Աղբյուրի հրապարակման մասին դատական որոշումը հետ գցեց երկիրը մամուլի ազատության սանդղակում
«Լրագրողներ առանց սահմանների» միջազգային կազմակերպության հերթական զեկույցը աշխարհի 180 երկրներում մամուլի ազատության մասին հակասական մեկնությունների տեղիք է տալիս հայրենական մամուլում: Իշխանամետ ԶԼՄ-ներն այս տարվա իրավիճակը մեկնաբանում են լավատեսական շեշտադրմամբ: Ընդգծում են, որ տարածաշրջանում մամուլի ազատության ինդեքսով առաջատարը Հայաստանի Հանրապետությունն է, որն ըստ զեկույցի, 78-րդ տեղում է: Համեմատությունն արվում է Վրաստանի հետ, որը 84-րդ հորիզոնականում է, եւ 150-րդ հորիզոնականն զբաղեցնող Ադրբեջանի, որ մենք բազմակարծության, գրաքննության, օրենսդրական դաշտի, մի շարք այլ չափորոշիչների սանդղակով առաջ ենք ռուսներից, ղազախներից, տաջիկներից, ուզբեկներից, ղրղզներից, Ուկրաինայից, Բելառուսից: Անգամ այն հանգամանքը, որ անցյալ տարվա համեմատ 4 կետով ցած ենք, դրական տեսանկյունից է մեկնաբանվում, քանի որ անցյալ տարի էլ են այս երկրները, նաեւ Թուրքիան եւ Իրանը, մեզնից ցածր տեղ զբաղեցրել ազատության ինդեքսով: Մյուս կողմից, չի կարելի չնկատել, որ Իրանը, օրինակ, աղյուսակում նշված է սեւ գույնով, ինչը նշանակում է, որ այս երկրում «շատ վատ» իրավիճակ է: Սակայն իրավապաշտպանները, մամուլի վիճակով զբաղվող վերլուծաբանները միջազգային կազմակերպության պատրաստած զեկույցն օբյեկտիվ են համարում եւ գտնում են, որ այն վատ է բնորոշում հայաստանյան իրավիճակը:
«Ես համաձայն եմ զեկույցում գրանցված Հայաստանում մամուլի ազատության վիճակի մասին հետընթացին,- ասաց մեր հարցմանն ի պատասխան «Լրագրողներ հանուն մարդու իրավունքների» ՀԿ նախագահ, իրավապաշտպան եւ լրագրող Ժաննա Ալեքսանյանը:- Չմոռանանք, որ այս տարի արձանագրվել են 6 կամ 7 լրագրողի նկատմամբ բռնության դեպքեր, որոնցից եւ ոչ մեկով ոստիկանությունն արդյունավետ քննություն չի կատարել, ավելին՝ հարուցված քրեական գործերը փակվել են: Հատկանշական է, որ այդ դեպքերը գրանցվել են ոչ թե քաղաքական լարված իրավիճակում կամ ընտրական փուլում, ինչպես դա սովորաբար տեղի է ունենում: Կարծում եմ, որ մամուլի վիճակը Հայաստանում էլ ավելի կվատանա, եթե Հայաստանը հոկտեմբերի 10-ին ստորագրի Մաքսային միություն մտնելու պայմանագիրը: Մենք տեսնում ենք, թե ինչ է կատարվում ռուսաստանյան մամուլի հետ, կոնկրետ Ուկրաինայի դեպքերը Մոսկվան ներկայացնում է գլխիվայր շուռ տված, ուղղակի վերահսկողություն է սահմանված մամուլի նկատմամբ: Մեզ մոտ դա դեռ չկա: Մեզ հետ համեմատելու մյուս երկիրը Ադրբեջանն է, որտեղ լրագրողները դաժան ծեծի են ենթարկվում ու նետվում բանտախցեր: Այս ֆոնի վրա մամուլը Հայաստանում կարելի է ազատ համարել»: «Ինֆորմացիայի ազատության կենտրոնի» ղեկավար Շուշան Դոյդոյանը դեռեւս մի քանի ամիս առաջ կանխատեսում էր արել, որ «Լրագրողներ առանց սահմանների» կազմակերպության զեկույցում Հայաստանի ինդեքսն իջնելու է: «Այդպես էլ եղավ»,- գրել է վերլուծաբանն իր ՖԲ էջում, հիմնական պատճառը համարելով տեղեկատվության աղբյուրի բացահայտման վերաբերյալ վերջին դատական վեճը: «Հիմնական պատճառը լրատվության աղբյուրների գաղտնիության իրավունքի խախտումն է դատարանի որոշմամբ:
«Հրապարակ» եւ «Իլուր» պարբերականների դեմ դատական հայցի քննության արդյունքում դատարանը պարտավորեցրել է այս երկուսին բացահայտել լրագրության գաղտնի աղբյուրները: Սա խիստ բացասական նախադեպ է Հայաստանի համար»,- վստահ է Շուշանիկ Դոյդոյանը: Այս զեկույցը մեկ անգամ եւս փաստում է, թե ինչ խայտառակ են մեր երկրում ազատ մամուլի պայմանները: Նույնիսկ այնպիսի պետություններ, ինչպիսիք Հաիթին, Նիգերիան, Թայվանը, Բուրկինա Ֆասոն են, Հայաստանից շատ ավելի լավ վիճակում են: Անհավանական է, սակայն անգամ Հարավային Կորեայում, որը ճանաչված է որպես տոտալիտար, հակաժողովրդավարական երկիր, մամուլն ավելի ազատ է, քան Հայաստանում: Զեկույցում Հարավային Կորեան 57-րդ տեղում է եւ 21 կետով առաջ է Հայաստանից: Նույնիսկ ավտորիտար ռեժիմ ունեցող Տոգոն, Արեւելյան Թիմորը, Բենինը եւ Տանզանիան ավելի ազատ մամուլ ունեն:
Կարծիքներ