակից վռնդելու փորձի, երկու երիտասարդի կողմից նրա նկատմամբ անհարգալից վերաբերմունքի եւ նույնիսկ ֆիզիկական բռնության դրսեւորումների, եկեղեցականի հետ հաշվեհարդար տեսնելու սպառնալիքների մասին: Երեւի այնքան հանցավոր է եղել մեր անտարբերությունը, որ հասել ենք մեր տան մեջ մեր հավատն ու իրավունքները պաշտպանելու անկարողության շեմին:



Տեղն է մեզ` շարքային քաղաքացիներից մինչեւ իշխանավորներ, պարզ հավատացյալներից մինչեւ բարձրաստիճան հոգեւորականներ: Պատկերացնո՞ւմ եք` Հայ առաքելական եկեղեցին զոհ է իր երկրում` Հայաստանում, զոհ է Աստծո տան բակում, զոհ է Մայր տաճարում, եւ տարբերություն չկա, թե դեպքը որտեղ է պատահել: Եղածը եղած է, փաստ:



Բայց մեզ ավելի շատ հետաքրքրում է ոչ թե տեղի ունեցածի մանրամասն նկարագրությունը, այլ բռնության ենթարկված հոգեւորականի այն հայտարարությունը, որ հոգեւորսություն կոչվող վարակը բարձր հովանավորներ ու դատապաշտպաններ ունի Հայաստանում: Այնքան բարձր, որ մարդն անուններ տալ չի համարձակվում:



Այ սա արդեն ավելի լուրջ է, քան «ուզեցի նկարեմ` հեռախոսս խլեցին» լացակումած խոստովանությունը: Հեռախոսդ խլեցի՞ն՝ քարը վերցնեիր ու տայիր գլխներին: Ումի՞ց վախեցար: Քրիստոսի գերեզմանին 10 րոպե շուտ կամ ուշ մոտենալու համար իսկական պատերազմ եք սարքում հույների հետ, երկու երիտասարդի հարց, էն էլ եկեղեցու բակում, չե՞ք կարողանում լուծել: Խաչով, Ավետարանով որ բերաններին հասցնեիք` կհասկանային, որ եկեղեցու բակում չի կարելի հոգեւորսությամբ զբաղվել ու դրան խոչընդոտող տերտերին ծեծել:



Գործող օրենքից էլ կարիք չկա բողոքելու` թե համապատասխան իրավունք չի տալիս: Այդ հետո, դատարանում կտեսնենք` տալի՞ս է, թե՞ չի տալիս: Դու քո անելիքն արա, ինչպես ճիշտ ես համարում ազգիդ համար, ու քեզ դատողների թիվն իսկույն կնվազի: Սա է միակ ճիշտ կեցվածքը: Մնացածը լոլո է: Եվ ամենակարեւորը` մինչեւ կոկորդ կրծող շան տիրոջ անունը չտաս, այդ շան կատաղությունը չի անցնի: Սա արդեն մի փոքր այլ ոլորտից է, բայց դարձյալ` ճշմարտություն:



Այստեղ արդեն պետությունն անելիք ունի: Եկեղեցին միայնակ, տասը անուն էլ տա, մինչեւ պետությունը չկանգնի նրա կողքին, ոչինչ անել չի կարող: Այստեղ մենք համաձայն ենք Եկեղեցու հետ, բայց, միեւնույն է, Եկեղեցու` սեփական տան մեջ զոհի կեցվածք ընդունելն անթույլատրելի է:



Այլեւս կա հստակ հասցեն` կոկորդ կրծողների հովանավորը (ները) բարձրաստիճան մարդ է: Գտեք ուրեմն այդ բարձրաստիճանին ու հրապարակ բերեք: Այլապես այս մեղադրանքը հավասարապես տարածվում է այն 500-600 մարդու վրա, ովքեր հայաստանյան չափանիշներով համարվում են բարձրաստիճան:



Նրանցից ո՛վ է աղանդի բիզնես անողը, մեր երկրում աղանդի (ների) դիրքերն ամրապնդողը, սրբություն չճանաչող շան լակոտի բերանը լեզու դնողը: Կասկած կա՞, որ Հայաստանում ապրող 500 բարձրաստիճաններից յուրաքանչյուրն անգիր գիտի, թե ինչով են զբաղված մնացած 499-ը: Կամ հակառակը` 499 մարդու հարցրու, եւ նրանք միեւնույն պատասխանը կտան այն հարցին, թե ինչով է զբաղվում 500-րդն ու ինչ բիզնեսներ ունի: Ուրեմն պետք չէ չքմեղանալ ու զարմացած արտահայտությամբ գլուխ տմբտմբացնել, թե` տեսա՞ր ինչ եղավ, տերտեր էլ ծեծեցին: Այսօր ծեծեցին, վաղը, եթե հանցավոր անտարբեր լինենք, մեզ էլ կուտեն, կվերջացնեն:



Ես չեմ ուզում հավատալ, որ առանձին բարձրաստիճաններից բացի պետությունն էլ փայ ունի այն գումարներից, որ դրսից ներարկում են աղանդներին` տարածման համար: Եվրոպական կառույցներ, ֆինանսական կենտրոններ` ինչ անուն ուզում եք տվեք: Եթե նրանց` Հայաստանին ֆինանսավորելու պայմաններից մեկն էլ այն է, որ եկեղեցու բակում անգամ թույլատրվի ազատ հոգեւորսությունը, ուրեմն վերջնականապես ապականված ենք:



Վաղը ճիշտ սրանց նման երկու հայ կոչվող երիտասարդ էլ կմտնեն եկեղեցի ու տերտերին, կոկորդը կրծելու սպառնալիքի տակ, կստիպեն գրանցել իրենց համասեռ ամուսնությունը: Մենք չենք ցանկանում, որ մեր տանը նման խայտառակություն տեղի ունենա, առավել եւս՝ չենք ցանկանում, որ նրանց հարսանիքի քավորը դառնա պետությունը` իր բարձրաստիճանավորներով:



Եվ ուրեմն, այո, պետք է տալ այն մարդու (մարդկանց) անունը, ով չխորշեց ու իր հովանավորությամբ Հայաստանում պատվի ու արժանապատվության տեր դարձրեց այս վարակը: Նրան պետք է պատժել ու ցրիվ տալ այս խաժամուժը, որ կրոնական ազատությունների անվան տակ արդեն ստահակությունն է հռչակել որպես փրկության ճանապարհ:



Էդիկ Անդրեասյան