Մեդիախոհանոց-13

Մեր ընթերցողներից մի քանիսը «Հրապարակը» բնութագրելիս ասում էին՝ «կանացի թերթ է»։ Գուցե պատճառն այն է, որ գլխավոր խմբագիրը կին է, եւ լրագրողների մեծ մասն էլ իգական սեռի ներկայացուցիչներ են։ Բայց նրանցից մեկը մի առիթով նկատեց, որ մեր թերթը կարծես փոքր-ինչ ֆեմինիստական թեքում ունի՝ կանանց խնդիրներն ավելի կարեւորելու, կանանց դերակատարումն ավելի ընդգծելու, կին գործիչներին ավելի շատ ներկայացնելու առումով։ Իսկապես, մենք կին-գործիչների նկատմամբ մի տեսակ թուլություն ունենք՝ ավելի չեզոք ու խնայող ենք նրանց հանդեպ եւ ընտրությունների ժամանակ առաջադրված կին թեկնածուներին էլ ավելի շատ ենք աջակցում-ներկայացնում, քան տղամարդկանց։ Հնարավոր է՝ այստեղ դեր է խաղացել այն մոտեցումը, որ կանայք ավելի օգտակար են հասարակությանը, եւ մեր հասարակությունը կանգուն է հենց կանանց նվիրումի, աշխատասիրության, տոկունության շնորհիվ։ Բայց եթե կանանց մի մեծ խումբ իր ուսերին է կրում ընտանիքի ու հասարակության հոգսը, առաջ գնում տղամարդկանց հետ անհավասար մրցակցությունում դաժան պայքարի, իր համառ ջանքերի շնորհիվ, կանանց մի խումբ էլ կա, որն այս խմբի հակապատկերն է։ Սրանց մասին ռուսները լավ տերմին ունեն՝ «ամուսնու կին»։ Սրանք կյանքում որեւէ հաջողության չեն հասել որպես ինքնուրույն միավոր։ Երբեք տքնաջան չեն աշխատել, փող չեն վաստակել, բայց կանացի հոտառության ու ինտուիցիայի շնորհիվ ճիշտ ընտրություն են կատարել՝ ամուսնանալով այնպիսի տղամարդու հետ, որի շնորհիվ հայտնվել են հասարակության «ընտրյալների» թվում։ Սա էլ փոքր շնորհք չէ, ի դեպ, եթե այս կանայք ինչ-որ ժամանակ անց չեն համարում, որ ամուսնու հաջողություններն իրենց հաջողություններն են, ուստի շրջապատը պետք է գլուխ խոնարհի ոչ միայն իրենց պաշտոնյա կամ օլիգարխ ամուսնու առաջ, այլ նաեւ իրենց։

Մեկ էլ հանկարծ տեսնում ես, որ ամուսինն այնքան ազդեցություն չունի, այնպիսի «հարցեր» չի լուծում, այնքան հարգանք-պատիվ չի վայելում ու պահանջում շրջապատից, որքան կինը։ Ինչ-որ պահի այս կանայք այնքան են ակտիվանում, որ դառնում են հասարակական գործիչներ, հանրային դեմքեր։ Սկսում են մարդ ընդունել-ազատել, մարդկանց օգնել-օգնություն մերժել։ Շրջապատն սկսում է սրանց մեծարել երբեմն ավելի, քան նրանց կողակիցներին։ Թեեւ շատ հաճախ նրանք վնասում են իրենց ամուսիններին, հեղինակազրկում, նրանց դարձնում ծաղրի առարկա, կնոջ կրնկի տակ հայտնվածի իմիջ ձեւավորում, ով չի կարողանում կնոջ «գյամերը» քաշել։

Եվ «Հրապարակը», որ հայտնի է իր գենդերային համակրանքով առ կանայք, երբեմն ստիպված է լինում անդրադառնալ նաեւ այս կանանց։ Կարելի՞ է արդյոք գրել ՀՀ առաջին տիկնոջ՝ Ռիտա Սարգսյանի, Հովիկ Աբրահամյանի, Գալուստ Սահակյանի, Սեյրան Օհանյանի, Գագիկ Բեգլարյանի, Գագիկ Ծառուկյանի, Էդուարդ Շարմազանովի եւ մյուսների կանանց մասին։ Արդյոք այդ կանանց մասին գրելը «ընտանիք մտնե՞լ» է նշանակում, մարդկանց անձնական կյանքին միջամտություն։ Չէ՞ որ այդ կանայք նախարարներ ու վարչությունների պետեր են նշանակում-ազատում, բարեգործությամբ եմ զբաղվում, մշակութային միջոցառումներ են հովանավորում, Ֆեյսբուքում ստատուսներ գրում, հարցազրույցներ տալիս։ Այսինքն՝ տանը նստած, ճաշ եփող, երեխա դաստիարակող կանայք չեն, որոնց անդրադառնալը նշանակեր, թե «մտնել ենք ընտանիք»։ Սակայն անդրադառնալ նրանց՝ նշանակում է ոչ միայն հայտնվել նրանց ամուսինների թիրախում, այլեւ նրանց պես թշնամիներ ձեռք բերել։ Թշնամիներ, որոնք իրենց անձեռնմխելի են համարում եւ իրենց մասին յուրաքանչյուր հրապարակում դիտում են որպես դատարան դիմելու առիթ։

Հենց այսպես էլ ծնվել է մեր դատական վեճը Ռուզաննա Խաչատրյանի հետ։ Իսկ օրերս էլ «Հենարան» կայքի խմբագրության մասին մեր հրապարակումը զայրացրել է Շարմազանովի տիկնոջը՝ Լիլիթին։

Ա․ Օ.