«Հրապարակ». Արուսյակ Ալեքսանյանի կալանավորված 22-ամյա օգնականն ընկճված չէ

Առաջին ատյանի դատարանի դատավոր Արուսյակ Ալեքսանյանի 22-ամյա օգնական Թ․ Հ․-ին կալանավորելու վերաբերյալ դատավոր Դավիթ Արղամանյանի կայացրած որոշումը բողոքարկվել է, սակայն դեռ չի քննվել, նույնիսկ դեռ մակագրված էլ չէ որեւէ դատավորի։ Այս մասին մեզ ասաց Թ․ Հ․-ի պաշտպան Գարիկ Գալիկյանը։ Հիշեցնենք, որ օգնականը կալանավորվել է հոկտեմբերի 21-ին, նա մեղադրվում է դատավոր Արուսյակ Ալեքսանյանին պաշտոնեական լիազորություններն անցնելու եւ ակնհայտ անարդար դատական ակտ կայացնելու հարցում օժանդակելու մեջ։ Նա մեղադրանքը չի ընդունում։ Դատավոր Արուսյակ Ալեքսանյանը եւս կալանավորված է։ Գալիկյանին հարցրինք՝ այս ընթացքում շփումներ ունեցե՞լ է իր պաշտպանյալի հետ, հոգեբանական ի՞նչ վիճակում է՝ ամեն դեպքում, խոսքը 22-ամյա աղջկա մասին է։

«Շատ նորմալ, բացարձակ որեւէ ընկճվածություն չունի»,- պատասխանեց Գալիկյանը։ Պաշտպանին հարցրինք՝ նման մեղադրանք երբեւէ որեւէ մեկին առաջադրվե՞լ է, կա՞ նման դատական պրակտիկա։ «Ես իմ պրակտիկայի ընթացքում չեմ լսել»,- ասաց Գալիկյանը՝ նշելով, որ մեղադրանքն ու դրա հիմնավորվածությունն իր համար աբսուրդ են։

Պաշտպանի խոսքով՝ բարդ է կանխատեսելը, թե վերաքննիչ դատարանը կալանքի դեմ բերված բողոքի վերաբերյալ ինչ որոշում կկայացնի, սակայն կարծում է, որ ցանկացած պարագայում ինչ որոշում էլ կայացվի, գոնե պատճառաբանված կլինի։ Դատարանը Թ․Հ․-ին կալանավորելու հիմք է համարել այն, որ նա, ենթադրաբար, կարող էր նախաքննության ընթացքին խոչընդոտել։ Գալիկյանին հարցրինք․ դատարանն ինչպե՞ս է պարզաբանել՝ 22-ամյա աղջիկը, ով ընդամենը դատավորի օգնական է աշխատել, ինչպե՞ս կարող է խոչընդոտել նախաքննության ընթացքին։ «Չգիտեմ, չեմ կարող ասել։ Հենց դրա համար էլ ասացի, որ իմ պատկերացումներով, իմ դիտարկումներով, այդ դատական ակտն աբսուրդ է»,- պատասխանեց Գալիկյանը։

Անդրադառնալով այն կարծիքներին, որ Թ․ Հ․-ին կալանավորելու միակ նպատակը նրա վրա ճնշում գործադրելն ու Արուսյակ Ալեքսանյանի դեմ ցուցմունք կորզելն է, Գալիկյանն ասաց․ «Ես նման մեկնաբանություն չեմ անի, որովհետեւ դա իրավական կատեգորիա չէ, բայց նաեւ, որպես այդպիսին, բացառել իրավունք չունեմ»։ Պաշտպանը հայտնեց, որ Թ․ Հ․-ն այս ընթացքում ցուցմունք չի տվել․ «Նրան ձերբակալել են, մեղադրանք են առաջադրել, անձը, օգտվելով իր դատավարական կարգավիճակից, հրաժարվել է ցուցմունք տալ եւ որեւէ հարցի պատասխանել»։

Թ․ Հ․-ի կալանավորումից հետո շատ իրավաբաններ նշեցին, որ նախկինում չգրված օրենք է եղել, որ, օրինակ, մի ընտանիքից 2 հոգու դատավորները չեն կալանավորել, այլ միայն մեկին, կալանք տալուց առաջ հաշվի են առել մեղադրյալի տարիքը, սեռը եւ այլն։ Անդրադառնալով այս հարցին՝ Գալիկյանն ասաց․ «Գիտեք՝ միշտ հաշվի են առել ցանկացած պարագայում, եթե մեղադրյալները եղել են մի քանի հոգի, արդյոք այդ մեղադրյալները մեկ ընտանիքի անդա՞մ են, թե՞ ոչ։ Միշտ, ցանկացած պարագայում կալանքը կիրառելիս հաշվի են առնում անձի տարիքը, սեռը՝ զուտ չգրված տարբերակով։ Այս պարագայում դատավոր Արղամանյանը ոչինչ հաշվի չառավ։ Ամեն դեպքում, եթե զուտ իրավական տեսանկյունից մենք նայենք, որ եթե անձը արարք է կատարել, ապա ինչ կապ ունի, օրենսդիրը նախատեսում է, ապա պետք է իր նկատմամբ խափանման միջոց կալանք ընտրվեր։ Ցանկացած պարագայում տվյալ որոշումը պետք է լիներ պատճառաբանված եւ հիմնավոր, բայց իրենց որոշման մեջ ես որեւէ հիմնավորում չեմ տեսնում։ Երբ գա ժամանակը, եւ ես իրավունք ունենամ «դատարանի որոշումը հրապարակելու», այսինքն՝ որոշումից խոսելու կամ այդ որոշմանը հղումներ կատարելու, գուցե ավելի մանրամասն ներկայացնեմ որոշման դրվագներ, հանգամանքներ, որոնք դատարանը մատնանշել է, եւ այդ ամենը մատնանշելու պարագայում նրա նկատմամբ խափանման միջոցը կալանավորումը չպիտի լիներ»։

Թ․ Հ․-ն, որպես Արուսյակ Ալեքսանյանի օգնական, առաջին ատյանի դատարանի Աջափնյակ 1 նստավայրում աշխատանքի է անցել անցած տարի՝ 2021 թվականի դեկտեմբերից։ Գալիկյանին հարցրինք՝ ողջամտորեն ինչպե՞ս կարող էր Թ․ Հ․-ն աջակցել կամ չաջակցել ապօրինի ակտի կայացմանը։ «Հայեցողական պաշտոն ունեցող անձը բացառապես դատարանի կարգադրություններն է կատարում, այսինքն՝ նրան մեղադրանք են առաջադրում ապօրինի դատական ակտ կայացնելուն օժանդակելու մեջ, բայց նա դատական ակտ չի կայացնում, նա մաքսիմում կարող է դատական ակտի նախագիծը կազմել, որը նրա բացառիկ պարտականությունն է, եւ այսօր մարդուն մեղադրանք են առաջադրում փաստացի իր պարտականությունները կատարելու համար։ Օգնականը չի կարող իմանալ՝ այդ ակտն ապօրինի՞ է, թե՞ ոչ, նա ապօրինի ակտ կայացնողը չէ, նա, առավելագույնը, միայն կարող է դատական ակտի նախագիծը կազմել, այսինքն՝ ներածական մասը, նախապատմությունը եւ այլն, բայց դատական ակտ կայացնողը դատավորն է։ Իսկ թե ինչ ձեւով է օգնականն օժանդակել այդ ակտը կայացնելուն, ինձ համար անհասկանալի է։ Դրա համար եմ ասում, որ վերաքննիչ դատարանն ինչ որոշում էլ կայացնի՝ թե՛ բավարարի, թե՛ մերժի մեր բողոքը, հուսանք, որ գոնե պատճառաբանված կլինի»,- ասաց Գալիկյանը։