ՎԵՐՋԻՆ ՕՐԸ

Նրանք գալիս էին, ներարկումներ անում ու գնում շտապօգնության հին մեքենայով, որի դիմապակու վրա օձաձեւ ճաք կար, որ կիսում էր վարորդի մաքուր սափրված դեմքը: Եվ մենք մեր նախընտրած կիսադեմի համար գինու բաժակով ջուր էինք բերում եւ մեկ-մեկ էլ զրուցում խաղողի թարմա կապելու ու խցանումների ժամանակ մեքենան ավելի ճկուն վարելու հմտությունների մասին:

Երեք ամիս Դավոյի հայրը մեռնում էր: Հոր մահվանը նա սպասում էր այգուն նայող բազմոցին նստած: Դավոյի հոր մահվանը մենք նույնպես սպասում էինք, բայց երբեք մեր ընկերոջ սպասումից ոչ մի քայլ առաջ չընկնելով:

Ժամանակ էր անցնում, Դավոյի հայրը մեռնում էր, եւ շտապօգնության մեքենան օրվա մեջ մի քանի անգամ էր գալիս: Մեզ ասում էին, որ նրա հորն սկսել են մորֆին ներարկել: Եվ մորֆինն էր, որ խաղաղում էր նրա մարմինն ու մի քանի ժամ ընդհատում մարմնից պոկվող տառապանքի ձայնը:

Արեւագալից առաջ, երբ նրա հոր մարմինը քնում էր` տերեւների սոսավյունը, խոտը գրկած վճիտ ցողը, ծաղկած խնձորենիների բույրը, խոտի մեջ հատուկենտ խայտող մանր աստղածաղիկները մեզ հույս էին ներշնչում, որ ավարտը մոտ է, արթնությունն ուր որ է կպարտվի: Դավոն ոչինչ չէր անում, պարզապես նստած սպասում էր: Մենք նրա փոխարեն խոսում էինք, մեր հարցերին մենք պատասխանում, նրա համար բերված կեռասը, բանանն ու քաղցրավենիքը մենք էինք ուտում ու արդեն Դավոյի սպասման մեջ էինք նրա հոր մահվանն սպասում: Իսկ նա անսպառ էր թվում, ասես վաղուց մահացել էր, այն հեռավոր օրից, երբ առաջին անգամ լսեց հոր մարմնի ձայնը, դուրս եկավ ու նստեց այգուն նայող հալված սպունգով բազմոցին:

Գիշերը տան շուրջբոլորն սկսել էին կատուներ հավաքվել՝ ծորող, մշտատեւ մլավոցներով: Քշում էինք, բայց որոշ ժամանակ անց վերադառնում էին: Մթության մեջ ցանկապատի երկայնքով, ծառերի կատարներին, այգու մութ խորշերում կրակներ էին ցոլցլում, որոնք մի պահ մոտենում էին մեզ, համարյա դիպչում մեր շուրթերին: Մենք զգում էինք այդ կրակների հեւքը, մեր շուրթերը դողդողում էին երախային հյութերին հանդիպելու հավանականությունից: Ստիպված՝ քարերով ու ճյուղերով էինք վռնդում: Բարձր ձայներ արձակելով, անակնկալ գրոհում էինք, ցրիվ տալիս: Կատուները չէին հանձնվում, թեպետ հապաղելով, բայց անդրդվելիորեն վերադառնում էին իրենց տեղերը: Շուտով նրանց աչքերի փայլը նվազեց, մլավոցները համրացան: Կատուների ներկայությունն ավելի սրվեց:

Վերջին օրն էր, նրանք եկան ու մնացին: Վարորդն անջատեց մեքենայի շարժիչն ու խմելու ջուր չուզեց: Դավոն ելավ տեղից ու այլեւս չնստեց: Մենք մեր ձեռքերը դրեցինք նրա ուսերին: Տուն ներխուժած լռության մեջ ճայթեց կանանց լացը: Դավոյի հոր սենյակի պատուհանի բաց փեղկով, դանդաղորեն թռչող գորգի փափկալիքով կարմիր, փոքր ամպ դուրս ելավ:

- Հայրիկիդ հոգին, Դա՛վ,- բացականչեց տղերքից մեկը:

Մենք նայեցինք կարմիր, փոքր ամպին, որ այգու միջով առանց շտապելու լողաց առաջ՝ հպվելով ծառերի սաղարթներին, շոյելով տերեւները: Դավոն քայլեց հոր հոգու ետեւից:

Կարմիր, փոքր ամպը, ձգվելով ու հավաքվելով՝ սահեց, անցավ ցանկապատը: Տղան դուրս եկավ դռնով: Մենք շարժվեցինք նրանց ետեւից: Մթնշաղը երկինքը մոտեցրել էր փողոցին: Մի ծիծեռնակ կտրուկ հարվածներով խախտում էր փողոցի ու երկնքի սահմանագիծը, անհետանում էր, նորից հրավառվում: Մենք դադարեցրինք մեր քայլերն ու նայեցինք: Տղան ու հոր հոգին հասել էին փողոցի վերջնամաս: Նրանք ոչ հեռանում էին միմյանցից, ոչ մոտենում: Նրանց բաժանող տարածությունը միշտ նույնն էր:

Դավոն քայլում էր հոր հոգու ետեւից՝ ձեռքերը պիջակի գրպանները դրած:

Արամ ՊԱՉՅԱՆ