Սեփականության վերաբաշխո՞ւմ, թե՞ հանրային սեփականության վերադարձ

Պետգույքի կառավարման կոմիտեի նախագահ Նարեկ Բաբայանն օրերս խոսեց Մանվել Գրիգորյանին պատկանող Ակնալճի հսկայական սեփականության եւ մաքսայինի նախկին ղեկավար Արմեն Ավետիսյանին պատկանող «Գոլդեն փելես» հյուրանոցի ճակատագրի մասին։ Երկուսն էլ համաձայնել են իրենց պատկանող սեփականությունը նվիրաբերել պետությանը։

Մանվել Գրիգորյանը՝ հիմա առողջական ծանր վիճակում, գտնվում է բանտում, իսկ Ավետիսյանն ազատության մեջ է՝ եվրոպաներում։ Ակնալճի մասով Բաբայանն ասաց, որ իրենք նամակ են գրել դատախազին, եւ եթե որեւէ առարկություն չլինի դատախազության կողմից, գործընթացին արագ ընթացք կտրվի։ Իսկ տարածքը պետությանը հանձնվելուց հետո ի՞նչ է լինելու դրա հետ, Բաբայանն ասաց․ «Պետք է քննարկվի։ Ես էլի եմ ասել, որ էնտեղ շատ տարբեր բնույթի գույքեր են՝ տարբեր ֆունկցիոնալ նշանակության, եւ ամենաօպտիմալը, ըստ իս, ֆունկցիաներով մասնատելն ու ըստ ֆունկցիաների վաճառելն է։

Օրինակ՝ կա հյուրանոց, կան նաեւ պտղատու այգիներ, կա ձիարշավարան կամ ձիաբուծարան, եւ կան ուղղակի դաշտեր, որտեղ բույսեր են աճեցնում եւ կենդանիներ են պահում»։ Մեր դիտարկմանը, թե արդյոք սեփականության վերաբաշխման նման չէ՞ սա, եթե աճուրդի հանեն այդ տարածքները, եւ այն ձեռք բերի նոր կամ հին իշխանությունից որեւէ մեկը, Բաբայանն ասաց․ «Նոր իշխանությունից ես բացառում եմ, որովհետեւ իշխանության ներկայացուցիչները պետական պաշտոնյաներ են եւ ոչ թե բիզնեսմեններ։

Իսկ եթե իմ հորեղբոր տղան զբաղվում է ինչ-որ բիզնեսով, դա որեւէ նշանակություն չունի, եւ եթե աճուրդով կհաղթի ինչ-որ մեկը, դա չի նշանակում, թե փոխկապակցվածությունն է դեր խաղացել»։ Ապա ավելացրեց, որ դա ոչ թե սեփականության վերաբաշխման երեւույթ կարող է դիտվել, այլ հանրային սեփականության վերադարձ։ Ինչ վերաբերում է Ծաղկաձորի «Գոլդեն փելեսին», ապա Բաբայանն ասաց՝ իրականությանը չեն համապատասխանում մամուլի այն տեղեկությունները, թե հյուրանոցը վերածվում է աղբանոցի։ «Հյուրանոցը դեռեւս պատկանում է Ավետիսյանների ընտանիքին, եւ արդեն իսկ մենք շրջանառում ենք կառավարության որոշման նախագիծը, որով գույքը պետք է ընդունվի նվեր», սակայն հյուրանոցը չի գործում։ Ըստ էության՝ պետությունը խնդիր ունի այս գույքերի իրացման հետ եւ եթե չկարողանա այնպես անել, որ դրանք ինչպես հարկն է շահագործվեն, իսկապես կվերածվեն աղբանոցի։

- Պարոն Բաբայան, կբացատրե՞ք, թե ինչպես է ստացվում, որ Հայաստանում ինչ-որ մարդիկ պետությանը նման խոշոր գույք են նվիրում։

- Դեռեւս չեն նվիրել։

- Բայց ցանկություն են հայտնել նվիրելու։

- Ի՞նչն է էդտեղ անհասկանալի, ուզում եմ հասկանալ։

- Հանուն ինչի՞ են նվիրում, ո՞ւմ սիրուն աչքերի համար, ինչի՞ դիմաց։

- Բայց ինչո՞ւ չեք նվիրողին հարցնում։

- Նվեր ընդունողը Դուք եք՝ որպես համապատասխան կառույցի ղեկավար, դրա համար Ձեզ եմ հարցնում։

- Ես՝ ինքս, Ավետիսյանների ընտանիքի ներկայացուցիչների հետ չեմ հանդիպել երբեք, Մանվել Գրիգորյանի ընտանիքի անդամների հետ չեմ հանդիպել երբեք։

- Հասկանալի է, բայց Ձեզ մոտ հարց չի՞ առաջանում, թե ինչու են նվիրում։

- Ես կարող եմ ենթադրել, բայց էդ ենթադրություններն անում են եւ կարող են անել բոլորը։ Կարծում եմ՝ էդտեղ որեւէ այլ ենթադրության վարկած չկա, բոլորի համար ակնհայտ է էդ վարկածը, որ մարդիկ գտնում են, որ իրենց ապօրինի ձեռք բերածը ճիշտ կլինի, որ հետ վերադարձնեն եւ անեն դա նվիրատվությամբ։

- Որտե՞ղ է ամրագրված, որ այդ գույքն ապօրինի է ձեռք բերվել, դատարանի վճի՞ռ կա արդեն։

- Ոչ։

- Իսկ ինչպե՞ս որոշեցիք, որ դրանք ապօրինի են ձեռք բերվել։

- Ես ասում եմ, որ դա կարող է լինել այն վարկածը, ենթադրությունը, որ կարող են ունենալ քաղաքացիները։ Դուք կարող եք առաջ քաշել այլ վարկած եւ պնդել Ձեր վարկածները։

- Պարզապես տպավորություն է, որ դա լրիվ այլ գործարքի արդյունքում է տեղի ունեցել, օրինակ՝ կանչել սպառնացել են, շանտաժ են արել կամ առաջարկել, որ նվիրաբերեն իրենց պատկանող գույքը պետությանը, որի դիմաց տվյալ անձի վրայից կհանեն հարուցված քրեական գործը։ Ահա իմ վարկածը։

- Ես բացառում եմ նման վարկածը։

- Այդ դեպքում ինչո՞ւ են նվիրում, նախկինում նման բան չի եղել․․․

- Նախկինում հեղափոխություն էլ չի եղել, նախկինում բյուջեի 62 մլրդ գերակատարում էլ չի եղել, նախկինում շատ-շատ ուրիշ բան էլ չի եղել, եւ Դուք, չգիտեմ ինչու, անընդհատ նախկինի հետ եք համեմատում։

- Չեմ համեմատում, ուղղակի ուզում եմ ասել, որ նախկինում մարդիկ անգամ եթե գույքն ապօրինի ճանապարհով էին ձեռք բերել, այն ատամներով պահում էին, հիմա ինչպե՞ս եղավ, որ այսպես հեշտությամբ նվիրաբերում են պետությանը։

- Ինձ թվում է՝ Դուք հեղափոխության բնույթի, նոր իշխանության եւ կառավարության անդամների ոճը եւ արժեքներն ուղղակի չեք կարողանում ընկալել։

- Ես շատ լավ ընկալում եմ, այլ հարց է, թե արդյոք կառավարությունն իրավական պրոցեսներն ընկալո՞ւմ է, որ իրավական առումով անխոցելի լինի նաեւ նման գույքի վերադարձման գործընթացը։

- Իմ մասով չէ էդ հարցը։

- Դատելով առկա իրավիճակից, որ «Գոլդեն փելեսը» չի աշխատում, մյուսների հետ կապված՝ անորոշ վիճակ է, այնպիսի տպավորություն է, թե կառավարությունը խնդիր ունի տվյալ գույքերի լիարժեք իրացման հետ կապված։ Կա՞ նման խնդիր։

- Իրացման հետ կապված խնդիրը կարող է լինել միայն էն դեպքում, երբ արդեն մեր տիրապետության տակ լինի։ Մենք չենք կարող Ձեր գույքը, Ավետիսյանի գույքը կամ ուրիշ մեկի գույքն իրացնել, քանի դեռ մերը չէ։

- Ի՞նչ է լինելու Ավետիսյանի գույքի հետ, երբ այն նվիրաբերվի կառավարությանը, հանվելու է աճուրդի՞։

- Բոլոր հնարավոր տարբերակները՝ հնարավոր է վարձով տրվեն, մասնավորին վաճառվեն, հավատարմագրային կառավարման հանձնվեն․․․ հիմա կառավարության որոշման նախագիծ կա, որը շրջանառվում է եւ համապատասխան ընթացքից հետո կմտնի կառավարության նիստի օրակարգ։