Ալիևի վիրտուալ դրածո մարիոնետը

Armenia.az լրատվական կայքի հրապարակած հոդվածում Ադրբեջանի նախագահ Ի.Ալիևն այսպես կոչված «Քելբաջարի շրջանի ՏԻՄ» նորանշանակ ղեկավար Ա.Գոջաևի հետ տեսակապի ձևաչափով կայացած հանդիպմանը հայտարարել է, որ «Քելբաջարը հանդիսանում է ԱՀ-ի ամենագեղեցիկ անկյուններից մեկը և ցավում է, որ այնտեղ և Ադրբեջանի այլ բռնազավթված տարածքներում գտնվող ադրբեջանական գրեթե բոլոր պատմական հուշարձանները ոչնչացվել կամ այրվել են»: Նա վստահություն է հայտնել, որ Ադրբեջանը «կվերականգնի իր տարածքային ամբողջականությունը և բոլոր ոչնչացված պատմական հուշարձաններն ու ենթակառուցվածքները»: 
Ալիևի անհեթեթ «բռնազավթված տարածքներ» արտահայտությունը ևս մեկ անգամ ապացուցում է վերջինիս տգիտության աստիճանը: ՈՒղղակի հարկ եմ համարում մեջբերել Արա Պապյանի «հոդվածների ժողովածուից» մի միտք, որտեղ շատ հստակ և դիպուկ ի ցույց է դրվում ալիևյան մարազմը:

«Բաքվի թաթարները և նրանց տերերը՝ Ստամբուլի թուրքերը, պարբերաբար խոսում են Հայաստանի Հանրապետության կողմից Ադրբեջանական Հանրապետության տարածքի մի մասի, իբր, ռազմակալման (բռնազավթման, occupation) մասին: Միանգամայն հիմնազուրկ պնդում: Նման պնդման համար հիմքեր են պետք: Հիմքերից մեկը խնդրո առարկա տարածքի միջազգային իրավունքով ամրագրված տիտղոսի առկայությունն է: Այսինքն, որպեսզի Ադրբեջանի տարածքի որևէ մաս համարվի որևէ մեկի կողմից ռազմակալված, անհրաժեշտ է, որ Ադրբեջանն ունենա և վկայակոչի այն միջազգային փաստաթուղթը, որով, այսպես կոչված, ռազմակալված տարածքի վրա ճանաչված է եղել Ադրբեջանական Հանրապետության տիտղոսը:

Սա միջազգային իրավունքի հիմնարար դրույթ է, քանի որ միջազգային օրենքը հստակ է. ցանկացած տարածքի պատկանելությունը որևէ պետության պայմանավորված է միջազգային օրինական փաստաթղթով ամրագրված տիտղոսով և տվյալ տարածքի վրա հաստատված գերիշխանությամբ (sovereignty)»:
Ալիևն իր ձեռքի տակ չունենալով որևէ ապացույց, այդ թվում նաև պատմական, մեղադրում է հայկական կողմին «բռնազավթած» տարածքներում գտնվող ադրբեջանական պատմական հուշարձանների ոչնչացման մեջ: Այնինչ, վերջինս չի էլ ցանկանում բարձրաձայնել  ադրբեջանական իշխանությունների պատվերով 1998թ. նոյեմբերից մեկնարկած և մինչև 2006թ. մարտ ամիսը տևած Ջուղայի հայկական գերեզմանատան ոչնչացման փաստը: «Hyperallergic» մշակութային ամսագրում հրապարակված լայնածավալ զեկույցի համաձայն՝ Ադրբեջանի կառավարությունը վերջին 30 տարիների ընթացքում զբաղվել է հայկական պատմական ժառանգության համակարգված ոչնչացմամբ: Ըստ հեղինակներ Սիմոն Մաղաքյանի և Սարա Փիքմանի զեկույցի, այդ մշակութային և կրոնական արժեքների պաշտոնական, բայց և քողարկված ոչնչացումը գերազանցում է  Պալմիրայում «Իսլամական պետության» իրականացրած «ինքնագովազդ»-ի դինամիկան», – գրում է պարբերականը:

Ներկայիս Ադրբեջանը, ոչնչացնելով հայկական պատմամշակութային արժեքները, իրեն է վերագրում հայկական տարածքների պատկանելիությունը, իր ժխտողական քաղաքականությամբ ադրբեջանցիների շրջանում սերմանում հայատյատություն, միևնույն ժամանակ հակասելով ինքն իրեն, կոչ է անում պաշտոնական Երևանին հայերին պատրաստել խաղաղության:

Հայկազ Խաչատրյան