Ես կառուցողական ընդդիմադիր չեմ տեսել այս տարիներին

Ես կառուցողական ընդդիմադիր չեմ տեսել այս տարիներին

ԱԺ-ում 18 հոգանոց խմբակցություն ունեցող «Լուսավոր Հայաստան» կուսակցությունում դեռ քննարկում չի եղել՝ ովքեր են լինելու իրենց խմբակցության ղեկավարը, քարտուղարը։ Ենթադրելի՞ է, որ հենց կուսակցության առաջնորդ Էդմոն Մարուքյանը կլինի, ԼՀԿ նորընտիր պատգամավոր Անի Սամսոնյանը դժվարացավ ասել՝ նշելով, որ Մարուքյանը կվերադառնա Փարիզից, մանդատներն էլ կստանան, նոր կորոշեն։ Դեռ չեն որոշել նաեւ հանձնաժողովների հարցը, թե քանի հանձնաժողով է իրենց բաժին հասնելու, ով է ղեկավարելու եւ այլն։

- Ընտրություններից ձեր ակնկալիքներն արդարացվա՞ծ են, թե՞ ինչ-որ խախտումներ են եղել, եւ ավելին էիք սպասում ձայների առումով։

- Ընտրախախտումներ մեծ հաշվով չեն եղել, եղել են շատ մանր ընտրախախտումներ, որոնք մենք վերագրում ենք իներցիային եւ մենք գիտենք, որ միանգամից ընտրական ինստիտուտի բարեփոխման հույս չէինք կարող ունենալ։ Մարդկանց պետք է սովորեցնել, որ նրանք աստիճանաբար գնահատեն իրենց քվեն։ Եվ այս առումով նոր իշխանությունը շատ անելիք ունի թե՛ Ընտրական օրենսգրքի փոփոխությունների, թե՛ ընտրական ինստիտուտի նկատմամբ վստահության բարձրացման առումով։

- Այս օրերին շատ է քննարկվում, թե «Լուսավոր Հայաստանն» ինչպես է կարողանալու հուժկու ընդդիմություն լինել Փաշինյանի իշխանությանը։ Օրինակ՝ «Իմ քայլից» ընտրված պատգամավոր Թագուհի Թովմասյանն ասում է, որ իրենք դաժան քննադատության պակաս չեն զգալու։ Դուք կլինե՞ք այդ դաժան քննադատողների մեջ։

- Մենք «Ելք» դաշինքի երեք կուսակցություններով հուժկու ընդդիմություն ենք եղել միմյանց նկատմամբ, դաշինքի շրջանակներում՝ առանց որեւէ կաշկանդվածության, եւ դա բերել է լավագույն լուծումների, իսկ հիմա մենք հուժկու ընդդիմություն ենք լինելու միմյանց նկատմամբ արդեն հրապարակային։ Եվ այս առումով մենք որեւէ կաշկանդվածություն եւս չունենք։

- Այս յոթ ամիսների ընթացքում ձեր կուսակցությունը եւ նրա առաջնորդ Էդմոն Մարուքյանը որեւէ հուժկու քննադատության չենթարկեցին Նիկոլ Փաշինյանին ու նրա կառավարությանը։ Ամեն ինչ շատ լա՞վ էր, թե՞

- Ես սխալ եմ համարում բերել յոթ ամիսների օրինակը, որովհետեւ յոթ ամիսները հետհեղափոխական իրավիճակ էին, յոթ ամիսների ընթացքում մենք կառավարությունում ունեցել ենք անդամ եւ մենք հայտարարել ենք, որ կրում ենք այդ կառավարության համար պատասխանատվություն։ Եվ այդ յոթ ամիսների ընթացքում չկար ո՛չ ընդդիմություն, ո՛չ իշխանություն։ Հիմա, Ազգային ժողովի ընտրությունների արդյունքում, այդ բաժանարար գիծն արդեն սահմանվել է։ Մարդիկ որոշել են, թե ով է լինելու իշխանություն, ով է ունենալու այդ լծակները, եւ մարդիկ, ովքեր լինելու են ընդդիմություն եւ զսպելու են իշխանությանը։

- Հանրապետականն ասում էր, որ դուք ընդդիմություն չեք, դուք գրպանային եք, ԲՀԿ-ին էլ էր կասկածի տակ դնում, որ կկարողանա ընդդիմադիր լինել, եւ միակ ընդդիմադիրն իրենց էին հռչակել, որ այս ամիսներին բարձրաձայնում էին տարբեր մտահոգություններ՝ տնտեսության, արտաքին քաղաքականության, Արցախի հետ կապված հարցերում եւ այլն։

- Հանրապետականն այս 20 տարիների ընթացքում լիքը բան է ասել, ո՞ր մի ասածն է համապատասխանում իրականությանը։ Պարզապես չեմ մեկնաբանում։ Ես կարծում եմ՝ նրանց ընդդիմություն լինելն ունի ռեւանշիստական բնույթ, նրանք երբեք չէին կարող լինել ընդդիմություն, որը կնպաստեր երկրի զարգացմանը։ Նրանք լինելու էին այն ընդդիմությունը, որն ունեցել ենք այս 20 տարիների ընթացքում։

- Իսկ դո՞ւք որ ընդդիմությունն եք լինելու։

- Մենք արդեն ասել ենք՝ մենք լինելու ենք գաղափարական, կառուցողական ընդդիմություն։ Այնտեղ, որտեղ պետք է, ասելու ենք, որ դուք սխալ եք, այնտեղ, որտեղ պետք է, ասելու ենք, որ մենք համագործակցում ենք, որպեսզի լավ լինի։

- Քաղաքական դաշտն այդ կառուցողական ընդդիմության «խերը» տեսել է այս տարիներին, երբ Հանրապետականը տարբեր վնասակար կամ ոչ բարենպաստ օրենքներ էր բերում, եւ այդ «կառուցողական ընդդիմադիրները» պատեհ պահի թեքվում էին ՀՀԿ-ի կողմը։

- Ես կառուցողական ընդդիմադիր չեմ տեսել այս տարիների ընթացքում, որպեսզի պատասխանեմ Ձեր հարցին, Վահե ջան, ես չեմ տեսել այդ ընդդիմությունը։

- Էդմոն Մարուքյանն ինչպիսի՞ ընդդիմադիր է եղել այս տարիներին, երբ «Ելք» դաշինքի կազմում կամ դրանից առաջ անկախ պատգամավոր էր։

- «Ելք» դաշինքը եղել է դասական ընդդիմադիր գործունեություն ունեցող խմբակցություն, ես չեմ կարծում, որ մենք եղել ենք շատ կառուցողական եւ մենք եղել ենք շատ արմատական։ Այնտեղ, որտեղ պետք է, համագործակցել ենք, չնայած նախկին իշխանությունը որեւէ համագործակցության եզր չէր թողնում պարզապես։

- Այստեղ «դասականներից» մեկը կասեր՝ ես ձեր կլասիկ ցավը տանեմ։ Հետեւաբար, ի՞նչ է նշանակում դասական ընդդիմություն։

- Էսպես ասեմ, հա՞, մեծ ճեղք կար եւ մեծ անդունդ կար նախկին իշխանության եւ նախկին ընդդիմության միջեւ, որովհետեւ ընդդիմությունը մի օրգանիզմ էր, որն ուզում էր փոփոխություններ, ռեալ փոփոխություններ, իսկ իշխանությունը մի օրգանիզմ էր, որը երկիրը տանում էր լճացման։ Եվ այս առումով որեւէ համագործակցություն չէր ստացվում։ «Ելք» դաշինքն ասել էր, որ պատրաստ էր համագործակցության, եթե լինեին նախագծեր, կարելի էր քննարկել, բայց հենց սկզբից, եթե Դուք հիշում եք, մեզանից խլեցին մարդու իրավունքների եւ պաշտպանության հանձնաժողովն ու փակեցին համագործակցության բոլոր եզրերը։ Եվ այս առումով «Ելք» դաշինքին մնում էր անել այն, ինչ ինքն արեց։

- Էդմոն Մարուքյանը՝ որպես անկախ պատգամավոր ու նաեւ «Ելք» դաշինքի կազմում, ինչպիսի՞ ընդդիմադիր է եղել։

- Էդմոն Մարուքյանը եղել է ընդդիմադիր գործիչ։

- Ինչպիսի՝ կառուցողական, դասական, հուժկու, արմատական։

- Կառուցողական։ Այնտեղ, որտեղ պետք է, համագործակցել է։ Այնտեղ, որտեղ պետք չէ, ասել է, որ դուք սխալ եք՝ առանց որեւէ կաշկանդվածության։

- Բայց դուք քիչ առաջ ասացիք, որ այս տարիներին Դուք կառուցողական ընդդիմադիր չեք տեսել։

- Ես ասացի՝ կառուցողական ընդդիմություն չեմ տեսել։ Ընդդիմություն՝ նկատի ունեմ որպես օրգանիզմ, որպես խմբակցություն, որպես քաղաքական ուժ։ Էդմոն Մարուքյանը միակն է եղել Ազգային ժողովում։

ՀԳ․ Վերեւում Անի Սամսոնյանը, իրականում, ասում է՝ կառուցողական ընդդիմադիր չի տեսել, բայց հետո, երբ թերեւս տեսնում է, որ իր նախորդ ու հաջորդ պատասխաններն իրար հակասում են, փորձում է խմբագրել խոսքը։ Այդպես էլ պարզ չի դառնում, թե Էդմոն Մարուքյանն ինչպիսի ընդդիմադիր գործիչ է եղել ու կա՝ կառուցողակա՞ն, թե՞ դասական։ Գագիկ Ծառուկյանի ականջը կանչի։

Վահե ՄԱԿԱՐՅԱՆ