Հերոսական քա՞յլ, թե՞ թատրոն

Ամենասոսկալին գիտե՞ք որն է, երբ անհատը պայքարում է, որպեսզի սեփական իշխանությունն ընդունի տարրական արդարության չափանիշները, իսկ նա չի ընդունում: Երբ սեփական երկրում մարդն իրեն կտրված է զգում հողից ու թույլ: Ամենասարսափելին այն է, երբ երկրում տիրում են ջունգլիների օրենքները, ու մարդն իրեն անպաշտպան է զգում: Կարծում եմ՝ այս զգացողությունն ունեցող մարդը միայն կարող է գնալ հուսահատ քայլի: Իսկ եթե այդ հուսահատ քայլին գնացողը ՊՆ փոխգնդապետ,  ՀՀ  ՊՆ մայրաքաղաքային գնդի («Ստալիչնի պոլկ») հրամանատարի տեղակալն է, ուրեմն իշխանություններին, հրաժարականից բացի, այլ ելք չի մնում: Եթե զինված ուժերի պատասխանատու աշխատողը կամեցել է նռնակով պայթեցնել այն օբյեկտը, որտեղ հաստավիզները ծեծելով մահ են պատճառել զինվորական հոսպիտալի ԼՈՌ բաժանմունքի ղեկավար, մայոր Վահե Ավետյանին, խեղել նրա ընկերներին, ուրեմն զինված ուժերում, մեղմ ասած, հուսահատական, բարոյալքված իրավիճակ է: «Հարսնաքարի» պայթեցման փորձը հենց սկզբից ինձ հավատ չներշնչեց: Սոցիալական ցանցերի ոգեւորությունը՝ ազգային հերոս կերտելու առումով, հուզեց ինձ. ժողովուրդն այս վիճակից դուրս գալու ուժ է որոնում:



Գրեցի. «Իսկ եթե մայորը գեներալ է ուզում դառնա՞լ»… Օգտատերերից մեկը գրեց. «Ճանաչում եմ Վարդանին: Մեր հարեւանն է՝ բոլորին հասնող, առաքինի»: Գուցե սխալվո՞ւմ եմ՝ մտածեցի: Զինված ուժերում ոչ միայն Վարդանն է աշխատում, այլ նաեւ իր ընտանիքը՝  հայրը, եղբայրը: Ամուր հիմք ունեն, վստահելի պետք է որ լինեն: Վարդանը չէր կարող կասկածի տակ դնել ողջ ընտանիքի կարիերան՝  «Հարսնաքարը» պայթեցնելով: Նա հուսահատված, բարոյալքված, իշխանություններից նեղացած լինելու հիմք չուներ, որովհետեւ ողջ ընտանիքին վստահված էր աշխատելու զինված ուժերում:



Բացառվում է այդ բնագավառում աշխատողի էմոցիոնալ, զգացմունքային լինելն ու տաք գլխով պահի տակ գործելը: «Հարսնաքարի» սահմռկեցուցիչ պատմությունը կարող էր նոկաուտի մեջ գտնվող ժողովրդին արթնացնել: Վտանգավոր էր. հարկավոր էր բնում հապճեպ խեղդել ընդվզումը: Ու կիրառվեց չհաջողված եւ հավաստիությամբ խիստ կասկածելի այդ «օպերացիան»: Վարդանը ժողովրդի աչքում կդառնար հերոս, իսկ ժողովրդի ուշադրությունը կշեղվեր բուն թեմայից: Փոխարենը ժողովուրդը կպահանջի հերոս ու ազգի վրեժխնդիր Վարդանի ազատ արձակումը: Կկազմակերպվեն երթեր, պիկետներ, երկրորդային դերերում կհայտնվեն եւ «Հարսնաքարը», եւ Ռուբեն Հայրապետյանը, եւ Վահե Ավետյանը…



Սերիալային Հայաստանում իրական կյանքն էլ վերածվել է սերիալի: Միայն թե իրական կյանքի սերիալներում էլ տրամաբանություն չկա, այլապես ինչո՞վ բացատրել, որ վրեժխնդրության ծարավ, նռնակներով զինված մայորը հարկ է համարել բացահայտելու, որ ցանկություն ունի պայթեցնելու «Հարսնաքարը»: Գուցե ավելի ճիշտ կլիներ մեղմորեն շշնջար. «Կներեք, սիրելի գործընկերներ, ձեռքերս բռնեք, որ չպայթեցնեմ»: Նման վտանգավոր քայլ ձեռնարկող մարդը, առավել եւս պաշտոնյան, կշտապեր րոպե առաջ իրագործել պլանը, այլ ոչ թե երեք ժամ կբանակցեր ոստիկանության հետ, վերջում էլ կհանձնվեր՝ իմանալով, որ դրանով վերջ է դրվելու եւ իր, եւ ընտանիքի կարիերային: Եթե այդքանը ճիշտ է, տրամաբանական հաջորդ քայլը պետք է լինի Վարդանի ընտանիքին զրկելը զինված ուժերում աշխատելուց…



Բայց Հայաստան աշխարհում հուսահատված, հուսալքված մեկի մտքով նման բան չանցա՞վ, մեկի «դուխը» չհերիքե՞ց՝ բարեկեցիկ կյանքով ապրող Վարդանի դո՞ւխը հերիքեց… Հանկարծ այնպես չստացվի, որ օլիգարխներից մեկն էլ, «Հարսնաքարի» սպանությունից ազդված, ինքնասպանություն գործի… Ժողովրդի փոխարեն մարտի է գնում օլիգարխիան ու… զինված ուժերը…



Հասմիկ ԲԱԲԱՋԱՆՅԱՆ