Աշտարակի ձորով «թուրքերն» են անցել

Եթե Հայաստանը շատ դեպքերում պարծենալով ասում են՝ «թանգարան բաց երկնքի տակ», ապա սխալված չենք լինի, եթե ասենք, որ Աշտարակ քաղաքն այդ թանգարանի ամենակարեւոր մասնիկներից է: Բազում եկեղեցիները, կոթողները, խաչքարերը հրապուրել են ու կհրապուրեն թե՛ մեզ, թե՛ դրսից եկած զբոսաշրջիկներին:



 



Անշուշտ կհիշենք՝ մի քանի տարի առաջ Հայաստանը վերին իշխանության մակարդակով հռչակվել էր զբոսաշրջության երկիր, ու պատեհ- անպատեհ  առիթներով թմբկահարվում էր զարգացող ու լուսավոր ապագա խոստացող զբոսաշրջությունը: Այն ջերմուկի ու պեռլիտի նման պետք է փող բերեր մեր երկրին: Արդյունքում, այն վայրերը, որտեղ կուզենար հայտնվել զբոսաշրջիկը, տառացիորեն անտերության են մատնված: Ահավասիկ, Աշտարակի ձորը հին կամրջի կողմից: Այս փոքր տարածքի վրա կան մի քանի անգնահատելի պատմամշակութային արժեքներ, որոնց ավտոմեքենայով մոտենալը գրեթե անհնարին է, որովհետեւ ճանապարհը նախորդ դարավերջից կարծես ռմբահարված լինի: Լավագույն դեպքում վարորդները համաձայնում են հասնել մինչեւ Կարմրավոր եկեղեցի, իսկ դրանից այն կողմ միմյանց հաջորդում են նախորդ դարասկզբին (1905թ.¤ կառուցված բաղնիքը, 17-րդ դարում կառուցված կամուրջը, հայտնի ջրաղացը, երեքհազարամյա մայր առուն, Սուրբ Սարգիս եկեղեցին, պատմական Դարաբավորը եւ այլն:



 



Ճանապարհի քայքայման հիմնական պատճառը երեքհազարամյա մայր առուն է, որը տեղ-տեղ վերանորոգման կարիք ունի, սակայն չի կարեւորվում թե՛ համապատասխան կառույցների, թե՛ Աշտարակի քաղաքապետարանի  եւ հատկապես եկող-գնացող քաղաքապետերի կողմից: Դե իսկ մարզպետն ու մարզպետարանն էլ զբաղված են միայն ընտրություններ կազմակերպելով, եւ Աշտարակն ու պատմական հուշարձանները նրանց ընդհանրապես չեն հետաքրքրում: Այս խնդրում մի հուսադրող փաստ կա միայն. սկսած 1990 թվականից՝ Աշտարակի բոլոր քաղաքապետերի թեկնածուների նախընտրական ծրագրի ամենակարեւոր դրույթը եղել է մայր առվի եւ ձորի ճանապարհի վերանորոգումը: Սակայն խոստումն ուժը կորցրել է, երբ քաղաքապետի թեկնածուն հասել է լուսավոր բարձունքին` աթոռին: Այդպես՝ մինչեւ հիմա:



 



Այստեղ ակամայից հարց է առաջանում. ի՞նչ տարբերություն խաչքարերը ջարդող վանդալների եւ հանցավոր անտարբերություն դրսեւորող քաղաքային իշխանության, եկող ու գնացող քաղաքապետերի միջեւ: Դրան զուգահեռ, Աշտարակի ձորն օր օրի լցվում է նոր ռեստորանահյուրանոցային համալիրներով, որոնց տերերը ոչ թե աշտարակցի են, այլ մայրաքաղաքում, պետական օղակներում տարբեր պաշտոններ զբաղեցնող, աշխատավարձով ապրող եւ ձեռի հետ էլ աշխատավարձից ետ գցելով՝ կառուցապատում են ձորը: Հետաքրքիր է, սրանք ի՞նչ վերաբերմունք են դրսեւորում քաղաքապետարանի գանձանակի նկատմամբ, եթե դրական, ապա  քաղաքապետարանը կարող է գոնե այդ միջոցներից հատկացում անել ձորի ճանապարհը կառուցապատելու համար: Վերջիվերջո զբոսաշրջության զարգացումը նպաստելու է քաղաքի զարգացմանը, որը տեսանելի եւ շոշափելի է անմիջապես, սակայն հանգամանքների բերումով առաջացել է չինովնիկության մի տեսակ, որ ներդրումների հետ հույսեր չի փայփայում, որովհետեւ աչքը միտված է պետական գանձանակին, չէ՞ որ դրանից գողություն անողներին չեն պատժում կամ հազվագյուտ են պատժում: Այս հոգեբանությունն է, որ Աշտարակը դարձրել է քաղաք, որտեղով թուրքերն են անցել:



 



Նորայր ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ