Վենետիկի հանձնաժողովը ՀՀ ժողովրդի և լեգիտիմ իշխանության վրա հրամայական մանդատ չունի
Հարցազրույց «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Ուլիխանյանի հետ
- Պարոն Ուլիխանյան, իշխանությունը հանրաքվեն չեղարկելու հստակ որոշում ունի՞, օրերս առաջին ընթերցմամբ ընդունեցիք չեղարկելու նախագիծը, բայց նաեւ Սահմանադրական դատարանի հարցն ԱԺ-ում լուծելու մեխանիզմների փաթեթ եք ուղարկել Վենետիկի հանձնաժողով: Այսինքն՝ անկախ Վենետիկի պատասխանից, հանրաքվեն չեղարկվելո՞ւ է, թե՞ սպասելու եք պատասխանին՝ նոր որոշեք ձեր անելիքը:
- Պետք չէ մեկը մյուսի հետ կապել: Հանրաքվեի որոշումը չեղարկելու նախագիծը զուտ տրամաբանությունից է բխում, որ ԱԺ-ն, ինչպեսեւ ցանկացած մարմին, որը կայացնում է որոշումներ, պետք է ունենա նաեւ հնարավորություն՝ իր իսկ կայացրած որոշումները չեղարկելու: Այս պահին օրենսդրությունը նման հնարավորություն չի տալիս:
Բայց նաեւ հստակ արգելքներ էլ չի նախատեսում, որպեսզի այն կառույցը, որն ընդունել է նման որոշում, հնարավորություն չունենա այդ որոշումը չեղարկել: Նախկինում կարգավորված չի եղել, որովհետեւ դրա անհրաժեշտությունը չի եղել: Այն բարդ հանգամանքները, որ կարող են վրա հասնել այս պայմաններում հանրաքվե իրականացնելու պատճառով, ակնհայտ են, հետեւաբար, մենք չենք կարող բնակչությանն այդպիսի մեծ ռիսկի ենթարկել՝ որեւէ, թեկուզ շատ մեծ, խնդիր լուծելու համար:
- Այսինքն, այլեւս չեք սպասելու Վենետիկի եզրակացությանը եւ, անկախ ամեն ինչից, չեղարկելու եք հանրաքվեի որոշումը:
- Վենետիկին ուղարկված հարցերն այլ նյութ են իրենց մեջ պարունակում, երբ որ դրանց պատասխանը կստանանք, կմեկնաբանենք՝ ըստ անհրաժեշտության: Քանի դեռ չկա այդ եզրակացությունը, զերծ կմնամ հստակ մեկնաբանելուց:
- Հիմա հանրաքվեի որոշումը չեղարկելո՞ւ եք, թե՞ սպասելու եք տեսնեք՝ ինչ են պատասխանում Վենետիկից:
- Հանրաքվեն չեղարկելու որոշումը, այո, պայմանավորված է կոնկրետ կորոնավիրուսով, անհրաժեշտաբար է եկել ոչ թե չեղարկելու հարցը, այլ հաշվի առնել իրողությունները, որ հնարավոր չէ հանրաքվե իրականացնել:
- Եթե Վենետիկից չստանաք ձեզ համար ցանկալի պատասխանը, ի՞նչ է անելու իշխանությունը, ՍԴ-ի հարցն էլի մնալու է օդում կախվա՞ծ:
- ՍԴ-ի հարցը որեւէ կերպ չի կարող մնալ օդում կախված, ես գիտեմ, որ կան ուժեր, որոնք պատրաստ են այդպես թողնել, այսինքն՝ արձանագրել, որ կա խնդիր, բայց որեւէ քայլ չիրականացնել խնդիրը լուծելու համար: Ոչ իշխանական ուժերը գուցե ունեն նման հնարավորություն, բայց իշխող ուժը հենց նրանով է իշխանություն, որ իր առջեւ դրված, ժողովրդի շահերից բխող խնդիրների լուծման համար իրականացնում է կոնկրետ քայլեր՝ լուծումներ գտնելու ուղղությամբ:
- Բոլոր դեպքերում՝ ընդունենք, որ Վենետիկի հանձնաժողովը հավանության չի արժանացնում ուղարկված փաթեթը, ի՞նչ է լինելու այդ պարագայում:
- Վենետիկի հանձնաժողովը Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդի եւ լեգիտիմ իշխանության վրա հրամայական մանդատ չունի, նրա կարծիքները խորհրդատվական են, գործընկերային, եւ մենք՝ ՀՀ իշխանությունները, ընդհանրապես արտաքին աշխարհից եկած զեկույցները, տվյալներն ընդունում ենք ի գիտություն, ոչ թե դրանք համարում ենք հանձնարարականներ: Դիմել ենք, որպեսզի հասկանանք նրանց կարծիքը, բայց դա չի նշանակում, որ կաշկանդված ենք լինելու այդ կարծիքով: Որովհետեւ այդ կարծիքով կարող են հնչել կարծիքներ, որոնք ավելի լավը կդարձնեն մեր նպատակադրումները: Մենք ընդամենը գործընկերային հարաբերություններից ելնելով ենք դիմել Վենետիկի հանձնաժողովին:
- Հանրաքվեի մասին որոշումն ընդունելիս գործընկե՞ր չէիք այս կառույցին, որ չուղարկեցիք՝ Վենետիկի խորհրդատվական կարծիքը ստանալու համար: Թե՞ նախագիծն այնքան հակասահմանադրական էր, որ իմաստ չուներ:
- Ոչ, այն ժամանակ էլ էր գործընկեր, գիտեք՝ Հայաստանում օրական մի քանի կարեւորագույն որոշումներ ենք ընդունում եւ գնահատում ենք՝ որ որոշումներն է պետք ճշտել մեր գործընկերներից, եւ որոնց դեպքում է, որ չկա անհրաժեշտություն: Շեշտում եմ՝ ՀՀ-ն որեւէ պարտավորություն չունի, մեր գործընկերային հարաբերությունները դրսեւորում ենք տարբեր հարցերի շուրջ:
- Ե՞րբ կստանաք Վենետիկի կարծիքը, եւ ՍԴ-ի հարցն ԱԺ-ում լուծելու ի՞նչ փաթեթի մասին է խոսքը, մասնագետներն ասում են՝ խորհրդարանը նման լիազորություն չունի:
- Տեղեկություն չունեմ, թե երբ է պատասխանը լինելու, բայց մենք խնդիրը լուծելու համար գործուն քայլեր անելու ենք: Մեկ անգամ էլ եւ հատուկ ուզում եմ շեշտել, թե որն է խնդիրը, որպեսզի տարընկալումների տեղիք չտա: Այսօրվա գործող Սահմանադրության մեջ նկարագրված է ՍԴ, որը չի համապատասխանում ներկայիս ՍԴ-ին: Մենք ՍԴ հարցը լուծելու հետ կապված՝ որոշակի հարցեր ենք ուղղել Վենետիկի հանձնաժողովին, եւ այդ հարցերի ծավալից կախված՝ գուցե փոփոխության կենթարկվի, թե մենք ինչքանով կունենանք հանրաքվեի միջոցով ստացվելիք արդյունքին մոտ արդյունք, կամ ինչքանով կտարբերվի: Հանրաքվեի արդյունքում մենք այլ հետեւանք էինք ունենալու, եւ կախված նրանից, թե հետագայում ինչ քայլեր կիրականացնեինք, այդ հետեւանքը, ստացվելիք արդյունքը կարող է որոշակի տարբերվել:
- Հանրաքվեի արդյունքում լուծվելու էր 7 դատավորի ազատելու հարցը, իսկ ձեր ասած տարբերակով, համաձայն որի, ՍԴ անդամները 12 տարուց ավելի չեն կարող պաշտոնավարել, նախագահն էլ՝ մեկ անգամ՝ 6 տարով, ընդամենը 2 դատավոր են հրաժեշտ տալու իրենց պաշտոններին․ այդ երկուսն են 12 տարվա դատավորներ:
- Մենք հանրաքվեի արդյունքում ո՛չ 7 դատավորի հարց էինք լուծում, ո՛չ 1, մենք լուծում ենք ՍԴ-ի հարցը, բերում ենք, մեր գործող Սահմանադրությանը համապատասխանեցնում այսօրվա՝ գործող Սահմանադրությանը չհամապատասխանող ՍԴ-ն եւ մենք դրան հասնելու ենք այլ քայլերով:
- Ինչպե՞ս եք հասնելու, եթե օրենքները վատթարացնող կամ հետադարձ ուժ չեն կարող ունենալ, օրինակ, Հրայր Թովմասյանը ՍԴ նախագահ է, եւ կարծես հնարավոր չի լինելու նրան զրկել այդ պաշտոնից:
- Այդ հարցերին կպատասխանենք ավելի ուշ եւ՝ մասնագետների միջոցով:
Կարծիքներ