ՍԴ-ում աշխատել եմ այն սկզբունքով, որ անհրաժեշտ է ապահովել քաղաքական զսպվածություն

ՍԴ-ում աշխատել եմ այն սկզբունքով, որ անհրաժեշտ է ապահովել քաղաքական զսպվածություն
Վլադիմիր Վարդանյան

Օրենսդիր իշխանության «կինդեր-սյուրպրիզներից» մեկը Վլադիմիր Վարդանյանն է՝ Սահմանադրական դատարանի աշխատակազմի նախկին ղեկավարը: Նա «թավշյա հեղափոխությունից» առաջ՝ Հրայր Թովմասյանի կողմից նշանակվել էր ՍԴ աշխատակազմի ղեկավար, իսկ մինչ այդ՝ 2003-ից, աշխատում էր ՍԴ աշխատակազմում։

Ըստ մամուլի հրապարակումների՝ եղել է ՍԴ նախկին նախագահ Գագիկ Հարությունյանի խորհրդականը եւ մոտ մեկ տասնամյակ նրան ուղեկցել է ամենուր։ Նա կղեկավարի ԱԺ պետաիրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովը։ Երեկ մենք զրուցեցինք նրա հետ:

- Պարոն Վարդանյան, Դուք նախկին իշխանության հետ երկար ճանապարհ եք անցել․ ի վերջո, ինչպե՞ս եղավ, որ հայտնվեցիք նորերի շարքում, ո՞ւմ առաջարկն էր, Ձեր համաձայնությունն ինչպե՞ս եղավ:

- Կարճ, հակիրճ կասեմ հետեւյալը․ ես դեռեւս ուսանողական տարիներին եղել եմ Ժան Ժակ Ռուսոյի կողմից ձեւավորված, մշակված քաղաքացիական պայմանագիր տեսության կողմնակից, ես մշտապես հայտարարել եմ պետությունը մի գործիք, որը հանդիսանում է ուրույն պայմանագրի արդյունք, երկրորդ՝ ես միշտ ջատագովն եմ եղել այն արժեքների, որ դավանում է «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունը, եւ այն ժողովրդական արժեքների ջատագովն եմ եղել, որ բերեց Հայաստան թավշյա հեղափոխությունը, կարծես թե երբեք չեմ թաքցրել իմ քաղաքական հայացքները:

- Բայց երկար տարիներ ՍԴ աշխատակազմում եք աշխատել:

- ՍԴ աշխատակազմում աշխատած տարիներին աշխատել եմ այն սկզբունքով, որ անհրաժեշտ է ապահովել քաղաքական զսպվածություն, երբեք չեմ քննադատել ՍԴ-ն, չեմ վախեցել եւ քննադատել եմ այլ պետական մարմինների գործունեությունը: Աշխատակազմի ղեկավարի պաշտոնում նշանակվելուց հետո վերացավ այն օրենսդրական արգելքը, որն ինձ թույլ չէր տալիս լինել կուսակցության անդամ, եւ ես անդամագրվեցի «Քաղաքացիական պայմանագրին»:

- Կոնկրետ ե՞րբ էր:

- Չեմ հիշում:

- Հեղափոխությունից հետո՞, թե՞ առաջ:

- Ես իմ քաղաքական դիրքորոշումը չեմ փոխել երբեւիցե, ես միշտ եղել եմ եւ կմնամ այն տեսակետի կողմնակից, որ Հայաստանի Հանրապետությունը չունի այլընտրանք, քան իրավական, ժողովրդավարական պետության ձեւավորումն է: Ես, այո, զբաղեցրել եմ պետական պաշտոն՝ ՍԴ-ի իրավախորհրդատվական ծառայության պետն եմ եղել, զբաղեցրել եմ ՍԴ աշխատակազմում այլ պաշտոններ, ես միշտ կատարել եմ իմ մասնագիտական, պրոֆեսիոնալ աշխատանքը:

- Փաստորեն, թեպետ նախորդ իշխանության հետ եք եղել, բայց եղել եք ծպտյալ ընդդիմադիր:

- Ծպտյալ ընդդիմադիրը ո՞րն է, իսկ նախորդ իշխանությունները՝ ուզում եք ասել, որ ամբողջությամբ եղել են ՀՀ-ն որպես ժողովրդավարական, իրավական, սոցիալական  պետություն տեսնելու գաղափարին դե՞մ, թե՞ նախորդ իշխանությունը, այդուհանդերձ, փորձում էր իրագործել Սահմանադրության առաջին հոդվածը:

- Ձեր այսօրվա իշխանությանը հարցրեք, իրենց գնահատականներով՝ նախկինները բռնապետության էին ձգտում:

- Հիշեք, ես եղել եմ ոչ թե օրենսդիր եւ գործադիր մարմնի ներկայացուցիչ, այլ դատական իշխանությունը ներկայացնող մարմնի աշխատակազմի աշխատակից եւ ներկայացրել եմ իմ մասնագիտական աշխատանքը:

- Իսկ մնալո՞ւ եք օրենսդիր մարմնում, թե՞ գուցե գնաք կառավարություն:

- Ես ցանկություն ունեմ ուժեղացնելու օրենսդիր մարմնի աշխատանքները եւ նախատեսում եմ մնալ օրենսդիր մարմնի կազմում:

- Խոսվում է Ձեր եւ Արարատ Միրզոյանի բարեկամության մասին, քավոր-սանի՞կ եք, թե՞ բարեկամ, եւ արդյոք նրա միջոցո՞վ եք ինտեգրվել նոր իշխանության շարքերը:

- Մենք ընկերներ ենք ավելի քան 15-17 տարի: Եթե դուք նախկինում գալիս էիք ինձ մոտ, հատկապես ապրիլյան ամիսներին՝ հայոց ցեղասպանության իրավական հարցերի վերաբերյալ ինտերվյու վերցնելու, ինչո՞ւ չէիք հարցնում։ Չէիք հարցնում, ի դեպ, Դուք պարոն Միրզոյանի հետ ի՞նչ հարաբերություններ ունեք: Ես պարոն Միրզոյանի ընկերն եմ եւ ընկերն եմ եղել 2002 թվականից, երբ մենք դարձանք Ցեղասպանության ինստիտուտի ասպիրանտներ: Մենք շատ հարցերի վերաբերյալ ունեցել ենք համատեղ մոտեցում:

- Ութ ամիս է՝ նոր իշխանություն ունենք, Ձեր գնահատականը դատական եւ մյուս իշխանության թեւերի գործունեության վերաբերյալ։ Առհասարակ, իրավական գործընթացների մասին կարծիքները տարբեր են, մի կողմից վարչապետը հավաստիացնում է, որ դատարանների վրա ճնշումներ չեն լինում ու չեն լինելու, մյուս կողմից հիմնավոր կարծիքներ կան, որ քաղաքական արդարադատություն է կիրառվում:

- Այն, որ գործադիր ու օրենսդիր իշխանությունները հրապարակավ հայտարարել են, որ դատական իշխանության նկատմամբ որեւիցե ճնշում, որեւիցե միջամտություն դատական իշխանության գործունեությանն անթույլատրելի է, չափազանց կարեւոր մեսիջ է նախեւառաջ դատական իշխանությանը եւ նաեւ մեր բոլոր քաղաքացիներին:

- Հայտարարել է, այո, բայց ԱԱԾ եւ ՀՔԾ ղեկավարների խոսակցության վերաբերյալ հայտնի ձայնագրությունը Ձեզ հիմքեր տալի՞ս է պնդելու, որ իսկապես միջամտություն չկա դատական իշխանության նկատմամբ:

- Դուք ուզում եք բոլոր հարցերի պատասխանները ստանալ այս պահին: Հստակ կարող եմ ասել մի բան, որ ես ողջունում եմ, որ՝ այո, դատական իշխանությունը պետք է լինի անկախ, պետք է զերծ մնա ցանկացած տեսակի միջամտությունից եւ պետք է իրականացնի արդարադատություն՝ ելնելով այն սկզբունքներից ու չափորոշիչներից, որոնք արտացոլված են ՀՀ Սահմանադրության մեջ:

- Չասացիք՝ իշխանություններին հաջողվո՞ւմ է չմիջամտել դատավորների գործերին, երբ մենք լսում ենք, որ ԱԱԾ տնօրենն ասում է՝ զանգել է դատավորին, որ դատավորը թեմա չի եւ այլն…

- Իշխանությունները՝ գործադիր եւ օրենսդիր, չպետք է միջամտեն դատական իշխանություններին:

- Դա բոլորս գիտենք, որ չպետք է… բայց կա՞ միջամտություն՝ Ձեր գնահատմամբ, թե՞ չկա:

- Չպետք է՝ նշանակում է, որ դա պատժելի երեւույթ է:

- Ձայնագրությունները լսե՞լ եք:

- Ես ո՛չ քրեական իրավունքի եւ ո՛չ էլ քրեական դատավարության մասնագետ եմ, որպեսզի կարողանամ Ձեզ պատասխանել: Իսկ Դուք ինչո՞ւ չեք ասում, որ այդ ձայնագրությունները՝ որպես այդպիսին, ապօրինի ձեռք բերված բաներ են:

- Դա հարցի մյուս կողմն է:

- Սա շատ ավելի վտանգավոր երեւույթ է, որովհետեւ, երբ ես մենակ եմ, շատ ավելի անկեղծ եմ ինքս ինձ հետ, քան որ ես խոսում եմ հրապարակային, ես չեմ ուզում անդրադառնալ այդ ձայնագրություններին:

- Երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի հետ կապված դիմում կա ՍԴ-ում, Ձեր կարծիքով՝ նախագահի անձեռնմխելիության հետ կապված խնդիր կա՞ այստեղ, թե՞ ոչ:

- Ես այդ գործի մասին էլ չեմ ուզում խոսել, գործը գտնվում է նախնական քննության փուլում, եւ ճիշտ կլինի այդ գործի վերաբերյալ նախաքննական մարմնին դիմել:

- «Իմ քայլը» խմբակցության մասին՝ Ձեր գնահատմամբ, ունե՞ք պրոֆեսիոնալ թիմ, որը կկարողանա պառլամենտական համակարգում աշխատել օրենսդիր մարմնում:

- ԱԺ-ն ձեւավորվել է մի քանի ժամ առաջ, իսկ Դուք ուզում եք բոլոր հարցերի պատասխանները մեկ հարցազրույցում ստանալ․ այո, համոզված եմ, որ ունեն ե՛ւ գիտելիքներ, ե՛ւ դավանում են այն կարեւոր արժեքներին, որոնք ընկած են որոշումների կայացման հիմքում, եւ ունեն այն անհրաժեշտ  փորձը, որը թույլ կտա կայացնել ժողովրդի կամքն արտահայտող որոշումներ: Ես էլ համաձայնել եմ դառնալ այս ԱԺ-ի պատգամավոր, քանի որ վստահ եմ, որ սա այն խորհրդարանն է, որը ժողովուրդը միշտ ցանկացել է ունենալ:

- Ընտրողների կեսից ավելին ընտրությանը չի մասնակցել։ Ո՞ր ժողովրդի երազած խորհրդարանն է:

- Ընտրությունները կայացել են, բոլոր դիտորդների կարծիքով՝ ժողովրդավարական չափանիշներին համապատասխան, ընտրությունների արդյունքում ձեւավորվել է այն խորհրդարանը, որն արտացոլում է ընտրողների կամ ժողովրդի կամքը: Քանի տոկոս էր մասնակցել, դա կարեւոր չէ, նախորդ ընտրությունները ցույց տվեցին, որ մասնակցությունն այնքան էլ կամքի դրսեւորում չէ: