Ադի Ալյեն․ Մոռացված անձրեւանոցներ
Մենք ճիշտ տեղում
հանդիպում ենք սխալ մարդկանց
ու հանդգնում ենք նրանց սիրել:
Մենք թողնում ենք մարմինները մեր
օտար վերարկուներում,
գրկախառնվում ենք սխալ հասցեներում,
ու առաջին համբույրը խցկում ենք՝
ճակատագրով չսահմանված շուրթերի մեջ:
Ու երկուսուկես րոպեանոց երգերի մեջ
տեղավորում ենք հավիտենական
հիշողություններ:
Մենք փնտրում ենք տաքուկ գրպաններ՝
հարմար մեր մատներին,
ամբոխի մեջ թաքնված
գրպանահատների նման:
Շարունակ շշնջում ենք.
«միայն թե մահը չբաժանի»,
հետո բաժանվում ենք՝ ողջ մնալով,
բաժանվում ենք՝ պատճառաբանելով,
որ այն, ինչ գտել էինք,
ամենեւին էլ սերը չէր:
Ի՞նչ ես դու զգում, Տե՛ր,
երբ աղոթքներում խնդրում ենք Քեզ,
որ մեզ սիրեն նրանք,
որոնք մեր ճանապարհին
պիտի անգամ անցորդ չլինեին:
***
Ճակատագրերը տարբեր են, մայրի՛կ:
Ճերմակ թռչունը, որ բույն է դրել իմ պատշգամբում,
որ խոստացել է չթողնել ինձ,
ամեն առավոտ բացում է թեւերը
ու երկինք պարզում փետուրե պարանոցը:
Բայց գետնին գցած հացի փշրանքի բույրը
ինչ-որ կախարդանքով
միշտ հետ է պահում նրան:
Ու թեւերը նրա փակվում են
ծանր վարագույրի պես,
ու հայացքը նրա սոսնձվում է հեռվին:
Ամեն անգամ, երբ որոշում եմ գնալ,
հացի բույրի պես սերը գալիս,
փաթաթվում է թույլ պարանոցիս:
Ու հիմա, արցունքները գրպանումս,
գրում եմ քեզ, մայրի՛կ,
որ ճակատագրերը տարբեր են,
որ պատշգամբի ճերմակ թռչունին
փշրանք չեն տվել արդեն երեք օր,
իսկ նա, միեւնույն է,
իսկ նա, այդպես էլ,
չի հեռանում...
***
Արեւածագի առաջին շողը մտավ սենյակ,
մութը վեր կացավ ու հետը տարավ
ամենասիրած իմ ստվերը:
Գիշերվա աղոթքը սոսնձվել է շուրթերիս:
Մարմինս արթուն է,
հոգիս դեռ գամված է անկողնուն:
Բարձս գրկել է երազներս
ու բաց չի թողնում,
այնպես քնքշորեն, ասես իրենով
երբեք լաց չեն խեղդել:
Ես քեզ կարոտել եմ...
Ու դժվար է, անտանելի դժվար է
ամեն օր փոխել մարմնի աստառը,
որ մատներդ հիշելու ոչ մի պատճառ չգտնվի:
Թիկունքովս շրջում է մենակության դողը:
Ես կուչ եմ եկել այնքան, որ տեղավորվեմ
Առաջին պատահած փրկության մեջ:
Երդիկը ծխում է...
Արդեն երկրորդ տուփը:
Եվ օդում ճմռվում է համբերանքը ունայն:
Դու խոստացել էիր, որ կգաս աշնանը:
Այսօր առաջին օրն է ձմռան...
***
Գիշերվա մի ժամ կա,
երբ մութն արդեն ուժասպառ է,
իսկ լուսաբացը շատ է ուշանում:
Երբ խելոքների զարթուցիչը զանգում է,
իսկ խենթերինը՝ նոր է լարվում:
Երբ բարձի երեսը դառնում է թաշկինակ,
երբ մահճակալի տակ հրեշները ձանձրանում են:
Գիշերվա մի ժամ կա,
երբ սիրեցյալի տան պատուհանից
դուրս են գալիս ավելի հարբած, քան գինետնից:
Երբ թացը չորից տարբերում է միայն
լվացքի հետ խաղացող քամին:
Երբ հարբեցողը, պառկած այգու նստարանին,
փորձում է սթափության բանաձեւը հիշել,
որի պատասխանը գիտի միայն
իր գրպանի շիշը:
Գիշերվա մի ժամ կա,
երբ լսափողից այն կողմ հնչած բառերը
թեեւ ճիշտ, բայց ստից էլ քաղցր են:
Երբ աղոթքները բարձր են վանքերի գմբեթներից:
Երբ փողոցն ավլող տիկինը
ջնջում է մայթերից՝
այդպես էլ չհանդիպած մեր ոտնահետքերը:
Երբ իսկական սերերը վերջնականապես
խորտակվում են կամ խոստովանվում:
Գիշերվա մի ժամ կա,
երբ արդեն ուժասպառ եմ,
իսկ լուսաբացը շատ է ուշանում...
***
Չի հեռացել,
պարզապես գրկախառնության արձակուրդ է,
ու միայնակ մարմնի պտույտ է`
սառը վերմակի տակ:
Չի հեռացել,
պարզապես լքված
մատների փառատոն է,
արցունքների մարաթոն է,
վերջնագիծը՝ այտերիս տակ:
Չի հեռացել...
***
Նայում եմ աչքերին իմ արտացոլանքի:
Նա լաց է լինում, իսկ ես սփոփանքի
բառեր չեմ գտնում:
Այսպես են երեւի օտարանում
մարմինն ու հոգին՝
քրտինքից խոնավ սառը մահճում,
մահվան ճշգրիտ օրացուցային պահին:
Հայելու հակառակ կողմի կինը
անփամփուշտ զենքի նման
վայր է գցել կոպերը
ու հիշում է մեկին,
այնպես, ասես պարտվել է...
Հետո հոգոց է հանում,
ու գոլորշանում է
մեզ բաժանող բարակ ապակին:
Նա համակերպվել է, որ ես այսօր լուռ եմ,
ու չեմ բողոքում իմ մատնիչ մաշկից,
որը գրեթե ամեն օր պատմում է
իրենից մի քանի շերտ ներքեւ ապրող՝
իմ անկարգ օրգանների մասին:
Ուժերի մասին, որ ինձ արդեն լքում են:
Անքնության մասին,
որ գնալով լերդանում է:
Մենք լռում ենք տաղտկալի ու երկար:
Նրա լեզվից քիչ է մնում դուրս պրծնի,
որ իմ շապիկին կեղտաբիծ կա,
որ վարսերս հարդարված չեն,
որ ես պարզապես անուղղելի ծույլ եմ,
երբ հարցը վերաբերում է երջանկանալուն՝
միայն այն մտքից, որ գոյություն ունեմ:
Որ գեղեցիկ եմ տասնյակ կանանցից,
եւ հազարավոր կանանցից անտաղանդ:
Եվ որ կծածկվի մի օր
սպիտակ սավանով
մեր արանքի այս բարակ ապակին,
որ չգտնենք իրար, ու, իբր, չվախենանք:
Նայում եմ աչքերին իմ արտացոլանքի
ու լաց եմ լինում,
իսկ նա սփոփանքի բառեր չի գտնում:
«Մշակութային Հրապարակ» ամսաթերթ
Կարծիքներ